Σε κατάσταση ασφυξίας βρίσκονται δεκάδες μικρές και μεσαίες λιανεμπορικές επιχειρήσεις -το «κάτω μέρος» της αγοράς– από την υπερβάλλουσα αύξηση του κόστους λειτουργίας τους. Η διόγκωση του ενεργειακού κόστους και το «καλάθι του νοικοκυριού» οδηγεί αρκετές σε απόγνωση.
Όπως έλεγε χαρακτηριστικά, μιλώντας προς το BD, επικεφαλής ενός από τους ομίλους των μικρών επιχειρήσεων «ή θα κλείσουμε ή θα πουληθούμε, άλλη επιλογή δεν υπάρχει». Όπως εξηγούν πηγές της αγοράς, αν και το ενεργειακό κόστος έχει σαφώς περιοριστεί από τα επίπεδα που βρισκόταν την περασμένη άνοιξη, ωστόσο δεν παύει να είναι υψηλότερο έως και μιάμιση φορά απ' ό,τι στις αρχές του 2022.
Αν ήταν όμως το ενεργειακό κόστος –το οποίο αποκλιμακώνεται– τότε τα πράγματα ίσως ήταν υποφερτά -δύσκολα, αλλά διαχειρίσιμα. Η πτώση της κατανάλωσης που άρχισε να παρατηρείται σε σοβαρά ποσοστά από τα τέλη της περασμένης άνοιξης, «συμπληρώθηκε» με το «καλάθι του νοικοκυριού» και τη διαρκή διαφήμιση, όπως λένε, από τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνι Γεωργιάδη των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ στα τηλεοπτικά πλάνα -«αυτό μας έχει τσακίσει», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Στη διάρκεια των τριών τελευταίων μηνών, η πίεση που έχει ασκηθεί στις δεκάδες μικρές εμπορικές επιχειρήσεις από το «καλάθι του νοικοκυριού» είναι πολύ μεγάλη. Η μείωση της κατανάλωσης και η στροφή των καταναλωτών σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, δηλαδή σε φθηνότερα προϊόντα, την ίδια περίοδο που οι μικρές επιχειρήσεις πωλούν έτσι κι αλλιώς ακριβότερα από τις μεγάλες αλυσίδες, έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον, το οποίο δεν αφήνει, όπως ισχυρίζονται, μεγάλα περιθώρια επιβίωσης.
Από την άλλη πλευρά, πηγές της αγοράς θεωρούν τη «συμπεριφορά» των «μικρών» περισσότερο συναισθηματική παρά επιχειρηματική. Και σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι μετά από την περίοδο της καραντίνας, στη διάρκεια της οποίας οι πωλήσεις του λιανεμπορίου –μικρού και μεγάλου– είχαν απογειωθεί. Οι τιμές πώλησης αυτών των μικρών επιχειρήσεων ήταν εξαιρετικά υπερβολικές: «ζητούσαν ότι ήθελαν», λένε συγκεκριμένα.
Τώρα που το βέλος κινήθηκε αντίστροφα και είναι καθοδικό, βρίσκονται σε φάση απογοήτευσης. «Προσπαθούν να ανταγωνιστούν στις τιμές κι αυτό είναι λάθος, δεν είναι δυνατόν να έχουν τις ίδιες τιμές με εμάς, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα είναι άλλο, είναι η εξυπηρέτηση των καταναλωτών και η προσωπική σχέση μαζί τους, εκεί πρέπει να είναι η έμφαση τους», τονίζει στέλεχος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ μιλώντας προς το BD.
Βέβαια, δεδομένου ότι και το 2023 θα είναι σύμφωνα με όλες τις προγνώσεις μία επίσης δύσκολη χρονιά και με τη συρρίκνωση της κατανάλωσης να συνεχίζεται, τα όρια επιβίωσης των μικρών λιανεμπορικών επιχειρήσεων περιορίζονται δραματικά. Ήδη αναζητούνται αγοραστές και οι τιμές που ζητούν σίγουρα απέχουν αρκετά από το 2020 και το 2021...