Κλείνοντας ένα μήνα εφαρμογής για το «καλάθι του νοικοκυριού», η Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπως είχε κάνει γνωστό ευθύς εξαρχής, βάζει στο «μικροσκόπιο» της την εξέλιξη των τιμών τόσο βασικών προϊόντων που συμμετέχουν στο «καλάθι» όσο και κυρίως προϊόντων που είναι εκτός του «καλαθιού». Και δεδομένου ότι οι ανατιμήσεις καλά κρατούν στις κατηγορίες των τροφίμων, καθώς ο σχετικός δείκτης «έτρεξε» με 15%, παρά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού τον Νοέμβριο, στόχος της είναι να διαπιστώσει τις αιτίες.
Όπως έλεγαν μιλώντας προς το BD πηγές της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η έρευνα, που θα στηρίζεται στη βάση δεδομένων που έχει δημιουργηθεί από την εξέταση του κλάδου των σούπερ μάρκετ που δημοσιεύτηκε την περασμένη άνοιξη, θα αφορά την εξέλιξη των τιμών συγκεκριμένων προϊόντων στην Ελλάδα σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες τιμές σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι «αν επί παραδείγματι η τιμή του χοιρινού κρέατος στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά 12% στη διάρκεια του Νοεμβρίου και στην Ελλάδα κατά 15%, τότε θα εξετάσουμε που οφείλεται αυτή η διαφορά».
Αντίστοιχα θα κινηθούν οι υπάλληλοι της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού σε όλο το δείγμα των προϊόντων βασικής διατροφής, που θα επιλεγεί. Παράλληλα θα εξεταστούν όλες οι κόκκινες γραμμές της Επιτροπής Ανταγωνισμού που περιλαμβάνονται στις σχετική γνωμοδότηση της, με την οποία «άναψε» το «πράσινο φως» για την εφαρμογή του «καλαθιού». Δηλαδή αν το συγκεκριμένο μέτρο έχει παρενέργειες - ποιες είναι και σε τι βαθμό - στην λειτουργία της αγοράς όχι μόνο γενικά, αλλά και σε επιμέρους κλάδους.
Όπως αναφέρεται στη σχετική γνωμοδότηση μία από τις «κόκκινες γραμμές» είναι η ακόλουθη: «είναι ιδιαιτέρως σημαντικό η συγκεκριμένη πρωτοβουλία να μην οδηγήσει σε πρακτικές συστηματικής αυτοπροτίμησης από τα σούπερ μάρκετ σε προϊόντα δικής τους ιδιωτικής ετικέτας, εις βάρος προϊόντων σήματος, τα οποία ενδεχομένως να προσφέρονται σε φθηνότερες τιμές για τους καταναλωτές αλλά επί των οποίων το περιθώριο κέρδους των σουπερμάρκετ να είναι ενδεχομένως υψηλότερο.
Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα λειτουργήσει εις βάρος τόσο των προμηθευτών, όσο και των καταναλωτών, οι οποίοι ενδεχομένως με αυτόν τον τρόπο δεν θα κατευθύνονται στα φθηνότερα προϊόντα και δεν θα επωφελούνται από ευρύτερη ποικιλία προϊόντων. Ενδεχομένως, να εξεταστεί, λαμβάνοντας υπόψη την εφαρμογή του μέτρου και τα πραγματικά αποτελέσματά του στην αγορά, ύστερα από περίοδο 1 μηνός, η δυνατότητα να αξιολογηθούν τυχόν πρακτικές self-preferencing και να εξεταστεί η ανάγκη λήψης μέτρων».
Επ' αυτού, επιχειρηματίας, θεσμικός εκπρόσωπος συγκεκριμένης κατηγορίας επιχειρήσεων, έλεγε προς το BD πως από ορισμένες επιχειρήσεις υπάρχει ακόμη και διάθεση να καταγγελθούν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού τα όσα συμβαίνουν με το «καλάθι». Είναι προφανές ότι πρόκειται για μειοψηφικές αντιδράσεις που αφορούν σε ένα περιορισμένο αριθμό επιχειρήσεων, ωστόσο όμως είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί σε ένα τμήμα της αγοράς.
«Καλάθι» για όλο το 2023;
Εν τω μεταξύ, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, φοβούμενη ότι η κατάσταση στο καταναλωτικό εισόδημα είναι πιθανόν να επιδεινωθεί τον επόμενο χρόνο, το πρώτο εξάμηνο του οποίου έχει εκλογικό χαρακτήρα, σκέπτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να επιμηκύνει την διάρκεια εφαρμογής του «καλαθιού». Και μάλιστα για όλη τη διάρκεια του 2023!
Όπως είναι γνωστό η χρονική διάρκεια του «καλαθιού του νοικοκυριού» εκτείνεται μέχρι την 31η Μαρτίου 2023. Εφόσον οι εκλογές γίνουν μετά από την 31η Μαρτίου, εκτιμάται ότι το υπουργείο Ανάπτυξης θα επιμηκύνει την διάρκεια του «καλαθιού». Ωστόσο αυτό δεν είναι βέβαιο ότι θα «ακουστεί καλά» στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία συμφώνησε με «πολλούς αστερίσκους» επειδή επρόκειτο για μία ιδιαίτερη κατάσταση και εφόσον τελικά δεν θα ξεπερνούσε η εφαρμογή του του πέντε μήνες.
Πηγές της Επιτροπής Ανταγωνισμού έλεγαν προς το BD ότι «το δεχθήκαμε διότι θα ήταν σύντομης διάρκειας». Εξηγούσαν μάλιστα ότι η σύντομη διάρκεια συνίσταται στο γεγονός ότι ακόμη κι αν προκληθούν αρνητικές παρενέργειες στην αγορά σ΄αυτό το διάστημα, επειδή ακριβώς είναι σύντομο, μπορούν γρήγορα να εξαλειφθούν και να μην μετατραπούν σε στρεβλώσεις που επηρεάζουν την συνθήκη του ανταγωνισμού. Σε διαφορετική περίπτωση τα πράγματα αλλάζουν.
Βέβαια η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης κάνει αυτές τις σκέψεις πρωτίστως επειδή διαπίστωσε ότι ο πληθωρισμός παρότι μειώθηκε, ο δείκτης των τροφίμων αυξήθηκε, οι ανατιμήσεις σ΄αυτές τις κατηγορίες συνεχίζονται και πιθανόν φοβάται την ανθεκτικότητα του πληθωρισμού τουλάχιστον στο πρώτο εξάμηνο του 2023.
Με βάση τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, πηγές της Τραπέζης της Ελλάδος μιλώντας προς BD έλεγαν ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη στην διάρκεια του επομένου έτους θα κινηθεί περί το 7%, με υψηλή πιθανότητα να υπάρξει παράλληλα ύφεση, δηλαδή στασιμοπληθωρισμός. Στις Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να διαμορφωθεί στο 4,5% με 5% και στην Ελλάδα χαμηλότερα της ευρωζώνης, με την ανάπτυξη να κινείται περί το 2%. Αλλά και σ΄αυτή την περίπτωση το 6,5% ή και 7% θα «πέσει πάνω» στο 9%, που εκτιμάται ότι θα είναι ο πληθωρισμός του 2022, κι ενώ το διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα θα έχει συρρικνωθεί από τον φετινό πληθωρισμό. Ως εκ τούτου και δεδομένου του εκλογικού χαρακτήρα του πρώτου εξαμήνου, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι πιθανόν – ανάλογα με την ημερομηνία των εκλογών – να προχωρήσει σε επιμήκυνση του χρόνου διάρκειας του «καλαθιού».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
