Χωρίς πρόοδο οι συζητήσεις στην ΕΕ για το πλαφόν στο φυσικό αέριο

Χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα επί των κρίσιμων θεμάτων αυξημένων τιμών της ενέργειας, έληξε η έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαικής Ένωσης. Οι υπουργοί επανέλαβαν τη συμφωνία τους επί της προώθησης ενεργειακής αλληλεγγύης ανάμεσα στα κράτη μέλη για την διασφάλιση των προμηθειών, την πραγματοποίηση κοινών αγορών LNG και τη δημιουργία ενός νέου δείκτης αναφοράς των τιμών του φυσικού αερίου που θα ενσωματώνει τις τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Μηδενική ήταν η εξέλιξη για την «καυτό» θέμα της επιβολής πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου ή στη χρήση πλαφόν στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την ηλεκτροπαραγωγή.

Ειδικότερα, αναφορικά με το κεντρικό ζήτημα συζήτησης του τελευταίου διαστήματος, οι υπουργοί ενέργειας συζήτησαν και πάλι τους ενδοιασμούς αναφορικά με την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, μία πρόταση που στηρίζει μεγάλη μερίδα των κρατών - μελών, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Ο φόβος που διατυπώθηκε είναι αν το ανώτατο όριο αυτό στις τιμές θα διασφαλίζει τις προμήθειες, διατηρώντας την ευρωπαϊκή αγορά ανταγωνιστική σε ό,τι αφορά το LNG.

Δημοσίευμα του Bloomberg, σημείωνε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε έγγραφο προς τους υπουργούς Ενέργειας της ΕΕ, και υποστηρίζει ότι ένα τέτοιο όριο τιμών θα πρέπει να επεκταθεί σε χώρες που εισάγουν ηλεκτρική ενέργεια, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Ελβετία, για να είναι αποτελεσματικό. Εναλλακτικά, η ΕΕ θα έπρεπε να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια σε υψηλότερη τιμή από ό,τι στις εγχώριες συναλλαγές, μια κίνηση που απαγορεύεται από σειρά διεθνών συμφωνιών με εταίρους, δήλωσε πηγή που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα αυτό θα είναι κεντρικό θέμα στην επόμενη έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου.

Οι υπουργοί ενέργειας συμφώνησαν στην προώθηση των κοινών αγορών LNG για τον επόμενο χειμώνα και στην ανάγκη δημιουργίας και υιοθέτησης ενός νέου δείκτη αναφοράς τιμών για το φυσικό αέριου που θα τεθεί σε εφαρμογή την επόμενη άνοιξη και θα ενσωματώνει και τις τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Παράλληλα, συζητήθηκε η ανάγκη προώθησης της εισαγωγής του υδρογόνου με ταχύτερο ρυθμό στο ενεργειακό μείγμα της Ένωσης, αξιοποιώντας και τις σημερινές υποδομές φυσικού αερίου και κατατέθηκαν απόψεις για την ανάγκη καθιέρωσης μέτρων στήριξης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.

Ο Τσέχος υπουργός Ενέργειας J. Sikela κατά τη διάρκεια των απολογιστικών ανακοινώσεων σημείωσε πως η ΕΕ καταδικάζει τους πρόσφατους βομβαρδισμούς στην Ουκρανία που κατέστρεψαν το 30% των ενεργειακών υποδομών της και υπογράμμισε την πρόθεση της Ένωσης να συνεχίσει να στηρίζει τη χώρα που βρίσκεται υπό ρωσική επίθεση, αλλά και τη Μολδαβία με την οποία η Ουκρανία διασυνδέεται ενεργειακά.

Άμεση εξειδίκευση των μέτρων ζήτησε η Ελλάδα

Κατά την παρέμβαση του στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, υπογράμμισε την ανάγκη να εξειδικευθούν, εντός των επόμενων ημερών, από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα μέτρα που περιλαμβάνονται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Πράγας. Ο ΥΠΕΝ τόνισε ότι η Ελλάδα στηρίζει τον μηχανισμό των κοινών αγορών, μέσω της πλατφόρμας ενιαίας αγοράς φυσικού αερίου, ενώ εξέφρασε τη συμφωνία του με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναθέσει στον Σύνδεσμο των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ε.Ε. (ACER) τον καθορισμό ενός εναλλακτικού δείκτη τιμών για τις εισαγωγές LNG.

Ο κ. Σκρέκας, παίρνοντας πρώτος τον λόγο κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, ανέφερε: «Οι μεγάλες μειώσεις που παρατηρούνται στις τιμές του φυσικού αερίου και το TTF οφείλονται στο ότι οι αγορές προεξοφλούν το γεγονός ότι η Ευρώπη θα αναλάβει δράση και θα επιβάλλει πλαφόν. Τώρα είναι η ώρα να προχωρήσουμε σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, καθώς έχει εξασφαλιστεί σε μεγάλο βαθμό η επάρκεια εφοδιασμού της Ε.Ε., χάρη στην ταχύτατη πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου που έχουν ξεπεράσει κατά μέσο όρο το 90%. Κρίνουμε, επίσης, ως πολύ θετικό το μέτρο της επιβολής ‘‘κόφτη’’  που θα περιορίσει την ενδοημερησία μεταβλητότητα των τιμών στο TTF, περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο κερδοσκοπίας».

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θέση του Συμβουλίου για τον μηδενισμό των εκπομπών των κτιρίων της ΕΕ, δεδομένου ότι αναγνωρίζει τις εθνικές ιδιαιτερότητες και παρέχει στα κράτη μέλη την απαραίτητη ευελιξία για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού τους αποθέματος. Επίσης, αναφέρθηκε στην πολιτική που εφαρμόζει η Ελλάδα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων της, με την υλοποίηση προγραμμάτων όπως το «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το «Εξοικονομώ 2021» για τα νοικοκυριά και το «Ηλέκτρα», για τον Δημόσιο Τομέα.

Μηδενικές εκπομπές ρύπων σε όλα τα κτίρια από το 2030

Το «πρασίνισμα» όλων των νέων κτηρίων στην ΕΕ από το 2030, όπως αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς υπήρξε αναθεώρηση της Οδηγίας που αφορά την Ενεργειακή Συμπεριφορά των Κτιρίων, ενώ παράλληλα συμφωνήθηκαν ειδικοί κανόνες που αφορούν τα υφιστάμενα κτίρια. 

Η προθεσμία που τίθεται είναι το 2028 για δημόσια κτίρια και το 2030 για όλα τα νέα κτίρια, ενώ υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις, οι οποίες αφορούν ιστορικά μνημεία και τόπους λατρείας. 

Η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για την έναρξη διαπραγματεύσεων του Συμβουλίου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μόλις επιτευχθεί πολιτική συμφωνία μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων, το τελικό κείμενο θα εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.