Τα τρία φθηνότερα τιμολόγια ρεύματος και τα... στοιχήματα στα κίτρινα

Αρχίζει να διαλύεται η… ομίχλη που σκέπαζε τα νέα, πολύχρωμα τιμολόγια του ρεύματος, μετά τη δημοσίευση συγκριτικών πινάκων από τη Ρυθμιστική Αρχή για τις χρεώσεις του Ιανουαρίου στους τρεις βασικούς τύπους τιμολογίων (ειδικό/πράσινο, σταθερό/μπλε και κυμαινόμενο/κίτρινο). Το BD παρουσιάζει τους αναλυτικούς σχετικούς πίνακες, που αναδεικνύουν και τα πιο συμφέροντα τιμολόγια όλων των κατηγοριών.

Πρέπει να σημειωθεί ότι στο πράσινο τιμολόγιο, που καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και αρχικά είχε προκαλέσει αντιδράσεις των παρόχων, αναπτύχθηκε με το πέρασμα του χρόνου αρκετά έντονος ανταγωνισμός και το τελικό αποτέλεσμα είναι υπέρ των καταναλωτών: η ΔΕΗ έχει, όπως είχε διαφανεί εξαρχής, το χαμηλότερο τιμολόγιο σε αυτή την κατηγορία, όπου έχουν μεταπέσει αυτόματα όλοι οι καταναλωτές μετά τις 31 Δεκεμβρίου εάν δεν δήλωσαν την εναντίωσή τους. Ωστόσο, αρκετοί είναι οι πάροχοι που έχουν δώσει τιμές που κινούνται σε μικρή απόσταση από αυτές της ΔΕΗ και μάλιστα είναι χαμηλότερες για τις μηνιαίες καταναλώσεις άνω των 500KWh.

Αρχικά, η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική. Στις γνωστοποιήσεις που είχαν κάνει οι πάροχοι στη ΡΑΑΕΥ στις αρχές Δεκεμβρίου, φαινόταν η ΔΕΗ να έχει με διαφορά τη χαμηλότερη χρέωση, λίγο κάτω από τα 160 €/MWh (ή 16 λεπτά/κιλοβατώρα), με τους άλλους μεγάλους παρόχους να διατηρούν αρκετή απόσταση, με χρεώσεις ακόμη και πάνω από τα 200€/MWh.

Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, η τιμή της χονδρικής έπεσε αρκετά χαμηλότερα από όσο υπολόγιζαν οι πάροχοι και όλες οι τιμές λιανικής του ειδικού τιμολογίου συμπιέσθηκαν. Ταυτόχρονα, όμως, φάνηκε ότι οι εναλλακτικοί πάροχοι άλλαξαν την αρχική τους στάση: ενώ είχαν επιλέξει να δώσουν τη «μάχη» κυρίως στα κίτρινα τιμολόγια, που έχουν και το μικρότερο ρίσκο για τους παρόχους, τελικά αρκετοί διαμόρφωσαν ανταγωνιστικές χρεώσεις και στο πράσινο τιμολόγιο. Αυτό συνέβη όχι μόνο υπό την πίεση της κυβέρνησης, αλλά και των… κανόνων του μάρκετινγκ: αρκετοί πάροχοι επιδίωξαν να πλασαριστούν σε καλή θέση στους πίνακες της Ρυθμιστικής Αρχής για λόγους εντυπώσεων.

Πράσινα τιμολόγια: Πρώτη η ΔΕΗ, αλλά υπό… πολιορκία

Στα ειδικά τιμολόγια, είναι σαφές ότι η ΔΕΗ έχει προσφέρει τις καλύτερες χρεώσεις, ειδικά για όσους έχουν χαμηλές καταναλώσεις, μέχρι 500KWh, αφού είναι και η μόνη εταιρεία που διατηρεί ξεχωριστές χρεώσεις για τις υψηλότερες καταναλώσεις με αρκετά σημαντική προσαύξηση.

Όπως φαίνεται στον πίνακα, η τελική χρέωση της ΔΕΗ είναι 136,35€/MWh για τις πρώτες 500KWh και ανεβαίνει σχεδόν στα 146 για την κατανάλωση πάνω από αυτό το όριο. Όσοι έχουν νυχτερινό τιμολόγιο επωφελούνται από χρέωση 111,55€/MWh. Τρεις εναλλακτικοί πάροχοι (ΕΛΙΝΟΙΛ, ΗΡΩΝ, VOLTERRA) «πολιορκούν τη ΔΕΗ με τιμές 140 – 144€/MWh, που όμως αφορούν ενιαία χρέωση ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι ένας καταναλωτής που ξεπερνά αρκετά τις 500KWh μηνιαίας κατανάλωσης, όπου η ΔΕΗ επιβάλλει υψηλότερες χρεώσεις, πιθανόν να έχει την ίδια ή και χαμηλότερη επιβάρυνση, αν επιλέξει έναν από τους παρόχους που βρίσκονται κοντά στη ΔΕΗ.

Πολλοί είναι πάντως οι πάροχοι που δεν θέλησαν να δώσουν τη «μάχη» του ανταγωνισμού στα πράσινα τιμολόγια, γνωρίζοντας ότι η συντριπτική πλειονότητα των πελατών τους έχουν στραφεί σε κάποιο από τα σταθερά ή κυμαινόμενα τιμολόγια που προσφέρουν.

Μπλε τιμολόγια: «Νικήτρια» η ΕΛΙΝΟΙΛ

Στα σταθερά (μπλε) τιμολόγια, που είναι πολύ ακριβότερα από τα πράσινα και τα κίτρινα γιατί ενέχουν σημαντικό ρίσκο για τους παρόχους, εάν οι τιμές κινηθούν απρόβλεπτα ανοδικά το επόμενο 12μηνο, η ΔΕΗ δεν… έβαλε τα δυνατά της, γνωρίζοντας ότι ο μεγάλος όγκος των πελατών της θα περάσουν στα πράσινα. Πέντε εναλλακτικοί πάροχοι προσφέρουν χαμηλότερες χρεώσεις.

Με διαφορά την καλύτερη τιμή δίνει σε αυτή την κατηγορία η ΕΛΙΝΟΙΛ, καθώς επιτρέπει «κλείδωμα» σε επίπεδο κάτω από τα 150€/MWh και με αρκετά χαμηλή χρέωση νυχτερινού τιμολογίου (139€/MWh). Άλλες τέσσερις εταιρείες (ΖΕΝΙΘ, ΗΡΩΝ, PROTERGIA, ELPEDISON) δίνουν τιμές μεταξύ 160 και 169€/MWh και ακολουθούν τα δύο προϊόντα της ΔΕΗ με χρεώσεις 175 και 179€/MWh.

Πάντως, πρέπει να τονισθεί ότι τα μπλε τιμολόγια προσφέρουν στους καταναλωτές μια πολύ ακριβή (περίπου 30% σε σχέση με κυμαινόμενα τιμολόγια) κάλυψη έναντι ενός ρίσκου που έχει πολύ μικρές πιθανότητες να κάνει την εμφάνισή του. Δηλαδή, έναντι του ρίσκου να ανεβούν απότομα και απρόβλεπτα οι τιμές χονδρικής του ρεύματος και να επαναληφθούν όσα είχαν συμβεί στο όχι μακρινό παρελθόν, όταν η άνοδος στη χονδρική σε συνδυασμό με τις ρήτρες αναπροσαρμογής είχαν «κάψει» τους καταναλωτές. Τουλάχιστον για το ορατό μέλλον, οι ειδικοί συμφωνούν ότι η επανάληψη αυτού του σεναρίου δεν είναι ιδιαίτερα πιθανή, άρα δεν έχει πολύ νόημα να πληρώνει ένας καταναλωτής ακριβά για να καλυφθεί για αυτόν τον κίνδυνο.

Κίτρινα τιμολόγια: Τα… κρυφά χαρτιά

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κίτρινα τιμολόγια, για τα οποία οι πίνακες της ΡΑΑΕΥ δεν μπορούν να δώσουν την πλήρη εικόνα, αλλά πιθανότατα θα είναι τα φθηνότερα της αγοράς, τουλάχιστον εάν δεν υπάρξει κάποια απρόβλεπτη επιδείνωση των συνθηκών στο χρηματιστήριο ενέργειας.

Στον πίνακα της ΡΑΑΕΥ παρουσιάζονται μόνο τα κίτρινα τιμολόγια όπου οι τιμές διαμορφώνονται εκ των προτέρων, με μια ενιαία τιμή για λόγους συγκρισιμότητας (στους λογαριασμούς οι καταναλωτές θα δουν ξεχωριστά τις βασικές τιμές και τις χρεώσεις του μηχανισμού διακύμανσης).

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία, η ΔΕΗ έχει το προϊόν με τη χαμηλότερη χρέωση, μόλις 126,53€/MWh για τις πρώτες 500kWh κατανάλωσης, ενώ για τις μεγαλύτερες καταναλώσεις η χρέωση ανεβαίνει αισθητά, στα 171,33€/MWh. Εδώ ενσωματώνεται μια ρήτρα εξοικονόμησης για όσους καταφέρουν (και είναι ένα αρκετά δύσκολο κατόρθωμα…) να μειώσουν την κατανάλωσή τους κατά 15%. Αυτοί οι καταναλωτές θα τιμολογηθούν με τη χαμηλή χρέωση των 126,53€/MWh για το σύνολο της κατανάλωσής τους.

Στην ίδια κατηγορία τιμολογίων, «παίζει δυνατά» η PROTERGIA, προσφέροντας ενιαία χρέωση (ανεξαρτήτως κατανάλωσης) που κατεβαίνει ως τα 132,80€/MWh. Οι άλλοι πάροχοι διαθέτουν προϊόντα όπου οι χρεώσεις του μηχανισμού διακύμανσης θα υπολογισθούν στις αρχές του επόμενου μήνα, οπότε και θα διαμορφωθεί η πλήρης εικόνα για τα τιμολόγιά τους.

Τα… στοιχήματα των κίτρινων τιμολογίων

Μπορούν, όμως, οι καταναλωτές να επιλέξουν από την αρχή του Ιανουαρίου ένα κίτρινο τιμολόγιο, χωρίς να γνωρίζουν τον τελικό λογαριασμό που θα βγει μετά από ένα μήνα; Για όσους έχουν διάθεση να αναλάβουν ρίσκο, αλλά και την υπομονή να μελετήσουν τους τύπους υπολογισμού των κίτρινων τιμολογίων, η άσκηση αυτή μπορεί να αποδώσει σημαντικά οφέλη.

Τρία είναι τα βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές για να κάνουν τους υπολογισμούς τους: ποια είναι η βασική τιμή χρέωσης, ποια είναι η ανώτατη τιμή, πέραν της οποίας ενεργοποιείται ο μηχανισμός διακύμανσης, δηλαδή η νέα μορφή της ρήτρας αναπροσαρμογής, καθώς και ποιος είναι ο συντελεστής προσαύξησης που έχει υιοθετήσει η εταιρεία σε κάθε προϊόν κίτρινου τιμολογίου (ένας αριθμός λίγο μεγαλύτερος από τη μονάδα).

Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία δηλώνει ότι επιβάλλει προσαύξηση όταν η μέση τιμή χονδρικής του μήνα υπερβεί τα 60€/MWh, ο καταναλωτής θα πρέπει να βάλει ένα… στοίχημα για την προσαύξηση: μέχρι στιγμής, στις τέσσερις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου, η μέση τιμή χονδρικής έχει υποχωρήσει στα 84€/MWh. Ένα πιθανό σενάριο είναι να μην ξεπεράσει τα 90€/MWh.

Σε αυτή την περίπτωση, διαμορφώνεται μια διαφορά 30€/MWh, που ενσωματώνεται στον μηχανισμό διακύμανσης, πολλαπλασιαζόμενη με τον συντελεστή προσαύξησης (π.χ.: 1,25, δηλαδή μια προσαύξηση κατά 25%). Το γινόμενο αυτής της πράξης (30€/MWh Χ 1,25) μας δίνει το «καπέλο» του μηχανισμού διακύμανσης, που είναι 37,5€/MWh σε αυτό το παράδειγμα.

Αν η βασική τιμή χρέωσης είναι 80€/MWh (οι βασικές τιμές αυτών των τιμολογίων είναι αρκετά χαμηλές) και η χρέωση του μηχανισμού διακύμανσης είναι 37,5€/MWh, ο καταναλωτής του παραδείγματος θα έχει μια χρέωση 117,5€/MWh, δηλαδή χαμηλότερη από τις χαμηλότερες χρεώσεις των άλλων τιμολογίων. Και θα έχει επιβραβευθεί για τον κόπο του και για το ρίσκο που ανέλαβε. Φυσικά, ουδείς μπορεί να αποκλείσει να κινηθούν «ανάποδα» οι τιμές στη χονδρική και να βγει χαμένος…

Ωστόσο, οι οιωνοί για όσους θελήσουν να αναλάβουν στοιχήματα με τα κίτρινα τιμολόγια είναι άριστοι. Όπως φαίνεται στο γράφημα, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, που αποτελούν τον καθοριστικό παράγοντα διαμόρφωσης των τιμών χονδρικής του ρεύματος, έχουν πέσει στα 30,6€/MWh, δηλαδή σχεδόν 90% χαμηλότερα από τα 277€/MWh που είχαν πιάσει τον Αύγουστο του 2022, όταν ο Πούτιν εφάρμοζε το -εντελώς αποτυχημένο, τελικά- σχέδιό του να προκαλέσει ενεργειακή ασφυξία στην Ευρώπη.

Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ευρώπη θα κλείσει τη χειμερινή περίοδο με την πληρότητα των αποθηκών φυσικού αερίου να ξεπερνά το 50%, κάτι που σημαίνει ότι είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να κινηθούν έντονα ανοδικά οι τιμές. Με αυτό το δεδομένο κατά νου, όσοι ψάξουν ευκαιρίες στα κίτρινα τιμολόγια πιθανότατα θα είναι κερδισμένοι.