Τα φωτοβολταϊκά, μαζί με τις ανεμογεννήτριες, θα κυριαρχήσουν στις εφαρμογές και στις αγορές στο άμεσο μέλλον, και η οικονομία θα πρέπει να μετασχηματιστεί ώστε να απορροφά όλη την παραγόμενη ενέργεια και οι καταναλωτές να προσαρμόσουν τις συνήθειές τους, καθώς οι ΑΠΕ ενσωματώνονται όλο και περισσότερο στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό πως ο κύκλος εργασιών της εγχώριας αγοράς φωτοβολταϊκών εκτοξεύτηκε από 12 εκατ. ευρώ το 2015 σε πάνω από 1 δισ. ευρώ το 2022
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 07.06.2023 η ημερίδα «Το μέλλον των φωτοβολταϊκών», που διοργάνωσε το Clima21 μαζί με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), στο αμφιθέατρο του ΕΙΕ. Παρακολουθήσαμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις από σημαντικούς ομιλητές, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, σχετικά με τη ραγδαία ανερχόμενη τεχνολογία των φωτοβολταϊκών, το μέλλον τους και τις ευκαιρίες ανάπτυξης που παρουσιάζουν.
Το κλειδί για την Πράσινη Τεχνολογία είναι τόσο τα υλικά που χρησιμοποιούμε όσο και ο τρόπος που τα σχεδιάζουμε, είπε μεταξύ άλλων ο Διευθυντής και Πρόεδρος του ΔΣ του ΕΙΕ, Καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης. Όπως τόνισε, η ημερίδα αυτή, στην οποία αναλύθηκαν τα πλεονεκτήματα των νέων τεχνολογιών και των συστημάτων βιωσιμότητας που μειώνουν το αποτύπωμα του άνθρακα, δημιουργεί ένα ακόμη βήμα για κοινή δράση η οποία είναι απαραίτητη σε τέσσερα επίπεδα: στο επίπεδο της Επιστήμης, στο επίπεδο της Βιομηχανίας, στο επίπεδο του Δημοσίου και σ’αυτό της Κοινωνίας των Πολιτών. Με αυτόν τον τριπλό έλικα σκοπεύουμε να πορευθούμε.
Προλογίζοντας την ημερίδα, ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος, επικεφαλής της πρωτοβουλίας Clima21, υπογράμμισε ότι μαζί με τις ανεμογεννήτριες, τα φωτοβολταϊκά είναι σήμερα οι μεγαλύτεροι παραγωγοί καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας, και σε συνδυασμό με το υδρογόνο (που είναι ένα ενδιάμεσο καύσιμο) θα κυριαρχήσουν στις εφαρμογές και στις αγορές στο πολύ άμεσο μέλλον. Όπως δείχνουν οι τάσεις και οι προβολές στο μέλλον, τα φωτοβολταϊκά κερδίζουν και την εμπιστοσύνη της νέας γενιάς των καταναλωτών / επενδυτών. Επιπλέον, δημιουργούν ένα καινούργιο πεδίο για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και μίλησαν ο Χάρης Δούκας, καθηγητής Ενεργειακής Πολιτικής στο ΕΚΠΑ και υπεύθυνος του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ για θέματα Ενέργειας και ο Στέλιος Ψωμάς, Σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών. Παρά τα προβλήματα (κυρίως με την επάρκεια των δικτύων) υπάρχει σημαντική ανάπτυξη του κλάδου, σημείωσε ο Στέλιος Ψωμάς: το 2015 ο κύκλος εργασιών της εγχώριας αγοράς φωτοβολταϊκών ήταν της τάξεως των €12 εκατ., ενώ τo 2022 ξεπέρασε το €1 δισ., πράγμα που σημαίνει ανάπτυξη, νέες θέσεις εργασίας και συναφές ερευνητικό έργο. Από την πλευρά του επιχειρηματικού κόσμου, ο Ευάγγελος Γαζής ,επικεφαλής της Aurora Energy Research, αναφέρθηκε στις προβλέψεις για την αγορά ενέργειας και τα νέα χρηματοδοτικά σχήματα των σχετικών επενδύσεων (π.χ. Συμβάσεις Αγοράς Ισχύος).
Ο Δημήτρης Βαρβιτσιώτης, Γενικός Διευθυντής Λειτουργιών Solar Cells Hellas, ανέδειξε το πρόβλημα της κυριαρχίας της Κίνας στην παγκόσμια αγορά φωτοβολταϊκών και κυρίως μέσω των πρώτων υλών, όπως είναι το πυρίτιο (για τις κυψέλες) και το λίθιο (για τις μπαταρίες). Οι ΗΠΑ δίνουν γενναιόδωρες επιδοτήσεις για να ανακτήσουν τον έλεγχο της αγοράς, ενώ η Ευρώπη δεν έχει ξεκινήσει ακόμη…Βέβαια, πρόσθεσε, υπάρχουν και οι μπαταρίες χωρίς λίθιο (non-lithiumbatteries), το πράσινο υδρογόνο και άλλες πιο προηγμένες τεχνολογίες. Έκανε μάλιστα την πρόβλεψη ότι σε λίγα χρόνια θα επικρατήσει παγκοσμίως το υδρογόνο.
Η Έφη Μηλιώνη, Eπικεφαλής του Tμήματος Aνάλυσης Aγοράς της Elpedison, ανέδειξε το πρόβλημα της διακύμανσης προσφοράς και ζήτησης ενέργειας. Όταν η ζήτηση είναι χαμηλή, εξήγησε, οι ΑΠΕ εκτοπίζουν τις συμβατικές μονάδες, με αποτέλεσμα να έχουμε μηδενικές ή ακόμα και αρνητικές τιμές ρεύματος. Οι λύσεις που προβάλλουν είναι τρεις: οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, η αποθήκευση και η διαχείριση της ζήτησης. Οι καταναλωτές θα πρέπει επίσης να προσαρμόσουν τις συνήθειές τους στην παραγωγή. Θα πρέπει επίσης να μετασχηματίσουμε την οικονομία μας, ώστε να απορροφά όλη την παραγόμενη ενέργεια, σημείωσε η Έφη Μηλιώνη. Ο ρόλος των παρόχων ενέργειας μπορεί σε αυτό το ζήτημα να αποδειχθεί ιδιαίτερα κρίσιμος.
Η Γενική Διευθύντρια της AdventTechnologies Νόρα Γουρδούπη αναφέρθηκε κυρίως στις κυψέλες καυσίμου που μετατρέπουν τη μεθανόλη, το φυσικό αέριο και το υδρογόνο σε ηλεκτρισμό. Η ΕΕ, είπε, έχει θέσει ως στόχο έως το 2030 να παράγονται στο έδαφός της 10 εκατ. τόνοι πράσινου υδρογόνου ετησίως, γι’ αυτό και παρέχει επιδοτήσεις και υποστηρίζει πρωτοβουλίες καινοτομίας προκειμένου να επιταχύνει την επίτευξη του στόχου.
Για τα φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς μίλησε ο Ανδρέας Καλτζόγλου, ερευνητής από το Ινστιτούτο Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Σήμερα η έρευνα στρέφεται προς νέες πρώτες ύλες όπως η σιλικόνη, οπεροβσκίτης ή άλλα (φιλικά προς το περιβάλλον υλικά) τα οποία μπορεί για παράδειγμα, να έχουν καλύτερες αποδόσεις, να είναι διαφανή ή/και εύκαμπτα.
Στη δεύτερη ενότητα της ημερίδας παρουσιάστηκαν συγκεκριμένα παραδείγματα καλών πρακτικών στον τομέα της Πράσινης Ενέργειας και εφαρμογής των φωτοβολταϊκών σε μεγάλη κλίμακα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η Μαρία Βασιλάκου, που έχει διατελέσει Αντιδήμαρχος της πόλης της Βιέννης, παρουσίασε το παράδειγμα της πόλης της, η οποία έχει κορυφαίες αποδόσεις στον δείκτη βιωσιμότητας χάρη στις αστικές στρατηγικές με βάθος χρόνου που εφαρμόζει. Η πόλη έχει θέσει ως στόχο να είναι κλιματικά ουδέτερη έως το 2040. Το πιο σημαντικό εργαλείο που χρησιμοποιεί για τον σκοπό αυτό είναι το energy zoning που ορίζει τι είδους ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε περιοχή, καθώς και τα συμμετοχικά σχήματα με χρήστες/μικρομετόχους.
Στη συνέχεια, ο Alexander Kleinhans επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Fraunhofer/ISE, παρουσίασε τα ενσωματωμένα φωτοβολταϊκά (Integrated Photovoltaics – IPVs) που μπορούν να τοποθετηθούν σε ελεύθερες επιφάνειες στον αστικό χώρο, σε κελύφη κτιρίων, σε δρόμους, σιδηροδρόμους, οχήματα, στέγαστρα ή και πάνω από καλλιέργειες, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται και οι πλωτές συστοιχίες στην επιφάνεια ταμιευτήρων.
Ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου, Διευθυντής του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ),παρουσίασε τις ενεργειακές καινοτομίες που εφαρμόστηκαν κατά την κατασκευή των κτιρίων του ΚΠΙΣΝ, αλλά και εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν την καθημερινή λειτουργία του, με ιδιαίτερη αναφορά στο διάσημο «ενεργειακό στέγαστρο», τις σχεδιαστικές και τεχνολογικές προκλήσεις της κατασκευής του και το παράδειγμα που δημιουργεί, χάρη στο οποίο το ΚΠΙΣΝ αναδεικνύεται σε κόμβο βιωσιμότητας. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό άρθρο εδώ.
Τέλος, ο Γιώργος Μισαηλίδης, Διευθυντής Διαχείρισης Ενέργειας και Ακίνητης Περιουσίας του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, παρουσίασε το νέο φωτοβολταϊκό πάρκο 16 MW αυτοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης που εγκαινιάστηκε τον Απρίλιο (2023). Είναι, όπως είπε, η μεγαλύτερη μονάδα αυτοπαραγωγής στην Ελλάδα, η οποία ήδη καλύπτει περίπου το 45% της ετήσιας κατανάλωσης της εταιρείας του αεροδρομίου. Με την ολοκλήρωση της επόμενης φάσης, το 2025, η οποία θα ολοκληρώνει το φωτοβολταϊκό πάρκο με μια τρίτη συνιστώσα της τάξεως των 45 ΜW, θα εξασφαλιστεί η κάλυψη του 100% των αναγκών του ΔΑΑ σε ηλεκτρική ενέργεια για κάθε έτος μέχρι το 2046, ενώ η ιδιοκατανάλωση θα μεγιστοποιηθεί με τη χρήση μονάδων αποθήκευσης ενέργειας.