Το δικό της ρόλο στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την ανάπτυξη της παραγωγής ημιαγωγών διεκδικεί η Ελλάδα, έχοντας ως εφόδιο το υψηλού ποιότητας εργατικό δυναμικό και την καινοτομία στο ελληνικό οικοσύστημα τεχνολογίας.
Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει βάλει στο επίκεντρο τον κλάδο των μικροτσίπ, στοχεύοντας να δημιουργηθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024 ένα προσχέδιο δράσης με σκοπό να εντοπιστούν τα σημεία στα οποία η χώρα μπορεί να διακριθεί και πού υστερεί, έτσι ώστε στη συνέχεια να διαμορφωθεί η κατάλληλη στρατηγική για την προσέλκυση επενδύσεων και την ανάπτυξη του νέου οικοσυστήματος.
Ήδη στη χώρα δραστηριοποιούνται 25 εταιρείες που βρίσκονται στο οικοσύστημα ημιαγωγών και στόχος είναι αυτός ο αριθμός να διπλασιαστεί στις 50 τα επόμενα χρόνια και η χώρα να προχωρήσει από τον σχεδιασμό στις πιλοτικές γραμμές παρασκευής. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις καθώς υπάρχουν πολλές ευκαιρίες στη βιομηχανία των ημιαγωγών.
Στο περιθώριό του 3ου Φόρουμ της Ένωσης Ελληνικών Εταιριών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (ΗΕΤiΑ) υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας για τα μικροκυκλώματα και την τεχνητή νοημοσύνη από την Ένωση Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (ΗΕΤiΑ), τον Δημόκριτο και το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής & Λέιζερ. Όπως ανέφερε η γενική γραμματέας Βιομηχανίας, Θέμις Ευτυχίδου, «δεν είμαστε στη φάση των αποσπασματικών δράσεων. Έχουμε στρατηγικό σχεδιασμό και εθνικά σχέδια δράσης». Η ίδια διαβεβαίωσε ότι δεν θα χαθεί κανένα χρονοδιάγραμμα χρηματοδότησης.
Ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα
Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον τομέα του σχεδιασμού μικροτσίπ, ενώ στη συνέχεια η χώρα θα μπορούσε να αναπτύξει το αποτύπωμά της στο packaging και testing. Όπως τόνισε ο Εμμανουήλ Στρατάκης, διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής & Λέιζερ, ΙΤΕ, «το πρώτο βήμα έγινε, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε και, εκτός από το κομμάτι του σχεδιασμού, να προχωρήσουμε στις πιλοτικές γραμμές παραγωγής». Όπως ανέφερε, «καταθέσαμε πρόταση στο υπουργείο και πρέπει να προχωρήσουμε τώρα».
Η αγορά των ημιαγωγών αλλάζει ραγδαία, με τις μεταβολές να είναι παγκόσμιες, ενώ πραγματοποιούνται συνεχώς νέες επενδύσεις, προσφέροντας μια σημαντική ευκαιρία στην Ελλάδα να εισέλθει σε έναν ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα που η αξία του αναμένεται να ξεπεράσει το 1 τρισ. ευρώ την επόμενη πενταετία. Ο Κώστας Μάλλιος, Corporate Vice President for Applied AI, Applied Materials υπογραμμίζει ότι «η ανάπτυξη της βιομηχανίας των ημιαγωγών είναι μια ευκαιρία για την Ελλάδα να μεταφερθεί από την τοπική, στην παγκόσμια αγορά, αλλά αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να γίνει μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες».
Από την πλευρά της, η Βίκυ Λοΐζου Γενική Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων του υπουργείου Ανάπτυξης σημείωσε ότι το European Chips Act «είναι ένα εργαλείο που πρέπει να χρησιμοποιηθεί, η Ελλάδα βρίσκεται σε κατάσταση που μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις και υπάρχει στο πλαίσιο αυτό και σχετική συνεργασία με την ΗΕΤiΑ. Είναι σημαντικό, όμως, να υπάρξουν κίνητρα για την προσέλκυση τέτοιων επενδύσεων σε αυτό το χώρο. Αν θέλουμε να παίξουμε κυρίαρχο ρόλο στους ημιαγωγούς στη χώρα μας, οι επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες πρέπει να μας απασχολήσουν το επόμενο διάστημα, καθώς η Ελλάδα συνδυάζει σταθερότητα, ευκαιρίες, αλλά και ανθρώπινο ταλέντο».
Στελέχη του κλάδου τονίζουν πως οι κρατικές ενισχύσεις και οι ευρωπαϊκές πολιτικές θα πρέπει να προωθήσουν ακόμα περισσότερο τον κλάδο στο άμεσο μέλλον, καθώς πλέον οι νέες κατευθύνσεις έχουν χαραχθεί και οι ημιαγωγοί μπορούν να φέρουν μεγάλες οικονομίες κλίματος, ενώ παράλληλα η πλατφόρμα που δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τις δυνατότητες να μειώσει σταδιακά την εξάρτηση στον τομέα των ημιαγωγών.
Αναγκαία η εύρεση του κατάλληλου προσωπικού
Ο διευθυντής και πρόεδρος Δ.Σ. ΕΚΕΦΕ – «Δημόκριτος», Γεώργιος Νούνεσης, τόνισε την ανάγκη μετασχηματισμού των ερευνητικών οργανισμών της χώρας και ζήτησε από την πολιτεία να προχωρήσει στις απαιτούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις. «ΕΕ και Ελλάδα πρέπει να μπουν πιο δυναμικά στο κομμάτι της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας την ανάγκη προσέλκυσης ερευνητικού προσωπικού υψηλού επιπέδου.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι απαραίτητη η συνεργασία και με άλλα υπουργεία για τα εργαλεία της αναβάθμισης των δεξιοτήτων, όπως π.χ. με το υπουργείο Παιδείας για την εκπαίδευση ταλαντούχων ειδικών για τη συγκεκριμένη βιομηχανία. Ο Εμμανουήλ Ζερβάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών, σημείωσε ότι χρειάζεται αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια να παραχθεί το ταλέντο που μας λείπει. Όπως είπε, πλέον όσοι τελειώνουν τις σπουδές τους, π.χ. μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι και φυσικοί, έχουν καλές ευκαιρίες απορρόφησης στην εγχώρια αγορά εργασίας.
Να είμαστε ρεαλιστές, να εξοπλίσουμε το δυναμικό που έχουμε και να ενδυναμώσουμε τις περιοχές εφαρμογών που ήδη διαθέτουμε, ώστε σε 3-5 χρόνια να πληρούμε τις προϋποθέσεις για να προσελκύσουμε αργότερα εταιρείες, ζήτησε ο Θωμάς Σκορδάς, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της DG CONNECT, Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, εξηγώντας ότι σ' αυτό έχει συμβάλει το κόστος ενέργειας, ο πληθωρισμός και οι πόλεμοι. «Οι ημιαγωγοί χωρίς τα απαραίτητα υλικά δεν προχωράνε. Αν δεν δημιουργήσουμε συνθήκες για κάποια αυτονομία, θα το βρούμε μπροστά μας σύντομα. Ο μόνος τρόπος να γίνει η Ευρώπη ανταγωνιστική είναι να κοιτάξει το θέμα της καινοτομίας», σημείωσε.
Ειδικά για την Ελλάδα, η πλατφόρμα σχεδιασμού συνιστά μια δραστηριότητα που συνεπάγεται επενδύσεις χαμηλού κόστους και απαιτεί καλά εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό. Η χώρα μας έχει ανθρώπους και δυνατότητες, ωστόσο, χρειάζεται η απαραίτητη κατάρτιση.