Αν και με σημαντική καθυστέρηση, η Ευρώπη στοχεύει πλέον να ενισχύσει την παρουσία της στην υψηλή τεχνολογία και κυρίως στον κλάδο ημιαγωγών, με στόχο να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης.
Η Κομισιόν έδωσε στη δημοσιότητα το επονομαζόμενο "European Chips Act", σύμφωνα με το οποίο θα υπάρξουν επενδύσεις ύψους 43 δισ. ευρώ προκειμένου το μερίδιο της Ένωσης στην παγκόσμια αγορά να φθάσει στο 20% έως το 2030 από μόλις 9% που είναι σήμερα. Μέρος του σχεδίου της Κομισιόν περιλαμβάνει τη μείωση των «υπερβολικών εξαρτήσεων», αν και τονίζεται ότι υπάρχει ανάγκη για «συνεργασίες με ομοϊδεάτες».
Οι ημιαγωγοί (chips) είναι ένα κρίσιμο «εξάρτημα» για μία σειρά προϊόντων από ψυγεία έως αυτοκίνητα και smartphones, αλλά η διεθνής κρίση λόγω της πανδημίας έχει επηρεάσει τις βιομηχανίες σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας στασιμότητα της παραγωγής και ελλείψεις. Ταυτόχρονα έχουν γίνει ζήτημα εθνικής ασφάλειας για τις ΗΠΑ και έχουν καταστεί ακόμη και σημείο γεωπολιτικής έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Αυτή η σύγκρουση για τους ημιαγωγούς οδήγησε σε κυρώσεις στον μεγαλύτερο κατασκευαστή chip της Κίνας SMIC. Η ΕΕ προσπαθεί τώρα να μετριάσει ορισμένους από αυτούς τους κινδύνους με την τελευταία της πρόταση.
«Αντιμέτωπη με τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, την ταχεία ανάπτυξη της ζήτησης και την πιθανότητα περαιτέρω διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα, η Ευρώπη πρέπει να χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις της και να θέσει σε εφαρμογή αποτελεσματικούς μηχανισμούς για τη δημιουργία μεγαλύτερων ηγετικών θέσεων και τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού στην παγκόσμια βιομηχανική αλυσίδα », αναφέρει η Επιτροπή.
Αν και με την πάροδο του χρόνου η ΕΕ έχει γίνει αρκετά πιο αυτάρκης θα εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ΗΠΑ και στην Ασία. Αυτό οφείλεται στις ιδιορρυθμίες της εφοδιαστικής αλυσίδας ημιαγωγών και της μεταβαλλόμενης φύσης του κλάδου. Τα τελευταία 15 περίπου χρόνια, οι εταιρείες άρχισαν να στρέφονται σε ένα νέο μοντέλο παραγωγής, το επονομαζόμενο fabless, μέσω του οποίου ο σχεδιασμός μπορεί να γίνει σε μία χώρα αλλά η παραγωγή σε μία άλλη.
Στην αγορά ημιαγωγών απόλυτοι κυρίαρχοι είναι οι ασιατικοί όμιλοι, με κορυφαίο εξ αυτών την TSMC της Ταϊβάν, η οποία κατέχει το 50% της παγκόσμιας αγοράς, ενώ δεύτερη μεγαλύτερη είναι η Samsung της Ν. Κορέας και τρίτη η UMC, επίσης, με έδρα την Ταϊβάν. Η αμερικανική εταιρεία Intel, η οποία κάποτε ήταν βασικός παίκτης, έχει χάσει τα σκήπτρα της, αλλά πλέον στρέφεται και αυτή στο μοντέλο fabless και είναι πρόθυμη να κατασκευάσει ημιαγωγούς για άλλους ομίλους. Το μεγάλο πρόβλημα για την Intel είναι ότι έχει μείνει πίσω τεχνολογικά, τουλάχιστον σε σύγκριση με τους Ασιάτες ανταγωνιστές της.
Η ΕΕ, ωστόσο, δεν έχει εταιρείες που να μπορούν να κατασκευάσουν τα πιο σύγχρονα chips. «Ο πρωταρχικός τομέας στον οποίο θα χρειαστεί να συνεργαστεί η ΕΕ είναι η δημιουργία τεχνολογίας αιχμής. Οι παίκτες της ΕΕ σήμερα έχουν κολλήσει στα 22 nm (νανόμετρα) και δεν είναι ρεαλιστικό να πιστεύουμε ότι μπορούν να φτάσουν από 22 nm (νανόμετρα) έως 2 nm αρκετά σύντομα», εκτιμά ο Πήτερ Χάνμπερι, αναλυτής του κλάδου ημιαγωγών για την εταιρεία Bain. Σημειώνεται ότι ο αριθμός νανομέτρων δείχνει το μέγεθος των τρανζίστορ στο τσιπ. Ένας μικρός αριθμός σημαίνει ότι μπορεί να χωρέσει μεγαλύτερος αριθμός τρανζίστορ, οδηγώντας σε δυνητικά πιο ισχυρά chips. Για παράδειγμα τα chips στο τελευταίο iPhone της Apple είναι 5nm.
Πόσο ελκυστική είναι η ΕΕ;
Καθώς χώρες και περιοχές σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις προμήθειες ημιαγωγών τους, υπάρχει αυξανόμενος ανταγωνισμός για την εξασφάλιση ταλέντων και για να πειστούν οι εταιρείες να επενδύσουν. Ως μέρος ενός πακέτου οικονομικής τόνωσης ύψους δύο τρισ. δολαρίων, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν διέθεσε 50 δισ. δολάρια για τον τομέα ημιαγωγών.
Την ίδια ώρα χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Κίνα ενισχύουν όλες τις επενδύσεις σε ημιαγωγούς. «Η κύρια πρόκληση θα είναι η προσέλκυση νέων παικτών στην ΕΕ. Συγκεκριμένα, η ΕΕ πρέπει να γίνει πιο ελκυστική τοποθεσία από τους υπόλοιπους», σημειώνει ο Χάνμπερι.
Προκειμένου να τα καταφέρει η Ένωση προσπαθεί να προσελκύσει τους μεγάλους κατασκευαστές. Ήδη η Η Intel σχεδιάζει να κατασκευάσει ένα νέο chip fab στην Ευρώπη, αν και δεν έχει ακόμη επιλεγεί συγκεκριμένη τοποθεσία. Η TSMC βρίσκεται στα αρχικά στάδια αξιολόγησης της δικής της μονάδας παραγωγής στην Ευρώπη. Παρόλο που οι ευρωπαϊκές εταιρείες υστερούν στην τελευταία τεχνολογία κατασκευής, η ΕΕ εξακολουθεί να έχει ορισμένους βασικούς παράγοντες στη βιομηχανία ημιαγωγών.
Ένα από τους πιο σημαντικούς είναι η ολλανδική ASML, ενώ οι προμηθευτές της Apple, STMicro και NXP εδρεύουν επίσης στην Ευρώπη. Η εστίαση της ΕΕ θα μπορούσε να είναι στην εξασφάλιση του εφοδιασμού με chips για τομείς όπου οι ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν μεγάλη παρουσία, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, γεγονός που θα τη βοηθούσε να επιτύχει πιο γρήγορα τους στόχους που έχει θέσει.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
