Αναρτήθηκε για δημόσια διαβούλευση στο opengov.gr., από τον υπουργό Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο, η Έκθεση Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας 2022 ως προς τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, που θα κατατεθεί προσεχώς στον ΟΗΕ για εξέταση. Είναι η δεύτερη Έκθεση για τη χώρα αλλά η πρώτη που αναρτάται για δημόσια διαβούλευση και ενημέρωση.
Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), μέρος της Ατζέντας 2030 -όπως αναφέρεται σε Δελτίο Τύπου της Προεδρίας της Κυβέρνησης- υιοθετήθηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 2015, αποτελούν, δε, πρόσκληση και αυτοδέσμευση των χωρών για έναν νέο τρόπο συμβίωσης και κατοίκησης του πλανήτη. Με χρονικό ορόσημο επίτευξης το 2030, προτάσσουν την εξάλειψη της φτώχειας και των ανισοτήτων, την προστασία του περιβάλλοντος και την προαγωγή της ειρήνης και της ευημερίας. Φέτος, όμως, θα έχει βαρύτητα στη συζήτηση η ανάκαμψη των χωρών από την πανδημία του κορονοϊού και οι τρόποι δημιουργίας νέων μοντέλων συνύπαρξης, όχι απλώς επιστροφής σε μη επιτυχημένα προηγούμενα.
Το Σχέδιο Έκθεσης, που συνέθεσε ομάδα εργασίας υπό τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού, είναι κυρίως απολογιστικό και περιγράφει τις σημαντικότερες επιλογές της Ελλάδας -από το 2018, έτος κατάθεσης της 1ης Έκθεσης έως και το 2021- για ένα πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης που δεν αφήνει κανέναν πίσω. Ταυτόχρονα, και μία από τις καινοτομίες της έκθεσης, είναι η σαφής αποτύπωση πολιτικών με εξασφαλισμένους πόρους από το 2022 και μετά, για την υλοποίηση των Στόχων.
«Η διαβούλευση επέχει κεντρικό ρόλο στην Έκθεση του 2022, καθώς γίνεται ολοένα και πιο σαφής στις σύγχρονες κυβερνήσεις η διαπίστωση ότι για την επίτευξη των Στόχων δεν αρκεί μια σειρά μέτρων πολιτικής αλλά απαιτείται η κινητοποίηση όλων των πόρων της κοινωνίας», σημειώνεται, επίσης, και προστίθεται μία νέα διάσταση της φετινής Έκθεσης, που είναι η ενσωμάτωση σε αυτήν της οπτικής των μεγαλύτερων κοινωνικών εταίρων και φορέων της κοινωνίας των πολιτών. «Η κυβέρνηση θεωρεί σημαντική τόσο τη συμμετοχή των φορέων και των πολιτών στην Έκθεση όσο και την ενημέρωσή τους για τους ΣΒΑ και τις κοινωνικές διαδικασίες που τους αφορούν», τονίζεται.
Επιπλέον, η κατάρτιση της Έκθεσης «δεν αποσκοπεί στην εξιδανίκευση της εικόνας μιας χώρας αλλά συνιστά άσκηση αποτύπωσης και διερεύνησης τόσο των δυνατών σημείων της όσο και των αδύναμων που χρήζουν προσοχής. Είναι, ωστόσο, αξιοσημείωτο ότι η παρούσα Έκθεση φανερώνει ότι η Ελλάδα διαγράφει πορεία προς τη σωστή κατεύθυνση με πολλούς δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης να σημειώνουν είτε μεγάλη είτε μικρή αλλά σταθερή πρόοδο, ενίοτε και καλύτερα από πολλές χώρες της ΕΕ».
Μεταξύ των θετικών αποτελεσμάτων που καταγράφονται, και στο Δελτίο Τύπου, είναι, σε κοινωνικούς δείκτες:
- Η πτωτική πορεία της φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (μειώθηκε στο 17,7% το 2020, το χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων 11 ετών).
- Η μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων στα προ της οικονομικής κρίσης επίπεδα (στο 5,23% το 2020, το χαμηλότερο από το 2010).
- Η μείωση του ποσοστού διαβιούντων σε ακατάλληλα σπίτια -ακόμα και εντός της κρίσης (από 17,1% το 2010 μειώθηκε σε 12,5% το 2020).
- Ο δραστικός περιορισμός της πρόωρης εγκατάλειψης της εκπαίδευσης (από 13,5% το 2010 το ποσοστό των ανθρώπων 18-24 ετών που εγκαταλείπει πρόωρα εκπαίδευση και κατάρτιση μειώθηκε σε 3,8% το 2020, έτος κατά το οποίο η Ελλάδα κατέλαβε τη δεύτερη θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
- Ο υπερτριπλασιασμός της συμμετοχής γυναικών σε θέσεις μελών ΔΣ (από 6,2% το 2010 ανήλθε σε 19,6% το 2021) και σε διευθυντικές θέσεις (από 7,9% το 2012 ανήλθε το ποσοστό σε 20,2% το 2021).
- Η αισθητή μείωση της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ ανδρών και γυναικών (μεταξύ 2010-2018 μειώθηκε από 15% σε 10,4%).
- Η σημαντική μείωση στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα που έχουν σχεδόν υποδιπλασιαστεί σε 10 έτη (από 1.258 το έτος 2010 μειώθηκαν σε 688 το 2019).
Στον τομέα του περιβάλλοντος η Ελλάδα έχει επιτύχει:
- Υπερδιπλασιασμό του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην κατανάλωση ενέργειας -μετακινήσεις, ηλεκτρισμό και ψύξη-θέρμανση (από 10,1% το 2010 ανήλθε σε 21,7% το 2020).
- Συνολική μείωση στην έκλυση αερίων του θερμοκηπίου.
- Σημαντικό περιορισμό στην ένταση εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου ανά μονάδα ενέργειας που καταναλώνεται.
- Αύξηση των υλικών που περνούν στην κυκλική οικονομία και παρουσιάζει
- Μικρή αλλά σταθερή πτώση της έκθεσης σε ατμοσφαιρική ρύπανση σωματιδίων μεταξύ 2010-2019.
Στην Έκθεση αναφέρονται και διαχρονικά ζητούμενα σε σχέση με τους ΣΒΑ, πολλά υφιστάμενα και προ της οικονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα, «καταγράφονται τα μέτρα πολιτικής που χρήζουν ενίσχυσης ή και αναθεώρησης όπως οι πολύ χαμηλοί δείκτες δημογραφικής ανανέωσης του πληθυσμού, η υψηλή ανεργία των γυναικών και των νέων, οι ανισότητες μεταξύ των φύλων, η ανάγκη ενίσχυσης του δημοσίου συστήματος υγείας που κατέστη σαφής με την πανδημία, η ανάγκη επιτάχυνσης της ανταπόκρισης της Δικαιοσύνης στα ζητήματα της κοινωνίας και της οικονομίας και η διαχρονικά αργή διευθέτηση της διαχείρισης των απορριμμάτων με βιώσιμο τρόπο».
Συμπερασματικά, «η κυβέρνηση έχει καταγράψει τις επίμονες συστημικές προκλήσεις και ανταποκρίνεται με στοχευμένα εθνικά σχέδια δράσης, μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, όπως είναι το εθνικό σχέδιο για την ισότητα των φύλων, η αναδιοργάνωση της Δικαιοσύνης, η ενίσχυση της δημόσιας υγείας, η στήριξη της εργασίας και της επιχειρηματικότητας γυναικών και νέων και η επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού της διαχείρισης απορριμμάτων».
H έκθεση βρίσκεται αναρτημένη στον σύνδεσμο http://www.opengov.gr/ypep/?p=791 και θα παραμείνει εκεί έως τις 26 Μαΐου 2022, στις 21:00.