Σε μια ασυνήθιστα έντονη προειδοποίηση για επερχόμενους κινδύνους στη Wall Street προχώρησε αυτή την εβδομάδα η αμερικανική κεντρική τράπεζα, τονίζοντας προς τους επενδυτές ότι υπάρχει κίνδυνος σοβαρής πτώσης των τιμών των μετοχών, καθώς η αυξανόμενη διάθεση των επενδυτών για ανάληψη κινδύνων έχει διογκώσει τις αποτιμήσεις και δημιουργεί τρωτά σημεία στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Όπως τόνισε ο αρμόδιος διοικητής της Fed, Λάελ Μπρέιναρντ, αναφερόμενος στα συμπεράσματα της εξαμηνιαίας έκθεσης για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, «τα τρωτά σημεία που σχετίζονται με την αυξημένη διάθεση για ρίσκο αυξάνονται. Ο συνδυασμός υψηλών αποτιμήσεων με πολύ υψηλά επίπεδα εταιρικού χρέους απαιτεί παρακολούθηση λόγω της δυνατότητας ενίσχυσης των επιπτώσεων ενός γεγονότος ανατιμολόγησης».
Με απλούστερα λόγια, η Fed προειδοποιεί ότι οι «τραβηγμένες» αποτιμήσεις των μετοχών, σε συνδυασμό με τη μεγάλη επιβάρυνση των εταιρειών με δανεισμό, μπορούν να προκαλέσουν μια βαθιά υποχώρηση των τιμών στο χρηματιστήριο. Σε αυτό το περιβάλλον, τονίζει η Fed, οι τιμές των μετοχών ενδέχεται να είναι ευάλωτες σε «σημαντική πτώση», σε περίπτωση πτώσης της όρεξης των επενδυτών για ρίσκο.
Η έκθεση αναφέρθηκε και στις ζημιές που έχουν υποστεί μεγάλες τράπεζες από συναλλαγές με την εταιρεία διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας (family office) Archegos Capital Management. Ο Μπρέιναρντ τόνισε ότι απαιτούνται «πιο λεπτομερείς γνωστοποιήσεις για την έκθεση των τραπεζών και με μεγαλύτερη συχνότητα», καθώς σε αυτή την περίπτωση διαπιστώθηκε ότι υπάρχει, όπως είπε ο Μπρέιναρντ, «περιορισμένη ορατότητα στα ανοίγματα των τραπεζών σε hegde funds» και αυτό υπενθυμίζει ότι «τα διαθέσιμα μέτρα για την παρακολούθηση της μόχλευσης των hedge funds ενδέχεται να μην αποτυπώνουν σημαντικούς κινδύνους».
Σε αυτές τις δηλώσεις αντέδρασε πάντως με έντονη δυσφορία η ένωση των hedge funds, τονίζοντας ότι το Archegos Capital Management ήταν ένα family office και δεν πρέπει να συγχέεται αυτή η περίπτωση με τα hedge funds. «Είναι ατυχές το γεγονός ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συγχέουν εσφαλμένα τα hedge funds με μη εποπτευόμενες οντότητες όπως τα φυσικά πρόσωπα και τα οικογενειακά γραφεία διαχείρισης περιουσίας», ανέφερε ο πρόεδρος της ένωσης Μπράιαν Κόρμπετ, τονίζοντας ότι είναι επαρκές το ρυθμιστικό καθεστώς για τα hedge funds και η εποπτεία τους από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Πάντως, αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν ότι είναι αντιφατικό από τη μια μεριά να ενθαρρύνει η Fed την ανάληψη κινδύνων από τους επενδυτές με τα μηδενικά επιτόκια και τις μαζικές αγορές ομολόγων και, την ίδια στιγμή, να εκφράζει ανησυχία για τους κινδύνους που αναλαμβάνουν οι επενδυτές.
Τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια και οι μαζικές αγορές ομολόγων, με την Fed να διαθέτει 40 δισ. δολ. το μήνα για αγορές τίτλων εξασφαλισμένων με ενυπόθηκα δάνεια και 80 δισ. δολ. για αγορές κρατικών ομολόγων, είναι οι κύριοι παράγοντες που έχουν προκαλέσει την αναζήτηση καλύτερων αποδόσεων από τους επενδυτές και βοήθησαν τις τιμές των μετοχών να αυξηθούν, συμπεριλαμβανομένων και των assets υψηλού κινδύνου, όπως όπως οι κερδοσκοπικές μετοχές, τα κρυπτονομίσματα και το χρέος υψηλής απόδοσης. Ο χρηματιστηριακός δείκτης Standard and Poor's 500 έχει αυξηθεί 12% φέτος.
«Η πραγματική ιστορία εδώ είναι η κραυγαλέα αντίφαση ανάμεσα στην πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης από την Fed, στόχος της οποίας είναι η μείωση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και η ενθάρρυνση της επίτευξης απόδοσης και η ανησυχία τους ότι οι άνθρωποι πράγματι προσπαθούν να επιτύχουν υψηλότερες αποδόσεις», δήλωσε στο Bloomberg ο Τζορτζ Σέλγκιν, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Cato στην Ουάσινγκτον, αναφερόμενος στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. «Η Fed θα μπορούσε σίγουρα να αξιοποιήσει τις δραστηριότητές της στο QE για να αντιμετωπίσει αυτή την ανάληψη κινδύνων καθώς συνεχίζεται η ανάκαμψη», πρόσθεσε. Δηλαδή, αν η Fed θέλει να αποθαρρύνει την κερδοσκοπία μπορεί η ίδια να μειώσει τις αγορές ομολόγων για να περιορίσουν και οι επενδυτές την ανάληψη κινδύνων.
Αναφερόμενη σε άλλους κινδύνους, η έκθεση της Fed σημειώνει τα επεισόδια μεγάλων συναλλαγών και μεταβλητότητας στις μετοχές που κινούνται μέσα από τις τάσεις που διαμορφώνονται σε κοινωνικά δίκτυα ("meme stocks"), αλλά και τις συνεχείς κεφαλαίων από επενδυτικές εταιρείες SPACs, οι οποίες είναι ειδικά οχήματα για εξαγορές άλλων εταιρειών.
Τα χαμηλά επιτόκια επηρεάζουν επίσης την πραγματική οικονομία. Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 12% το 2020 εν μέσω της υψηλής ζήτησης για ακίνητα και της περιορισμένης προσφοράς, ενώ η «έκρηξη» στις ανακαινίσεις των κατοικιών έχει βοηθήσει να ανέλθουν τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για την ξυλεία σε επίπεδα ρεκόρ. Ο δείκτης εμπορευμάτων του Bloomberg, ο οποίος παρακολουθεί το σύνολο των εμπορευμάτων, έχει αυξηθεί κατά 19%.