Σε ένα ακόμη ιστορικό υψηλό σκαρφάλωσε η τιμή του φυσικού αερίου στην αγορά της Ολλανδίας, η οποία αποτελεί σημείο αναφοράς για την Ευρώπη, ξεπερνώντας ενδοσυνεδριακά ακόμη και τα 118 ευρώ/μεγαβατόρα και θέτοντας εκ νέου απειλές για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Το προηγούμενο ιστορικό υψηλό ήταν στις αρχές Οκτωβρίου, όταν η τιμή είχε φθάσει στα 116,02 ευρώ/μεγαβατόρα, ενώ ακολούθησε έως τα τέλη του συγκεκριμένου μήνα πτωτική πορεία για να βρεθεί στα 65 ευρώ. Όμως από τότε και στο εξής επανήλθε σε ανοδική πορεία, έχοντας εμφανίσει άνοδο που ξεπερνά το 78%. Η εικόνα είναι ακόμη πιο δυσάρεστη, με δεδομένο ότι από την αρχή του τρέχοντος έτους η αύξηση της τιμής ξεπερνά τα 600 ευρώ.
Αφορμή για τη νέα εκτόξευση είναι οι νέες γεωπολιτικές εντάσεις που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, με τις δύο χώρες να κρατούν αιχμάλωτη στη διαμάχη τους και την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης.
Η ημερήσια πορεία για το συμβόλαιο Ιανουαρίου 2022 στην αγορά της Ολλανδίας
Όπως όλα δείχνουν τη μέγιστη συμβολή στην άνοδο των τιμών έχουν οι εξής παράγοντες:
- Νέα ένταση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, μετά την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα των δύο χωρών, γεγονός που απειλεί την προμήθεια προς τις ευρωπαϊκές αγορές,
- Διακοπή παραγωγής στο υπεράκτιο πεδίο Troll στις ακτές της Νορβηγίας, με αποτέλεσμα να μειωθούν κατά 13% οι αποστολές φυσικού αερίου από τη χώρα και
- Η διαφαινόμενη πιο αυστηρή στάση της νέας γερμανικής κυβέρνησης έναντι της Ρωσίας, με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς να ξεκαθαρίζει σε δηλώσεις του ότι θα πρέπει να διασφαλιστούν με κάθε τρόπο και να είναι επιτυχημένες οι αποστολές φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας.
Η δήλωση Σολτς έχει βαρύνουσα σημασία με δεδομένο ότι οι αρμόδιες γερμανικές αρχές εξετάζουν την έγκριση του νέου –και αμφιλεγόμενου- αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Νέα πρόταση της Κομισιόν για κοινές προμήθειες
Όλα τα παραπάνω επαναφέρουν στο προσκήνιο την ανάγκη συντονισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την Κομισιόν να είναι έτοιμη να προτείνει, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ένα σύστημα βάσει του οποίου οι χώρες της ΕΕ θα προμηθεύονται από κοινού αέριο προκειμένου να διαμορφωθούν στρατηγικά αποθέματα από αυτό, ένα μέτρο που σχεδιάστηκε ως απάντηση στις αυξανόμενες τιμές ενέργειας, σύμφωνα με έγγραφο που διαμοιράστηκε στις χώρες-μέλη ενόψει συνόδου κορυφής αυτή την εβδομάδα.
Η πρόταση για επικαιροποίηση των κανόνων της ευρωπαϊκής αγοράς αερίου, που η Κομισιόν αναμένεται να δημοσιοποιήσει την Τετάρτη, θα δημιουργεί ένα τέτοιο σύστημα.
«Οι προτάσεις θα περιλαμβάνουν τη θέσπιση ενός πλαισίου για την κοινή προμήθεια στρατηγικών αποθεμάτων αερίου από οντότητες εντός ρυθμιστικού πλαισίου, σε εθελοντική βάση», ανέφερε η Κομισιόν σε έγγραφο που κυκλοφόρησε στις χώρες ενόψει της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη, την οποία είδε το Reuters. Το σύστημα «θα συνεισφέρει σε μέτρα, συντονισμένα σε επίπεδο ΕΕ, στην περίπτωση πανευρωπαϊκής έκτακτης ανάγκης», προσέθεσε, ενώ υπογράμμισε ότι «τα κράτη-μέλη, μέσω κοινής συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο, αναμένεται να έχουν τη δυνατότητα να στηριχθούν σε αποθέματα σε άλλες χώρες στην περίπτωση ανάγκης».
Οι χαμηλότεροι από τους αναμενόμενους όγκους από τη Ρωσία έχουν οδηγήσει κάποιες χώρες της ΕΕ και ορισμένους βουλευτές να ζητήσουν τη διενέργεια έρευνας για το εάν η Gazprom έχει παρακρατήσει ποσότητες για να οδηγήσει ανοδικά τις τιμές αερίου τους τελευταίους μήνες.
Η εταιρία ανέφερε ότι τήρησε όλες τις συμβατικές της υποχρεώσεις για τις προμήθειες, ενώ οι μεγάλοι πελάτες της έχουν πει ότι δεν έχουν ζητήσει πρόσθετες ποσότητες.