Ποιοι δήμοι θα σπεύσουν για μείωση αντικειμενικών τιμών ακινήτων

«Παράθυρο» για στοχευμένες διορθώσεις στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων σε περιοχές με υπερβολικές αυξήσεις μετά από τεκμηριωμένες προτάσεις των δήμων ανοίγει το υπουργείο Οικονομικών με διάταξη που περιλαμβάνεται στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο.

Ωστόσο οι όποιες αλλαγές στη φορολογητέα αξία των ακινήτων δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ, δηλάδή δεν θα επηρεάσουν το ύψος του ΕΝΦΙΑ για το 2022 και των φόρων σε αγοραπωλησίες, γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2022 οπότε ενεργοποιήθηκαν οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε όλη τη χώρα. Όπως διευκρινίζει η διάταξη, σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί επανάληψη της διαδικασίας για συγκεκριμένες ζώνες, οι αξίες που καθορίζονται κατόπιν αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος της σχετικής απόφασης κι εφεξής.

Πηγές του οικονομικού επιτελείου έκαναν λόγο για περιορισμένης εμβέλειας διορθώσεις στις αντικειμενικές τιμές μετά από προσεκτική αξιολόγηση των προτάσεων των δήμων και σύγκριση τους με τις πραγματικές τιμές χαμηλώνοντας το πήχη των προσδοκιών για εκτεταμένες αναπροσαρμογές στις αξίες και «κουρέματα» φόρων  

Καθαρό στίγμα προθέσεων για αναθεωρήσεις στις τιμές της εφορίας δίνει το άρθρο 51 του νέου φορολογικού νομοσχεδίου με την εισηγητική έκθεση να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι:

• «Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, η δυνατότητα επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού τιμών εκκίνησης των περιοχών, οι οποίες είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, κατόπιν υποβολής από την 10η.12.2022 έως και την 20η.1.2023 της προβλεπόμενης γνώμης των δημοτικών συμβουλίων των οικείων δήμων.
• Είναι γεγονός ότι, κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν περιοχές στη χώρα για τις οποίες δεν εκφράστηκε η γνώμη των δημοτικών συμβουλίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σημαντική άνοδο των τιμών εκκίνησης σε ορισμένες περιοχές, δημιούργησε σε κάποιους δήμους επιφυλάξεις, καθώς επικαλούνται πραγματικά στοιχεία, τα οποία δεν ελήφθησαν υπόψη και σε επανεξέταση θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε διαφορετικά αποτελέσματα, ως προς τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης του συστήματος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των εντός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού ακινήτων».

Είναι εμφανές ότι το υπουργείο Οικονομικών δίνει δεύτερη ευκαιρία στους δήμους να υποβάλουν την προβλεπόμενη γνώμη τους για τις τιμές ζώνης στην περιοχή τους, καθώς, όπως λένε αρμόδιες πηγές, το 2021 κατά τη διαδικασία προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών παρά το γεγονός ότι εστάλη επιστολή σε όλους τους δήμους για διατύπωση γνώμης μόλις ένας στους δέκα απάντησαν.

Τώρα οι υπόλοιποι 9 στους 10 δήμους έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν προτάσεις με στοιχεία που θα τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα μείωσης των τιμών ζώνης εντός των ορίων τους από την 1η έως και την 31η Δεκεμβρίου 2022.

Το σχετικό άρθρο ορίζει ότι οι αιτιολογημένες γνώμες των Δήμων κατατίθενται ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και συνοδεύονται από κάθε πραγματικό αποδεικτικό στοιχείο, που ανάγεται στο χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων. Η Επιτροπή, ύστερα από πρόσβαση στη βάση δεδομένων του προηγούμενου εδαφίου, εξετάζει τις γνώμες χωρίς προηγούμενη εισήγηση του Αυτοτελούς Τμήματος Εκτιμήσεων και Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων, και εισηγείται στον υπουργό Οικονομικών τις ζώνες για τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των οποίων πιθανολογείται ισχυρά η ανάγκη επανάληψης της διαδικασίας. Ο υπουργός Οικονομικών δύναται, βάσει της εισήγησης αυτής να αποφασίσει την επανάληψη της διαδικασίας. Σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί επανάληψη της διαδικασίας για συγκεκριμένες ζώνες, οι αξίες που καθορίζονται κατόπιν αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος της σχετικής απόφασης κι εφεξής.

Εκτιμάται ότι από τους πρώτους δήμους που θα υποβάλουν γνώμη για τις αντικειμενικές αξίες θα είναι της Αστυπάλαιας όπου οι νέες τιμές ζώνης εκτοξεύθηκαν έως 230%, της Λήμνου, ορισμένων περιοχών της Εύβοιας καθώς και δήμοι της Αττικής με μεγάλες αυξήσεις στις τιμές ζώνης, όπως η Δάφνη, το Καματερό, το Μοσχάτο και η Νέα Πέραμος.

Σημειώνεται ότι η ΠΟΜΙΔΑ έχει αποστείλει επιστολή στον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου και τον δήμαρχο Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη, με την οποία ζητάει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση να σταθεί έμπρακτα στο πλευρό των πολιτών που αδικούνται.

Όπως αναφέρει στην επιστολή, «από τη στιγμή που μόνον το 10% των Δήμων υπέβαλε γνώμη για τις αντικειμενικές αξίες το υπουργείο Οικονομικών σε μεγάλο αριθμό ζωνών, ιδιαίτερα στην Αττική και σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας, καθόρισε σημαντικά αυξημένες τιμές ζώνης, που δεν δικαιολογούνταν από την ύπαρξη ελαχίστων δικαιοπραξιών με υψηλά τιμήματα. Συγκεκριμένα στις 140 ζώνες του Δήμου Αθηναίων, η μέση αύξηση των τιμών τους ήταν 45%, σε 30 δε περίπου ζώνες αυξήθηκαν πάνω από 45%, και έως και 94,74 %.  Αρκεί οι Δημοτικές Αρχές να μην αδιαφορήσουν, αλλά να πράξουν το καθήκον τους προς τους δημότες τους που αδικήθηκαν από υπερβολικές αυξήσεις, οι οποίες οδήγησαν σε παράλογη αύξηση των φορολογικών τους υποχρεώσεων».