Μάκρο, επιτόκια, κερδοφορία τροφοδοτούν το ράλι των τραπεζικών μετοχών

Με οδηγούς το βελτιωμένο οικονομικό περιβάλλον, σε Ευρώπη και Ελλάδα, και τις αυξήσεις επιτοκίων που δίνουν μεγάλη ώθηση στα έσοδα των τραπεζών, οι μετοχές του κλάδου συνεχίζουν την ορμητικά ανοδική τους πορεία.

Χθες ο δείκτης των τραπεζών έκλεισε με άνοδο +3,64%, ενώ από τις αρχές του έτους σημειώνει άλμα +29,52%, επίδοση υπερδιπλάσια έναντι της μεταβολής του Γενικού Δείκτη στο αντίστοιχο διάστημα (+14,48%). Τα κέρδη του τραπεζικού δείκτη από τα χαμηλά του περασμένου Ιουλίου ξεπερνούν το 60%. Είναι χαρακτηριστικό ότι, από τις 27 συνεδριάσεις του 2023, μόλις οι 7 βρήκαν το δείκτη των τραπεζών με αρνητικό πρόσημο.

Η άνοδος των μετοχών του κλάδου συνοδεύεται και από σημαντική ενίσχυση των συναλλαγών, ενώ οι επενδυτές δεν φαίνεται να ανησυχούν για τον πολιτικό κίνδυνο και τις επερχόμενες εκλογές. 

Η πορεία των τραπεζικών μετοχών από την αρχή του έτους και οι ετήσιες αποδόσεις τη διετία 2021 - 2022

Η κεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών έχει ανέλθει στα 15 δισ. ευρώ, με την Eurobank να βρίσκεται στα 5 δισ., την Εθνική Τράπεζα στα 4,2 δισ., την Alpha Bank στα 3 δισ. ευρώ και την Τράπεζα Πειραιώς στα 2,6 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με αναλυτές δύο είναι τα βασικά σημεία που μαγνητίζουν το επενδυτικό ενδιαφέρον:

1. Μακροοικονομικό Περιβάλλον. Καταρχήν το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον είναι πολύ καλύτερο των αρχικών εκτιμήσεων, καθώς το κακό σενάριο για την ευρωπαϊκή οικονομία δεν επιβεβαιώθηκε. Οι φόβοι για σημαντική ύφεση στη Γερμανία και σε άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες, λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου Ρωσίας -Ουκρανίας, δεν επιβεβαιώθηκαν ενώ η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού ενισχύει την αισιοδοξία. Η διάψευση των απαισιόδοξων σεναρίων για την ευρωπαϊκή οικονομία έχει δώσει ισχυρή ώθηση στις μετοχές των τραπεζών σε όλη την Ευρώπη. Στο περιβάλλον αυτό, ακόμα πιο αισιόδοξες είναι οι εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία, με το σύνολο των προβλέψεων να εκτιμούν ρυθμό ανάπτυξης για την Ελλάδα σημαντικά υψηλότερο του μέσου όρου της ΕΕ. Με αιχμή τις επενδύσεις, την καλή πορεία του τουρισμού και την καθοριστική συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης, εκτιμάται ότι την εφετινή χρονιά ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας μπορεί να προσεγγίσει ή και να ξεπεράσει το 3%.
2. Επιτοκιακά Έσοδα – Πιστωτική Επέκταση. Η επιστροφή σε περιβάλλον θετικών επιτοκίων στην Ευρώπη μετά από μια μακρά περίοδο μηδενικών ή και αρνητικών επιτοκίων τερματίζει μια μη κανονική κατάσταση για το τραπεζικό σύστημα, δίνοντας ώθηση στα έσοδα και την κερδοφορία του κλάδου. Το θετικό επιτοκιακό περιβάλλον έχει δώσει ώθηση στις τραπεζικές μετοχές με τα financials στην Ευρώπη να σημειώνουν κέρδη κοντά στο +11% και στις ΗΠΑ +7%. Η αύξηση των επιτοκίων θα οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση τα επιτοκιακά έσοδα των εγχώριων τραπεζών και παρά τις επιπτώσεις (αύξηση κόστους καταθέσεων, αύξηση μη εξυπηρετούμενων δανείων) η συνολική εικόνα θα είναι ιδιαίτερα θετική. Για το 2023 εκτιμάται ότι τα συνολικά έσοδα από τόκους δανείων θα αυξηθούν τουλάχιστον κατά 2 δισ. ευρώ, λόγω των αυξήσεων στα επιτόκια, ενώ η καθαρή αύξηση, μετά την αφαίρεση των παραγόντων που επηρεάζουν αρνητικά, θα διαμορφωθεί κοντά στο 1 δισ. ευρώ, αύξηση που θα δώσει μεγάλη ώθηση στην κερδοφορία και την αποδοτικότητα των εγχώριων τραπεζών. Η ισχυρή ανάπτυξη της οικονομίας οδηγεί, παράλληλα, σε επιτάχυνση στην παραγωγή νέων δανείων, με τις τράπεζες να εκτιμούν ότι οι συνολικές χρηματοδοτήσεις το 2023 θα ανέλθουν στα 30 δισ. ευρώ, ενώ οι καθαρές εκταμιεύσεις (νέες εκταμιεύσεις μείον αποπληρωμές παλαιών δανείων) θα διαμορφωθούν στα 7 έως 8 δισ. ευρώ.

Ρεκόρ κερδοφορίας

Όλα αυτά θα έχουν ως τελικό αποτέλεσμα την ισχυρή κερδοφορία του κλάδου «κλειδώνοντας» την διανομή μερίσματος από Eurobank και Εθνική Τράπεζα (για τη χρήση του 2022), ενώ στη διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2023 θα προχωρήσουν Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς. Υπενθυμίζεται ότι το 2008 ήταν η τελευταία χρόνια που οι μέτοχοι των τραπεζών εισέπραξαν μέρισμα, μέρισμα που αφορούσε τη χρήση του 2007.

Σύμφωνα με χρηματιστηριακές πηγές, ισχυρό πόλο έλξης του επενδυτικού ενδιαφέροντος αποτελεί επίσης η προοπτική ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, εξέλιξη που θα φέρει περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια στη χώρα, με τις τραπεζικές μετοχές, λόγω διασποράς και υψηλής εμπορευσιμότητας, να αποτελούν το ιδανικό όχημα για το «στοίχημα» της επενδυτικής βαθμίδας. Επιπλέον, δεδομένης της άμεσης σύνδεσης των τραπεζών με το μακροοικονομικό περιβάλλον, οι τραπεζικές μετοχές αποτελούν ιδανικό μέσο και για τους επενδυτές που θέλουν να εκμεταλλευτούν τις αναπτυξιακές προοπτικές και δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. 

Επίσης, σημαντικές προσδοκίες δημιουργεί και η εκκίνηση της διαδικασίας αποέπενδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τον κλάδο, με τη σταδιακή πώληση των τραπεζικών μετοχών που διατηρεί στο χαρτοφυλάκιό του. Οι πρώτες σχετικές ενέργειες έχουν αρχίσει, ωστόσο ουσιαστικές κινήσεις για την πώληση των συμμετοχών του ΤΧΣ θα δούμε μετά τις εκλογές. 

Σημειώνεται ότι οι αποτιμήσεις των ελληνικών τραπεζών παραμένουν σε μεγάλο discount έναντι των ευρωπαϊκών discount, που όμως οφείλεται και σε κάποιους ειδικούς λόγους, όπως το υψηλότερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων αλλά και ο αναβαλλόμενος φόρος που βαρύνουν τους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών.

Σε ό,τι αφορά τα ιδιαίτερα στοιχεία των συστημικών τραπεζών, για τη Eurobank και την Εθνική η προοπτική διανομής μερίσματος για τη χρήση του 2022 αποτελεί σημαντικό στοιχείο, ενώ Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank παραμένουν σε χαμηλότερη αποτίμηση έναντι του μέσου όρου.

Η πορεία του δείκτη των τραπεζικών μετοχών Δεκ.2020 -  Φεβ.2023