Το τέλος… εποχής για τις επιδοτήσεις στην ενέργεια γίνεται ορατό στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2024, καθώς έχουν γίνει περικοπές, σε σχέση με τα αντίστοιχα κονδύλια του 2023, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, οι οποίες θα κάνουν τη διαφορά για να μπορέσει η κυβέρνηση να εκπληρώσει τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ.
Σε ό,τι αφορά το σκέλος των δαπανών, δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι πρόκειται για έναν προϋπολογισμό λιτότητας: καταγράφεται μεν μια αύξηση των συνολικών δαπανών, όμως, εάν αφαιρεθούν οι πρόσθετες δαπάνες για έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και οπλικά συστήματα, οι κρατικές δαπάνες είναι μειωμένες περίπου κατά 700 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού,
- «Οι συνολικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2024 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν σε 74.087 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1.377 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση έτους 2023, κυρίως λόγω της επιτάχυνσης των έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του οποίου οι δαπάνες παρουσιάζουν αύξηση κατά 1.547 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2023 καθώς και των αυξημένων φυσικών παραλαβών των οπλικών συστημάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας».
Ο τρόπος για να επιτευχθεί αυτή η συγκράτηση των δαπανών δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη: το «ψαλίδι» του Γενικού Λογιστηρίου έχει πέσει στις δαπάνες για τις ενεργειακές επιδοτήσεις, κάτι που ήταν άλλωστε αναμενόμενο, αφού από τον Μάιο η Κομισιόν έχει δώσει αυστηρές οδηγίες στα κράτη μέλη να δώσουν τέλος σε αυτές τις επιδοτήσεις, που είχαν δοθεί όσο διαρκούσε η ενεργειακή κρίση.
Η Κομισιόν είχε τονίσει ότι όλα τα κράτη – μέλη θα πρέπει να καταργήσουν τα μέτρα ενεργειακής στήριξης έως το τέλος του 2023 και, στην περίπτωση που θα καταγραφούν νέες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που απαιτούν την εφαρμογή μέτρων στήριξης, αυτά θα πρέπει να στοχεύουν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, να είναι δημοσιονομικά ανεκτά και να διατηρούν τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας -δηλαδή, να μην μειώνουν τις τιμές σε τέτοιο βαθμό, ώστε να δίνεται κίνητρο για υψηλή κατανάλωση.
Ειδικά για την Ελλάδα, σημείωνε ότι «τα εναπομείναντα έκτακτα ενεργειακά μέτρα πρέπει να αποσυρθούν, με πρώτα τα λιγότερο στοχευμένα, ενώ οι πόροι πρέπει να διοχετευθούν στην αντιμετώπιση του ελλείμματος».
Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, τρεις είναι οι περικοπές που αθροιστικά εξοικονομούν 1,9 δισ. ευρώ από τις δαπάνες του προϋπολογισμού για το 2024:
- Το κονδύλι των μεταβιβάσεων έχει μειωθεί στα 31,944 δισ. ευρώ, καθώς έχουν περικοπεί 1,307 δισ. ευρώ, λόγω μείωσης δαπανών του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, μέσω του οποίου δίνονται οι επιδοτήσεις για τους λογαριασμούς του ρεύματος.
- Το κονδύλι για αγορές αγαθών και υπηρεσιών έχει πέσει στα 1,656 δισ. ευρώ, καθώς έχουν μειωθεί κατά 497 εκατ. ευρώ οι δαπάνες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
- Το κονδύλι των επιδοτήσεων έχει συμπιεσθεί στα 81 εκατ. ευρώ, μετά το «ψαλίδισμα» 99 εκατ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της κατάργησης της επιδότησης στην αντλία για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Το «μπόνους» των 2 δισ. από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής
Το οικονομικό επιτελείο έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής τα επόμενα χρόνια, εκτιμώντας ότι το 2026 θα εξοικονομούνται από αυτή την πηγή περίπου 2 δισ. ευρώ, τα οποία θα επιστρέφονται στους φορολογούμενους με ελαφρύνσεις και παροχές.
Ειδικότερα, στόχος είναι να συνεχίσει να κλείνει το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ» ("VAT gap", δηλαδή η εκτίμηση της συνολικής διαφοράς μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων ΦΠΑ και του ποσού που πράγματι εισπράχθηκε). Το κενό ήταν πάντα στην Ελλάδα από τα υψηλότερα στην Ε.Ε., αλλά τα τελευταία χρόνια, κυρίως με την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και των ψηφιακών ελεγκτικών μέσων, έχει μειωθεί αισθητά: από 23% το 2019, αναμένεται φέτος να υποχωρήσει στο 15% και προβλέπεται ότι το 2026 θα έχει μειωθεί ακόμη περισσότερο, στο 9%, με αποτέλεσμα ένα όφελος της τάξεως των 2 δισ. ευρώ ετησίως από πρόσθετες εισπράξεις ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος.
Το 2024, οι εισπράξεις από ΦΠΑ προβλέπεται να ανέλθουν σε 24,2 δισ. ευρώ από 23,1 δισ. ευρώ φέτος. Για τον περιορισμό του κενού ΦΠΑ το οικονομικό επιτελείο ποντάρει στην ανάπτυξη της οικονομίας και στα μέτρα που δρομολογούνται, όπως επέκταση των POS σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους και σύνδεσή τους με τις ταμειακές μηχανές, υποχρεωτικά ηλεκτρονικά τιμολόγια και myDATA, ένταση των ελέγχων, περιορισμός της χρήσης μετρητών κ.α.
Το 2023, τα έσοδα θα αυξηθούν κατά 4,57 δισ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε τεθεί, κυρίως λόγω της μεγάλης αύξησης των εισπράξεων από τον φόρο εισοδήματος, ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης, της αύξησης των εισοδημάτων και των υψηλών κερδών των επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, τα έσοδα από τα φυσικά πρόσωπα υπολογίζεται να είναι αυξημένα κατά 953 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο, ενώ από τα νομικά πρόσωπα θα καταγραφούν υπερέσοδα ύψους 2,02 δισ. ευρώ. Η αύξηση στα νομικά πρόσωπα είναι αποτέλεσμα της υψηλής κερδοφορίας των εταιρειών το 2022. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο από τα διυλιστήρια θα εισπραχθούν με έκτακτη εισφορά και τακτική φορολόγηση των κερδών περίπου 1,1 δισ. ευρώ.
Για το 2024 τίθενται πιο μετριοπαθείς στόχοι, κυρίως επειδή η κερδοφορία των επιχειρήσεων θα είναι μειωμένη από τα επίπεδα ρεκόρ του 2022, ενώ η συγκράτηση του πληθωρισμού στο 2,4% θα περιορίσει την αύξηση των εσόδων ΦΠΑ που ήταν αποτέλεσμα των ανατιμήσεων. Έτσι, τα φορολογικά έσοδα προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 62,9 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 1,576 δισ. ευρώ ή σε ποσοστό 2,6% σε σχέση με φέτος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
