«Ανάχωμα» στο κύμα ακρίβειας στα τρόφιμα που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση πλήττοντας τα εισοδήματα των νοικοκυριών θα υποχρεωθεί να αναζητήσει η νέα κυβέρνηση, με το πιθανότερο σενάριο να είναι η χρονική επέκταση του Market Pass μετά τον Ιούλιο με ορίζοντα τον Οκτώβριο ή και τα τέλη του έτους προκειμένου να αναπληρωθεί μέρος των απωλειών στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Παρά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στο 2,8% το Μάιο τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών στην ομάδα των ειδών διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών επιταχύνθηκε σε σχέση με τον Απρίλιο καθώς διαμορφώθηκε στο 11,6% από 11,4% ενώ καταγράφηκαν σημαντικές ανατιμήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε ένα μήνα το ρύζι ακρίβυνε κατά 5,4%, το αλεύρι κατά 8%, το ελαιόλαδο κατά 4,4% οι πατάτες κατά 4,3%, τα αυγά κατά 4%, τα νωπά φρούτα κατά 7,6%, τα παγωτά κατά 5,4% και τα αναψυκτικά ακρίβυναν κατά 5,3%. Συγκριτικά με τον Μάιο του 2022 οι μεγαλύτερες αυξήσεις εντοπίζονται στα γαλακτοκομικά και αυγά (18%), στα έλαια και λίπη (15,8%), στον καφέ-κακάο-τσάι (13,2%), στα κρέατα (11,9%), στο ψωμί και τα δημητριακά (11,1%).
Οι εξελίξεις στο μέτωπο των τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης βάζουν εκ των πραγμάτων στην ατζέντα της νέας κυβέρνησης παρεμβάσεις για τη στήριξη των νοικοκυριών με το μεγάλο ζητούμενο να είναι τα δημοσιονομικά περιθώρια για τη χρηματοδότηση του μέτρου δεδομένου ότι το κόστος για τα κρατικά ταμεία κυμαίνεται στα 100 εκ. ευρώ το μήνα. Την Πέμπτη θα ανακοινωθούν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για τον Μάιο, από τα οποία θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό αν θα υπάρχει ελεύθερος χώρος για ένα νέο Market Pass καθώς και για τη χρονική διάρκεια και το εύρος του δηλαδή για πόσο διάστημα θα επεκταθεί και αν θα δοθεί στο σύνολο των σημερινών δικαιούχων ή θα υπάρξουν εισοδηματικά κριτήρια και θα χορηγηθεί μόνο στα ευάλωτα νοικοκυριά.
Σημειώνεται ότι οι πληρωμές του Market Pass άρχισαν τον Φεβρουάριο και ολοκληρώνονται τον Ιούλιο με τους δικαιούχους να ανέρχονται σε 2,84 εκατ. Όσοι είχαν επιλέξει κατάθεση στον τραπεζικό τους λογαριασμό, έλαβαν στις αρχές Μαΐου την τελευταία επιδότηση για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο. Τα νοικοκυριά που προτίμησαν την κατάθεση του επιδόματος στην άυλη κάρτα θα εισπράξουν την τελευταία δόση στις 3 Ιουλίου ενώ οι ψηφιακές χρεωστικές κάρτες λήγουν αυτομάτως στις 31 Αυγούστου 2023 και δεν θα είναι δυνατή η πραγματοποίηση συναλλαγών με αυτές μετά την ημερομηνία αυτή.
Δικαιούχοι του Market Pass είναι φυσικά πρόσωπα, άγαμα, έγγαμα, μέρη συμφώνου συμβίωσης, εν διαστάσει, διαζευγμένα ή σε κατάσταση χηρείας, τα οποία είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και πληρούν τα κριτήρια εισοδήματος και αξίας ακίνητης περιουσίας που προβλέπει ο νόμος.
Η άυλη ψηφιακή κάρτα του Market Pass χρησιμοποιείται σε POS που διαθέτουν τα Super Market, παντοπωλεία, κρεοπωλεία, ζαχαροπλαστεία, καταστήματα γαλακτοκομικών προϊόντων, αρτοποιεία και διάφορα καταστήματα τροφίμων. Το ύψος της ενίσχυσης ανά νοικοκυριό ανέρχεται σε ποσοστό 10% επί του μηνιαίου ύψους αγορών, που καθορίζεται σε 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού με ανώτατο όριο 1.000 ευρώ αγορών.
Τα μηνιαία ποσά της ενίσχυσης ανέρχονται σε:
- 22 ευρώ για ένα μονομελές νοικοκυριό
- 32 ευρώ για ένα ζευγάρι χωρίς τέκνα
- 32 ευρώ για μια μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο
- 42 ευρώ για μια μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα
- 42 ευρώ για ένα ζευγάρι με ένα εξαρτώμενο τέκνο
- 52 ευρώ για ένα ζευγάρι με δύο εξαρτώμενα τέκνα
- 62 ευρώ για ένα ζευγάρι με τρία εξαρτώμενα τέκνα
- 72 ευρώ για ένα ζευγάρι με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα