Όλη η αγορά στοιχηματίζει πως η S&P στη σημερινή της αξιολόγηση για το αξιόχρεο της Ελλάδας θα μας κατατάξει στην επενδυτική βαθμίδα, καθώς στη δική της κλίμακα αξιολόγησης απέχουμε μόλις ένα «σκαλοπάτι» από το να χαρακτηριστούν πάλι τα ελληνικά ομόλογα ασφαλή για τους επενδυτές.
Οι προσδοκίες είναι μεγάλες επειδή ακριβώς στην τελευταία της αξιολόγηση για την ελληνική οικονομία στις 21 Απριλίου η S&P είχε διατηρήσει σταθερό το rating αλλά είχε χαρακτηρίσει τις προοπτικές θετικές.
Ένας δεύτερος λόγος για τη διάχυτης αισιοδοξία είναι ότι οι αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης είχαν καθυστερήσει λόγω των γεωπολιτικών αναταραχών και των πληθωριστικών πιέσεων καθώς ήθελαν να διαπιστώσουν τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας. Το τεστ αυτό το περάσαμε με επιτυχία αφού τα έσοδα από τουρισμό και εφορία πήγαν πολύ καλά με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να παρέχει αφειδώς μέτρα στήριξης χωρίς να κινδυνέψει η δημοσιονομική ισορροπία.
Η αρχή έγινε με την αναβάθμιση της DBRS στις 8 Σεπτεμβρίου που μας έδωσε την επενδυτική βαθμίδα. H DBRS είναι αναγνωρισμένη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και με την αναβάθμισή της πετύχαμε τα ελληνικά ομόλογα να εξισωθούν με όλα τα υπόλοιπα, ώστε να συμμετέχουν στα προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΚΤ, καθώς και σε όποιο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, χωρίς να χρειάζονται ειδικές αναφορές και ξεχωριστές δράσεις.
Πρόκειται για μια θετική εξέλιξη αλλά που προς το παρόν δεν έχει αντίκτυπο αφού τα προγράμματα αυτά έχουν σταματήσει.
Η αναβάθμιση από την DBRS όμως δεν έβαλε τα ελληνικά ομόλογα στους παγκόσμιους δείκτες ομολόγων (Bloomberg, IHS Markit, JPMorgan κ.λπ) κάτι που θα γίνει μόνο αν δύο από τους τρεις μεγάλους οίκους (S&P, Moody΄s και Fitch) μας κατατάξουν στην επενδυτική βαθμίδα.
Μόνο τότε θα δούμε τα πραγματικά οφέλη της επενδυτικής βαθμίδας αφού πολλοί περισσότεροι επενδυτές θα συμμετάσχουν στις εκδόσεις χρέους της ελληνικής δημοκρατίας ρίχνοντας το κόστος δανεισμού.
Επίσης, μια μεγάλη γκάμα από θεσμικούς επενδυτές ανά τον κόσμο που ακολουθούν υποχρεωτικά τους παραπάνω δείκτες, όπως συνταξιοδοτικά ταμεία, επενδυτικοί οργανισμοί χαμηλού κινδύνου, αλλά και μεγάλα private equity funds θα μπορούσαν τροφοδοτήσουν με ρευστότητα το ελληνικό χρηματιστήριο, είτε με απευθείας αγορά μετόχων, είτε συμμετέχοντας σε ομολογιακά δάνεια και δημόσιες προσφορές.
Άλλωστε μια πιο ώριμη οικονομία με την «προίκα» της επενδυτικής βαθμίδας θα μπορούσε να προσελκύσει και τις περιβόητες επενδύσεις «από το χωράφι» (greenfield investments). Επενδύσεις δηλαδή από μεγάλες βιομηχανίες του εξωτερικού που θα ήθελαν να δημιουργήσουν από το μηδέν παραγωγική βάση στην Ελλάδα προσφέροντας νέες θέσεις εργασίας.
Έτσι, το θετικό σενάριο για την Ελλάδα διαμορφώνεται ως εξής: Αναβάθμιση σήμερα από την S&P που μας δίνει την επενδυτική βαθμίδα στη δική της κλίμακα αξιολόγησης μετά από 13 χρόνια και αναβάθμιση από τη Fitch στην προγραμματισμένη της αξιολόγηση για την Ελλάδα την 1η Δεκεμβρίου αφού και στη δική της κλίμακα αξιολόγησης απέχουμε μόλις ένα «σκαλοπάτι» από την επενδυτική βαθμίδα.
Υπενθυμίζεται πως ο τρίτος μεγάλος οίκος αξιολόγησης, η Moody's, στην πρόσφατη αξιολόγησή της στις 15 Σεπτεμβρίου είχε κάνει την έκπληξη και μας έδωσε διπλή αναβάθμιση που ανέβασε κατά δύο βαθμίδες τη βαθμολογία για το ελληνικό αξιόχρεο στη δική της κλίμακα, ακριβώς ένα «σκαλί» κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.
Όπως επισήμαναν τότε οι αναλυτές, η διπλή αναβάθμιση ήταν μια παραδοχή του οίκου ότι θεωρεί τα ελληνικά ομόλογα ασφαλή, αλλά θα ήταν δύσκολο να το επιβεβαιώσει με μια τριπλή αναβάθμιση την ίδια ημέρα. Ετσι, η σκυτάλη περνά σήμερα στην S&P και την 1η Δεκεμβρίου στη Fitch.