Σε μια περίοδο όπου ο περιορισμός των λειτουργικών εξόδων είναι απαραίτητος, ενώ οι επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου αντιμετωπίζουν συνεχή αύξηση ζήτησης, οι «έξυπνες» θυρίδες (smart lockers) αναδεικνύονται ως νέο πεδίο σκληρού ανταγωνισμού.
Οι εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου και ταχυμεταφορών καλούνται πλέον να αναμετρηθούν στη νέα πραγματικότητα για αυτούς που δημιούργησε η πανδημία, με τη χώρα μας να παραμένει ουραγός στην αναλογία θυρίδων ανά κατοίκους προσφέροντας τεράστια περιθώρια ανάπτυξης.
Η μείωση του κόστους με τις θυρίδες είναι μεγάλη. Είναι χαρακτηριστικό πως η δυνατότητα παράδοσης κατ' οίκον κοστίζει έως και 5 φορές περισσότερο από τις παραδόσεις τύπου «click and collect» που αφορούν τα smart lockers, καθώς το κόστος των επιστροφών μπορεί να φτάσει ως και 2-3 φορές το κόστος των εξερχομένων παραδόσεων, ενώ σε ορισμένες κατηγορίες, οι επιστροφές μειώνουν το κέρδος της συναλλαγής κατά 35%.
Στα τέλη του 2021 η Skroutz εισήγαγε για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά τα smart lockers, ανεβάζοντας τον πήχη του ανταγωνισμού στο «last mile» του ηλεκτρονικού εμπορίου, και μέσα σε ένα χρόνο η ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς έχει βρεθεί στο επίκεντρο, με δυνατά ονόματα να μπαίνουν ως συμπαίκτες, ενώ προμηνύεται κρεσέντο επενδύσεων για την διεύρυνση του δικτύου.
Η ΕΕΤΤ, μέσα από δημόσια διαβούλευση, εξέτασε πώς μπορούν να υπάρξουν βελτιώσεις στο υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο. Επικεντρώνεται επίσης στην αποδοτική ανάπτυξη δικτύων και την γεωγραφική τους διασπορά, κυρίως σε περιοχές με χαμηλό εμπορικό ενδιαφέρον ή χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα. Η Αρχή εξέτασε επίσης τον καθορισμό ελάχιστων προδιαγραφών για τη λειτουργία θυρίδων, καθώς και τις οριζόντιες υποχρεώσεις για την εγκατάσταση θυρίδων σε δημόσιους χώρους, όπως και την αξιοποίηση θυρίδων από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και άλλους δημόσιους φορείς.
Ουραγός η Ελλάδα στην τοποθέτηση smart lockers
Με βάση στοιχεία του ERGP (Σώματος Ευρωπαίων Ρυθμιστών για τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες), τα σημεία παρουσίας των εταιρειών ταχυμεταφορών στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί από 154.000 το 2015 σε 179.000 το 2019, καταγράφοντας αύξηση 16,2%.
Ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο αριθμός των σημείων στα οποία έχουν εγκατασταθεί smart lockers σε ευρωπαϊκές αγορές αυξήθηκαν από 19.000 το 2018 σε 30.000 το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση 57% μέσα σε έναν χρόνο, καθώς η δημιουργία των συγκεκριμένων υποδομών αποτελεί γενικότερα μία χρήσιμη εναλλακτική επιλογή για την παραλαβή δεμάτων, η οποία προσφέρει οφέλη στις εταιρείες ταχυμεταφορών, στους καταναλωτές, καθώς και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά στοιχεία, υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών ως προς την έκταση των δικτύων που έχουν αναπτυχθεί, με χώρες όπως η Δανία, η Φινλανδία, η Λετονία, η Εσθονία, η Λιθουανία και η Πολωνία να έχουν εγκαταστήσει πάνω από 3 σημεία ανά 10.000 κατοίκους, ενώ 17 από́ τις 27 χώρες της ΕΕ διαθέτουν λιγότερα από 1 σημείο ανά 10.000 κατοίκους.
Αντιθέτως η Ελλάδα το 2020 ήταν ουραγός καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρει στο κείμενο της διαβούλευσης, ότι της έχουν ανακοινωθεί, οι αυτοματοποιημένες ταχυδρομικές θυρίδες εντοπίζονται περίπου σε 850 σημεία στη Ελλάδα, με έμφαση τα μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα.
Ωστόσο πρόκειται για ένα μέγεθος που εξελίσσεται συνέχεια, ενώ και άλλοι πάροχοι επιλέγουν να εγκαταστήσουν δίκτυα αυτοματοποιημένων ταχυδρομικών θυρίδων. Είναι χαρακτηριστικό πως από τον Ιούνιο του 2021 όπου λειτουργούσαν μόλις δύο επιχειρήσεις με τα smart lockers να ανέρχονται σε λιγότερα από 30, τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, οι πάροχοι ήταν πλέον τέσσερις, με τα σημεία να είναι λιγότερα από 200, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2022 ο αριθμός των σημείων πλησίαζε πλέον τα 850. Από την πλευρά της η ΕΕΤΤ εκτιμά ότι η χώρα χρειάζεται τουλάχιστον 2.200 έως και 3.100 smart lockers για να υπάρξει πανελλαδική κάλυψη.
Οι κινήσεις των τεσσάρων παικτών
Τα smart lockers αποτελούν μια σύγχρονη εναλλακτική μέθοδο παράδοσης, με την ζήτηση από τις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου να είναι διαρκώς αυξανόμενη, με αποτέλεσμα η παγκόσμια αγορά smart locker να προβλέπεται πως θα αυξηθεί από τα 720 εκατ. δολάρια το 2021 σε 1,6 δισ. δολάρια το 2028.
Η Skroutz ήταν η πρώτη που παρουσίασε στην Ελλάδα τα «Skroutz Point» τον Νοέμβριο 2021, με τη δημιουργία ενός δικτύου εξυπηρέτησης 20 σημείων και μέσα σε λίγους μήνες, κατάφερε να επεκταθεί σε περισσότερα από 200 σημεία, ενώ σήμερα διαθέτει περίπου 600 smart locker και έως τα τέλη του 2023 στοχεύει να φτάσει τα 1.500.
Με τη συγκεκριμένη υπηρεσία, η Skroutz προσφέρει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να παραλαμβάνουν τις αγορές τους εντός 2 ημερών από τη στιγμή που το δέμα θα φτάσει στο locker. Τα σημεία αυτόματης παραλαβής πακέτων βρίσκονται σε πρατήρια υγρών καυσίμων, εστιατόρια, καταστήματα ψιλικών, parking και άλλα κεντρικά και εύκολα προσβάσιμα σημεία σε Αττική και Θεσσαλονίκη, αποτελώντας έναν γρήγορο, βολικό και ασφαλή τρόπο παραλαβής παραγγελιών.
Η Box Now έχει αποκτήσει πλέον ισχυρό συμπαίκτη με την είσοδο του ομίλου Olympia μέσω του επενδυτικού βραχίονα PCP, με στόχο να στηρίξει το πλάνο για τη δημιουργία του μεγαλύτερου δικτύου smart lockers στην ΝΑ Ευρώπη, μέσω της επέκτασης της εταιρείας σε αγορές επιπλέον της Ελλάδας, της Κροατίας και της Βουλγαρίας, όπου ήδη διατηρεί παρουσία. Μέχρι στιγμής η Box Now έχει σπάσει το φράγμα των 100 εργαζομένων, διαθέτει 7 hubs σε όλη τη χώρα, ενώ ο στόλος της αποτελείται από 50 πλήρως εξοπλισμένα φορτηγά.
Η θυγατρική της Emma Capital που ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2021 έχει ήδη παρουσία σε περισσότερες από 90 περιοχές της χώρας όπως Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Τρίπολη, Χαλκίδα, Πύργο, Καλαμάτα, Άργος, Αγρίνιο, Λάρισα, Κρήτη. Έχει εξυπηρετήσει ήδη 200.000 πελάτες, ενώ διαθέτει ένα ευρύ δίκτυο 400 συνεργαζόμενων e-shop, και καταγράφει αλματώδη αύξηση στην ανάπτυξη του δικτύου smart locker έχοντας επενδύσει ήδη περισσότερα από 10 εκατ. και εγκαταστήσει 1.200 eco-friendly σημεία.
Η ACS ξεκίνησε πιλοτικά τον περασμένο Ιούλιο τη λειτουργία αυτοματοποιημένων θυρίδων, και πλέον έχει εγκαταστήσει συνολικά περισσότερα από 80 ACS SmartPoint Lockers. Η εταιρεία έχει επιλέξει ένα μακροχρόνιο πλάνο στην υπηρεσία των SmartPoint Lockers, με το συνολικό ποσό της αρχικής επένδυσης έχει μέχρι στιγμής, ξεπεράσει τα 3 εκατ. ευρώ, ενώ σχεδιάζει να τοποθετήσει συνολικά περισσότερα από 200 lockers.
Χρονιά σταθμό αναμένεται να αποτελέσει το 2023 για την ψηφιακή μετάβαση των ΕΛΤΑ που αναμένεται να λειτουργούν πιλοτικά 40 smart lockers σε επιλεγμένα σημεία που θα βρίσκονται εκτός από Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενδέχεται να εγκατασταθούν, μεταξύ άλλων, σε Λάρισα, Κομοτηνή, Πάτρα και Κόρινθο.
Η Courier Center, μετά από ένα δύσκολο 2021, όπου παρά την άνοδο του τζίρου κατά 30,5% στα 5,73 εκατ. ευρώ, το αποτέλεσμα της χρήσης προ φόρων υπήρξε ζημιογόνο, με τις ζημιές να ανέρχονται στα 1,61 εκατ. ευρώ, αντί για smart lockers, προωθεί την λύση Clever Point όπου ο καταναλωτής δεν χρειάζεται να περιμένει πότε θα έρθει το δέμα στον χώρο του, αλλά μπορεί να επιλέγει ένα Clever Point και να το παράλαβει όποτε τον εξυπηρετεί. Η εταιρεία, συμφερόντων Μαρινάκη, στον ισολογισμό της για το 2021, είχε αναφέρει πως «συνεχίζει την υλοποίηση του επενδυτικού της πλάνου και αποσκοπεί στην αύξηση των εργασιών της κατά τη χρήση του 2022 και την επιστροφή στην κερδοφορία».
Σε ανοδική πορεία επί μια δεκαετία η αγορά κούριερ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΤΤ, ο κλάδος των ταχυμεταφορών σημείωσε την καλύτερη μέχρι τώρα χρονιά του, καθώς το 2021 σημείωσε, έναντι του 2020, αύξηση 12,6% στα έσοδα, που διαμορφώθηκαν στα 482,2 εκατ. ευρώ και 12,5% στα αντικείμενα που διακινήθηκαν καθώς έφτασαν τα 119,3 εκατ., αντανακλώντας τις αλλαγές που προκάλεσε η πανδημία στις συνήθειες των καταναλωτών.
Όπως αναφέρει η ΕΕΤΤ, την τελευταία δεκαετία, ο κλάδος των ταχυμεταφορών αυξάνεται ταχύτατα, λόγω και της παράλληλης μείωσης του κύκλου εργασιών των ΕΛΤΑ, ενώ την τελευταία πενταετία, η συνεισφορά των επιχειρήσεων ταχυμεταφορών τόσο στο σύνολο των εσόδων όσο και όγκο των ταχυδρομικών αντικειμένων συνεχίζει ανοδικά.
Περισσότερες από 700 είναι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη διακίνηση αντικειμένων, ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2021 το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς το είχαν έξι εταιρείες, με τον ανταγωνισμό ωστόσο να διαφοροποιείται πλέον από τη δυναμική είσοδο των Skroutz και Box Now. Συγκεκριμένα το 2020, οι δέκα μεγαλύτερες επιχειρήσεις κατέλαβαν μερίδιο περί του 82,1% των εσόδων της εν λόγω αγοράς.
Ειδικότερα, το 2021, η ACS του ομίλου Quest είχε τζίρο 137,36 εκατ. ευρώ, και τη Γενική Ταχυδρομική να ακολουθεί με 80,2 εκατ. ευρώ. Πιο πίσω τα ΕΛΤΑ Courier με έσοδα 61,5 εκατ., η Speedex με 45,2 εκατ., η Easy Mail με 9,7 εκατ. και η Courier Center 5,7 εκατ. ευρώ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
