Η σοβούσα ενεργειακή κρίση μπορεί να καθυστερήσει αλλά σίγουρα δεν πρόκειται να αναβάλει την «πράσινη» μετάβαση για την ευρωπαϊκή οικονομία, με αρκετές κυβερνήσεις της ευρωζώνης να έχουν προχωρήσει φέτος στην έκδοση «πράσινων» ομολόγων, με το συνολικό ποσό που έχει συγκεντρωθεί τις τελευταίες δύο εβδομάδες να φθάνει στα 15 δις. ευρώ.
Ανάλογες σκέψεις υπάρχουν και στην Ελλάδα, καθώς στις αρχές του 2022 ο ΟΔΔΗΧ είχε ανακοινώσει ότι η χώρα μας θα προχωρήσει και αυτή σε έκδοση «πράσινου» ομολόγου, αν και δεν είχε δώσει κάποιες λεπτομέρειες για το ακριβές ύψος της έκδοσης.
Όπως, μάλιστα, έχει τονίσει σε δηλώσεις του ο υπ. Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, η έκδοση «πράσινου» ομολόγου εντάσσεται στον σχεδιασμό και την υιοθέτηση μιας σειράς δράσεων και παρεμβάσεων του ΥΠΟΙΚ για τη δημιουργία ενός νέου μοντέλου βιώσιμης χρηματοδότησης και πράσινης ανάπτυξης. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι επενδύσεις του «Ελλάδα 2.0» επικεντρώνονται στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, δεδομένου ότι το 37% των δαπανών τους αφορούν στο κλίμα και το 20% στην προώθηση της ψηφιακής μετάβασης των ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Την ίδια ώρα στην ευρωζώνη ο υψηλός πληθωρισμός και η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων έχουν οδηγήσει σε αναταραχή τις διεθνείς αγορές, αλλά αυτό δεν φαίνεται να ταράσσει την αγορά «πράσινων» ομολόγων αλλά και τον σχεδιασμό των κρατών – μελών.
Το Βέλγιο έγινε την Τετάρτη το τρίτο ευρωπαϊκό κράτος μέσα σε δύο εβδομάδες που πούλησε πράσινο χρέος, αντλώντας 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ από ένα νέο ομόλογο που «ωριμάζει» το 2039. Η Γερμανία συγκέντρωσε 4,75 δισ. ευρώ από την πώληση νέου πενταετούς ομολόγου στις 31 Αυγούστου και η Ιταλία συγκέντρωσε 6 δισ. ευρώ από μια 12ετή προσφορά την περασμένη εβδομάδα.
Σύμφωνα με την ING Bank, οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης έχουν συγκεντρώσει πάνω από 40 δισ. ευρώ από πράσινα ομόλογα μέχρι στιγμής φέτος, λίγο πάνω από τα 39 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
Ο Bram Bos, επικεφαλής διαχειριστής χαρτοφυλακίου για τα πράσινα, κοινωνικά και impact ομόλογα στην NN Investment Partners, δήλωσε ότι υπάρχει «πολύ ισχυρή» δυναμική στην αγορά πράσινων κρατικών ομολόγων και ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα μπορούσε να δώσει περαιτέρω ώθηση.
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία πυροδοτεί πολλές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ένα μεγάλο μέρος αυτών θα χρηματοδοτηθεί μέσω των κυβερνήσεων», τονίζει και προσθέτει ότι «αυτό σίγουρα αποτελεί έναυσμα για τις κυβερνήσεις να εκδώσουν περισσότερα πράσινα ομόλογα στο μέλλον».
Η συνολική εικόνα της αγοράς
Η αύξηση των πωλήσεων πράσινων κρατικών ομολόγων έρχεται σε αντίθεση με την ευρύτερη αγορά πράσινων ομολόγων, όπου οι εκδόσεις -που περιλαμβάνουν και επιχειρήσεις- ανήλθαν σε 278 δισ. δολάρια στο τέλος Αυγούστου έναντι 335 δισ. δολαρίων την ίδια περίοδο το 2021, σύμφωνα με την UniCredit.
Οι εκδόσεις πράσινων ομολόγων από εταιρείες έχουν μειωθεί φέτος παράλληλα με τις πωλήσεις συμβατικού χρέους, καθώς η άνοδος των επιτοκίων και οι φόβοι για ύφεση περιορίζουν τη ζήτηση των επενδυτών για εταιρικό χρέος.
«Υπάρχει μια ισχυρότερη δέσμευση από τις κυβερνήσεις να διατηρήσουν την πράσινη δραστηριότητά τους σε ένα ορισμένο επίπεδο, έστω και ως ένδειξη προς την ευρύτερη αγορά», δήλωσε ο αναλυτής της ING, Benjamin Schroeder.
Ενώ οι εταιρείες είναι συχνά καιροσκόποι δανειολήπτες και είναι πιο πιθανό να αλλάξουν τα σχέδια χρηματοδότησης καθώς αλλάζουν οι συνθήκες της αγοράς, τα κράτη - που πρέπει να χρηματοδοτούν τους κρατικούς προϋπολογισμούς - είναι λιγότερο ευέλικτα. Οι εκδόσεις από τις κυβερνήσεις έχουν επίσης αυξηθεί, ακόμη και όταν το «πράσινο» του χρέους έχει συρρικνωθεί τους τελευταίους μήνες στη δευτερογενή αγορά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ING.