Σε τροχιά ισχυρής δημοσιονομικής προσαρμογής με στόχο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 2% του ΑΕΠ από το 2024 και μετά βάζει τη χώρα το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που εστάλη στο Σάββατο στις Βρυξέλλες.
Οι βασικές κινητήριες δυνάμεις για τη εξυγίανση στα δημόσια οικονομικά είναι η απόσυρση των μέτρων στήριξης, η συμπίεση των πρωτογενών δαπανών και η ενίσχυση των φορολογικών εσόδων λόγω της ανάπτυξης.
Στο Πρόγραμμα, ο πήχης για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά τη θετική αναθεώρηση για το ταμειακό ισοζύγιο του 2022 ανεβαίνει στο 1,1% του ΑΕΠ από 0,7% του ΑΕΠ και τοποθετείται ακόμα υψηλότερα, στο 2,1% του ΑΕΠ το 2024, στο 2,3% του ΑΕΠ το 2025 και στο 2,5% του ΑΕΠ το 2026. Με βάση τους παραπάνω στόχους η δημοσιονομική προσαρμογή θα φθάσει τα 6 δισ. ευρώ το 2026. Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία του 2018 προέβλεπε πλεονάσματα 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο έως το 2060.
Από το κείμενο όπου καταγράφονται οι δημοσιονομικοί στόχοι για την επόμενη τετραετία προκύπτει ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει συμπεριλάβει στις εκτιμήσεις για τα πλεονάσματα τα προεκλογικά μέτρα που ανέρχονται στο 0,1% του ΑΕΠ για το 2024, 0,3% του ΑΕΠ για το 2025 και αντίστοιχα για το 2026.
Στον αντίποδα περιγράφεται το πακέτο μέτρων που έχουν θεσμοθετηθεί από την αρχή του 2023 έως σήμερα, όπως η μόνιμη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες και η μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Επιπλέον, αναφέρονται τα υλοποιούμενα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, ύψους 4,8% του ΑΕΠ για το 2022 και υπολογιζόμενου ύψους 1,2% του ΑΕΠ για το 2023, όπως και η αύξηση της τακτικής επιχορήγησης των νοσοκομείων από τα 1,68 δισ. ευρώ το 2023 σε 1,75 δισ. ευρώ το 2024.
Στο βασικό σενάριο υπολογίζεται το κόστος της αύξησης των συντάξεων κάθε έτος με βάση το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό καθώς και η αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων από 1/1/2024.
Βέβαια οι οριστικοί δημοσιονομικοί στόχοι θα κλειδώσουν με την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας. Ένα πρώτο στίγμα θα υπάρξει μέσα στον μήνα με τις δημοσιονομικές κατευθύνσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι οποίες θα είναι ξεχωριστές για κάθε κράτος.
Ωστόσο από τους στόχους στο Πρόγραμμα Σταθερότητας η Αθήνα εμφανίζεται να έχει προεξοφλήσει το μέγεθος της προσαρμογής αλλά αυτό πρέπει να αποτυπωθεί και σε επίπεδο συμφωνίας, όπου πέρα από τα πλεονάσματα θα υπάρξουν δεσμεύσεις και στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων που θα υλοποιηθούν την επόμενη τετραετία και συνδέονται ευθέως με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στο μέτωπο της ανάπτυξης, εκτιμάται ότι η ταχύτητα μεγέθυνσης της οικονομίας θα είναι 2,3% φέτος, 3% το 2024 και το 2025 για να υποχωρήσει στο 2,1% το 2026 και έτσι το ΑΕΠ σε απόλυτα ποσά υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί κατά 22 -23 δισ. ευρώ, στα 243 δισ. ευρώ στο τέλος της τετραετίας. Ένας από τους πυλώνες της ανάπτυξης θα είναι οι επενδύσεις, με το Πρόγραμμα Σταθερότητας να προβλέπει ετήσια αύξηση 13,2% το 2023, 9,7% το 2024, 10,7% το 2025 και 7,2% το 2026.
Το χρέος της γενικής κυβέρνησης από 356,2 δισ. ευρώ ή 171,3% του ΑΕΠ το 2022 προβλέπεται να αυξηθεί στα 360 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022 αλλά ως ποσοστό του ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 162,6%. Μεσοπρόθεσμα, προβλέπεται περαιτέρω μείωση στο 150,8% του ΑΕΠ το 2024, στο 142,6% το 2025 και στο 135,2% το 2026.
Καθοδικά θα κινηθεί και ο πληθωρισμός, ο οποίος προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 4,5% το 2023 για να επιβραδυνθεί στο 2,4% το 2024 και στο 2% το 2025 και το 2026. Η ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί σε 11,8% το 2023 και να αποκλιμακωθεί σε 10,9% το 2024, 10% το 2025 και 9,8% το 2026.