Οι κάτοικοι της αυτόνομης Σερβικής Δημοκρατίας (RS) της Βοσνίας προσέρχονται σήμερα στις κάλπες για την εκλογή νέου προέδρου, μετά την απομάκρυνση του Μίλοραντ Ντόντικ από τη δικαιοσύνη, γεγονός που ακολούθησε μια έντονη πολιτική κρίση στην περιοχή.
Ο νέος πρόεδρος της RS, η οποία καταλαμβάνει περίπου το ήμισυ της Βοσνίας, θα έχει θητεία διάρκειας ενός έτους. Η διαδικασία αυτή δεν αναμένεται να επηρεάσει τις βουλευτικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο του 2026.
Στην εκλογική αναμέτρηση συμμετέχουν συνολικά έξι υποψήφιοι. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στον Σίνισα Καράν, πρώην υπουργό Εσωτερικών και στενό συνεργάτη του Ντόντικ, καθώς και στον πανεπιστημιακό καθηγητή Μπράνκο Μπλάνουσα, ο οποίος έχει τη στήριξη κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Η Σερβική Δημοκρατία, μαζί με την Κροατομουσουλμανική Ομοσπονδία, αποτελεί μία από τις δύο αυτόνομες οντότητες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Ο πρόεδρος έχει την αρμοδιότητα διορισμού του πρωθυπουργού και επικύρωσης νόμων, ωστόσο οι εξουσίες του παραμένουν περιορισμένες χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η εκλογική διαδικασία στοχεύει στον τερματισμό μιας περιόδου πολιτικής αστάθειας, η οποία προκλήθηκε από τη διαμάχη μεταξύ του Ντόντικ και του Ύπατου Διεθνούς Εκπροσώπου. Ο τελευταίος είναι επιφορτισμένος με την εποπτεία της ειρηνευτικής συμφωνίας του 1995, και η αντιπαράθεση αυτή οδήγησε στη σοβαρότερη πολιτική κρίση στη χώρα μετά το τέλος του πολέμου.
Ο Ύπατος Διεθνής Εκπρόσωπος διαθέτει ευρείες αρμοδιότητες, μεταξύ των οποίων η δυνατότητα να υπαγορεύει ή να τροποποιεί νόμους και να απομακρύνει αιρετούς αξιωματούχους. Ο Ντόντικ είχε επανειλημμένα επικρίνει αυτές τις εξουσίες, ενώ ενίσχυσε τις αποσχιστικές απειλές και τις προσβολές προς τον νυν διεθνή εκπρόσωπο Κρίστιαν Σμιτ, ο οποίος ανέλαβε το 2021.
Τον Αύγουστο, ο Ντόντικ καταδικάστηκε σε δεύτερο βαθμό σε ένα χρόνο φυλάκισης, ποινή που μετατράπηκε σε χρηματική, ενώ του επιβλήθηκε απαγόρευση ανάληψης δημόσιου αξιώματος για έξι χρόνια, λόγω μη συμμόρφωσης με τις αποφάσεις του διεθνούς εκπροσώπου.
Αρχικά, ο Ντόντικ αρνήθηκε να αποδεχθεί την ετυμηγορία, ωστόσο τελικά συναίνεσε στη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη διαδόχου, λίγο πριν οι ΗΠΑ άρουν τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί σχεδόν για μια δεκαετία λόγω της αυτονομιστικής του πολιτικής.
Τα εκλογικά κέντρα λειτουργούν από τις 07:00 (τοπική ώρα, 08:00 ώρα Ελλάδας) έως τις 19:00, ενώ τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται το βράδυ.