Στροφή στην τηλεργασία, μειωμένες μετακινήσεις εντός πόλεων, μηδενικές σχεδόν πτήσεις και στροφή σε διαδικτυακές αγορές: η πανδημία έχει αλλάξει τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και καταναλώνουμε, αλλαγές που έχουν επηρεάσει και τη διεθνή αγορά πετρελαίου, που φαίνεται να δέχεται δυνατά χτυπήματα.
Αυτές οι ριζοσπαστικές αλλαγές στην κινητικότητα παρουσιάζονται παγκοσμίως και έφεραν κραδασμούς στη ζήτηση πετρελαίου που προκάλεσε μια ιστορική κατάρρευση των τιμών του φέρνοντας τα πάνω κάτω στους ισολογισμούς εταιρειών και στους προϋπολογισμούς κυβερνήσεων. Αυτό που είναι λιγότερο σαφές και έχει μεγάλη σημασία για ερευνητές, πετρελαιοπαραγωγούς, επενδυτές και στελέχη εταιρειών, είναι ποιες από αυτές τις ακραίες μεταβολές στην εργασία, τα ταξίδια και το εμπόριο μπορεί να έχουν μόνιμο χαρακτήρα και να επηρεάσουν μακροπρόθεσμα την κατανάλωση πετρελαίου.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
Οι κυβερνητικές προσπάθειες να κρατήσουν τους ανθρώπους στο σπίτι και να επιβραδύνουν την εξάπλωση της νόσου έχουν εξαλείψει περισσότερο από το 30% της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, αναφέρει άρθρο του Bloomberg. Το αμερικανικό αργό γεμίζει τις δεξαμενές αποθήκευσης τόσο γρήγορα που οδήγησε τα συμβόλαια σε αρνητικές τιμές για πρώτη φορά αυτήν την εβδομάδα.
Δεν υπάρχει πρόβλεψη για το πόσο γρήγορα θα ανακάμψει η ζήτηση. Ορισμένοι αναλυτές, συμπεριλαμβανομένων συμβούλων των Wood Mackenzie Ltd. και Citigroup Inc., βλέπουν μια ανάκαμψη από το επόμενο έτος. Άλλοι βλέπουν πιο αργό ρυθμό. Ο όμιλος Eurasia, για παράδειγμα, αναμένει ότι η ανάκαμψη θα έρθει σε αρκετά χρόνια όταν ο αντίκτυπος του ιού θα συνδυαστεί με αυξημένες δαπάνες για καθαρή ενέργεια από τις μεγάλες οικονομίες. Ακόμη και πριν από την τρέχουσα κρίση, πολλοί, συμπεριλαμβανομένων των στελεχών μερικών από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου του κόσμου, ανέμεναν ότι η ζήτηση θα κορυφωθεί την επόμενη δεκαετία.
Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: Καθώς οι μεταφορές και τα πετροχημικά αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ της συνολικής χρήσης πετρελαίου, μένει να δούμε το πώς αυτές οι νέες στάσεις και συμπεριφορές θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της αγοράς αργού. «Οι άνθρωποι προσαρμόζονται σε ένα τοπικό επίπεδο και ζουν από πιο βιώσιμες δραστηριότητες», δήλωσε στο Bloomberg ο Damien Courvalin, αναλυτής της Goldman Sachs και «αυτού του είδους η κατανάλωση ενδέχεται να έχει μόνιμες επιπτώσεις στη ζήτηση».
Σιγά - σιγά οι χώρες προσπαθούν να επιστρέψουν σε μία ομαλότητα αλλά κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πώς θα είναι ο κόσμος μετά την πανδημία. Ωστόσο, αυτοί είναι μερικοί από τους τομείς που οι ειδικοί θα παρακολουθούν, αναζητώντας σημάδια μακροπρόθεσμου αντίκτυπου: τα ταξίδια και οι αεροπορικές μεταφορές αντιστοιχούν σε 16 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, τα οποία «μπορεί να μην επιστρέψουν ποτέ στα προηγούμενα επίπεδα», όπως λέει ο αναλυτής της Goldman Sachs.
Τα επαγγελματικά ταξίδια είναι πιθανότατα μεταξύ των τομέων που έχουν πληγεί περισσότερο. Οι εταιρείες θέλουν να διατηρήσουν τον προϋπολογισμό ταξιδιών χαμηλό αφού είδαν στην πράξη αυτό το διάστημα πόσες από τις διαδικασίες μπορούν να γίνουν και με τηλεδιασκέψεις. Για αρκετούς ανθρώπους, θα χρειαστούν χρόνια πριν να νιώσουν άνετα να ταξιδέψουν σε ένα χώρο μαζί με εκατοντάδες αγνώστους. Και για εκείνους που δεν μπορούν να περιμένουν να μέχρι να ταξιδέψουν ξανά, οι διεθνείς περιορισμοί πτήσεων και οι καραντίνες πιθανότατα θα διαρκέσουν πολύ περισσότερο από ό, τι οι τοπικοί αποκλεισμοί.
«Οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να μένουν κοντά στο σπίτι. Οι χώρες δεν θα ανοίξουν ξανά τόσο εύκολα», δήλωσε ο Vincent Elbhar, συνιδρυτής και στρατηγικός σύμβουλος στο Zug, GZC Investment Management με έδρα την Ελβετία. «Δεν είναι μόνο μια κρίση και μετά προχωράμε στις δουλειές ως συνήθως. Πιστεύω ότι είναι ένα φαινόμενο που θα έχει διάρκεια».
Μέσα μαζικής μεταφοράς
Όσον αφορά τη βενζίνη, υπάρχουν δύο αντιθετικές τάσεις. Από τη μία πλευρά, οι δημόσιες συγκοινωνίες δέχονται «χτυπήματα» λόγω των μέτρων «κοινωνικής αποστασιοποίησης». Όσοι αναγκάζονται να μετακινηθούν είναι πιο πιθανόν να επιλέξουν ιδιωτικά αυτοκίνητα, τα οποία θα απαιτούν περισσότερα καύσιμα για τη μεταφορά του ίδιου αριθμού ατόμων. Αυτό φαίνεται και από τα νούμερα που έρχονται από την Κίνα μετά την άρση του lockdown. Περίπου κατά 50 εκατ. λιγότεροι είναι εκείνοι που χρησιμοποιούν λεωφορεία για να μετακινηθούν στην πόλη από ό, τι στα μέσα Ιανουαρίου, σύμφωνα με το Bloomberg. Εν τω μεταξύ, ο αριθμός των οχημάτων στους αυτοκινητόδρομους της χώρας έχει αυξηθεί σε αρκετά εκατομμύρια περισσότερα καθημερινά από ό,τι την ίδια περίοδο πέρυσι.
«Μετά από μια τέτοια διαταραχή, αυτό που θα συμβεί είναι ότι οι άνθρωποι θα αποφύγουν τις δημόσιες συγκοινωνίες και θα έχουν αυξημένη εξάρτηση από τα αυτοκίνητα», δήλωσε ο Cuneyt Kazokoglu, αναλυτής πετρελαίου της συμβουλευτικής FGE με έδρα το Λονδίνο. «Αυτό θα αυξήσει τη ζήτηση βενζίνης». Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες για την εξάλειψη της εξάπλωσης του ιού αναγκάζουν τον επιχειρηματικό κόσμο να υποβληθεί σε ένα παγκόσμιο πείραμα από το σπίτι. Κάποιο ποσοστό εταιρειών και ανθρώπων μπορεί να αποφασίσει ότι τέτοιες ρυθμίσεις είναι προτιμότερες και θα συνεχιστούν σε μόνιμη βάση.
Σε πόλεις όπως το Χιούστον και το Λος Άντζελες, ακόμη και μια μικρή αλλαγή ωστόσο μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο. Περίπου το 5% των Αμερικανών εργάστηκε από το σπίτι το 2014. Εάν ο αριθμός αυτός διπλασιαστεί μετά τον ιό, οι ΗΠΑ θα χάσουν περίπου 94.000 βαρέλια την ημέρα κατανάλωσης βενζίνης, σύμφωνα με τον αναλυτή της BNEF, David Doherty. Εάν κάθε Αμερικανός εργαζόταν μια μέρα την εβδομάδα από το σπίτι, θα μείωνε τη ζήτηση κατά 376.000 βαρέλια την ημέρα. «Οι εταιρείες πρόκειται να πουν ότι οι "υπάλληλοί μας είναι αρκετά παραγωγικοί, μπορούμε να διατηρήσουμε 50% λιγότερο χώρο γραφείου"», δήλωσε ο Gavin Thompson, αντιπρόεδρος της Wood Mackenzie Ltd. «Στη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, τουλάχιστον, θα δείτε μια συνεχή και μόνιμη κίνηση προς περισσότερη εργασία από το σπίτι».
Ηλεκτρονικές αγορές
Ενώ τα ψώνια υφίστανται ήδη μια μακροπρόθεσμη στροφή στο διαδίκτυο, ο ιός έχει δημιουργήσει αλλαγές στον τρόπο που ψωνίζουμε: πια δεν επιλέγει ο καταναλωτής κάτι που θέλει, αλλά κάτι που όντως χρειάζεται. Ίσως δεν υπάρξει καν επιστροφή για όσους μάθουν τώρα να κάνουν τις αγορές τους διαδικτυακά.
Η ζήτηση ντίζελ δεν έχει μειωθεί τόσο έντονα όσο η βενζίνη. «Τώρα οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να στέλνουν αγαθά στο σπίτι τους, είναι προσιτό, είναι αξιόπιστο», δήλωσε ο Per Magnus Nysveen, ανώτερος συνεργάτης της συμβουλευτικής εταιρείας Rystad Energy AS με έδρα το Όσλο. «Αυτό θα αλλάξει τη ζήτηση προς το ντίζελ».
Οι εταιρείες μεταφορών μπορούν επίσης να επιταχύνουν τη μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα, πράγμα που σημαίνει ότι η εξοικονόμηση θα έρθει από τις χαμηλότερες τιμές ενέργειας, ώστε να αντισταθμίσει ταχύτερα το υψηλότερο κόστος αγοράς.
Πλαστικά μίας χρήσης
Τα πλαστικά μίας χρήσης, που δέχθηκαν τα τελευταία χρόνια συνεχείς επιθέσεις από κυβερνήσεις και οικολόγους, θα μπορούσαν να παρουσιάσουν μία άνοδο πωλήσεων μετά τον ιό. Περισσότερες παραδόσεις σημαίνει περισσότερη ζήτηση για περιτύλιγμα και άλλες πλαστικές συσκευασίες, ενώ οι καταναλωτές είναι πιο πιθανό να απαιτήσουν προϊόντα τυλιγμένα σε πλαστικό.