Σε αδιέξοδο για το ζήτημα του πλαφόν στο φυσικό αέριο φαίνεται πως οδηγούνται οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες σχετικά με μέτρα για τον μετριασμό των υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας. Μέχρι τώρα φαίνεται πως έχουν έρθει σε πολιτική συμφωνία αναφορικά με τρία μέτρα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με μήνυμα της τσεχικής προεδρίας στο Twitter οι υπουργοί συμφώνησαν για την υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, το ανώτατο όριο στα έσοδα όσων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με άλλες τεχνολογίες και τη συνεισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων. Επιπρόσθετα, οι υπουργοί συμφώνησαν για τη θέσπιση προσωρινά μίας τιμής ρεύματος κάτω από το κόστος για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι αποφάσεις για το ζήτημα του πλαφόν φαίνεται πως μετατίθενται για τον Οκτώβριο τη σύνοδο κορυφής στα μέσα Οκτωβρίου.
Υπενθυμίζεται πως, όπως είχε γίνει γνωστό, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο να θέσει ανώτατο όριο στα έσοδα των εταιρειών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των αυτών παραγωγής πυρηνικής ενέργειας σε 180 έως 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα ως μέρος ενός πακέτου έκτακτης ανάγκης, όπως αναφέρει το Bloomberg, επικαλούμενο ευρωπαϊκές πηγές. Στις προτάσεις υπήρχε επίσης η προσωρινή εισφορά στις εταιρείες των κλάδων πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα και διυλιστηρίων ύψους τουλάχιστον 33% των επιπλέον κερδών τους, δήλωσαν οι ίδιες πηγές, ζητώντας να μην κατονομαστούν σχολιάζοντας ιδιωτικές συνομιλίες. Η βάση θα είναι τα κέρδη προ φόρων του οικονομικού έτους 2022 που είναι πάνω από 20% υψηλότερα από τον μέσο όρο των τριών ετών που ξεκινούν το 2019. Για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, το εκτελεστικό σκέλος της ΕΕ πρότεινε ένα στόχο για τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης κατά 10% και έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της ζήτησης κατά τη διάρκεια επιλεγμένων ωρών αιχμής κατά 5%. Αυτό θα πρέπει επίσης να εγκριθεί από τις εθνικές κυβερνήσεις και ορισμένες είναι σαφώς αντίθετες σε υποχρεωτικά μέτρα μείωσης της ζήτησης.
«Καθώς διαφορετικά κράτη-μέλη αναμένουν διαφορετικές λύσεις, η Κομισιόν πρέπει να παρουσιάσει μια ιδέα που να έχει συνολικά ευρεία στήριξη … Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο που να είναι αποδεκτός για όλα τα κράτη-μέλη» τόνισε η επίτροπος ενέργειας, Κάντρι Σίμσον
Για την ανάγκη να ληφθούν αποφασιστικά μέτρα μίλησε στις δηλώσεις του προσερχόμενος στη σύνοδο των υπουργών ενέργειας ο Κώστας Σκρέκας. Όπως είπε, το συμβούλιο γίνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο καθώς οξύνεται το ενεργειακό ζήτημα και γεμίζει με αγωνία νοικοκυριά και επιχειρήσεις. «Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, απέστειλε το Μάρτιο επιστολή στην Κομισιόν με την οποία ζητούσε την επιβολή πλαφόν στο αέριο. Σήμερα 15 κράτη-μέλη στηρίζουν την ελληνική πρόταση και ζητούν τολμηρές και αποφασιστικές προτάσεις. Είμαι αισιόδοξος ότι η Ε.Ε. θα υποστηρίξει την κοινωνική συνοχή απέναντι στην επιθετιικότητα της Ρωσίας» δήλωσε ο κ. Σκρέκας.
Στο κενό πέφτει η πρόταση για το πλαφόν στο φυσικό αέριο
Παρά το γεγονός ότι 15 κράτη – μέλη της ΕΕ έχουν ζητήσει με κοινή επιστολή τους από την Επιτροπή να προχωρήσει αυτή η πρόταση η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν πρόκειται να καταθέσει μία τέτοια πρόταση, αλλά αντίθετα θα προτείνει τη δημιουργία ενός καθεστώτος κοινών αγορών.
Υπενθυμίζεται ότι στην επιστολή τους τα κράτη – μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ζητούν επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, όχι μόνο του προερχόμενου από τη Ρωσία μέσω αγωγών, αλλά όπως αυτή διαμορφώνεται καθημερινά στο Άμστερνταμ (συμβόλαια TTF) κινούνται τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη βάση των προτάσεων που διατύπωσαν χθες με επιστολή τους η Ελλάδα και αρκετές ακόμα χώρες.
Όμως η Επιτροπή και κυρίως χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία δεν φαίνεται να επιθυμούν μία τέτοια εξέλιξη, ενώ για το θέμα ενημέρωσε τους πρεσβευτές της ΕΕ, σύμφωνα με το Politico, η Ditte Juul-Jørgensen, αρμόδια για θέματα ενέργειας για να βρεθεί αντιμέτωπη με οργισμένες αντιδράσεις και ορισμένους πρεσβευτές να τονίζουν ότι η Κομισιόν δεν μπορεί να κυκλοφορεί «non papers» τα οποία σε καμία περίπτωση δεν είναι δεσμευτικά για τα κράτη – μέλη.
Τρεις πρεσβευτές που μίλησαν στο Politico ανέφεραν ότι το Βερολίνο, έχει προειδοποιήσει την κα φον ντερ Λάιεν να μην προτείνει ένα τέτοιο ανώτατο όριο, καθώς φοβάται ότι όταν μια πρόταση τεθεί επί τάπητος, θα είναι πιο δύσκολο να απορριφθεί στο Συμβούλιο. Η Γερμανία, διαθέτοντας άπλετη ρευστότητα έχει κατορθώσει να εξασφαλίσει το επίπεδο προμηθειών που χρειάζεται για τον χειμώνα, ενώ παράλληλα η κυβέρνησή της εξετάζει το ενδεχόμενο εθνικής επιδότησης της τιμής του φυσικού αερίου για να μειώσει τις τιμές για τους καταναλωτές.
Το Βερολίνο υποστηρίζει ότι αν επιβληθεί ανώτατο όριο, το φυσικό αέριο θα πρέπει να αναδιανεμηθεί πολιτικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ, αντί να κατανεμηθεί από τις δυνάμεις της αγοράς στον πλειοδότη. Οι χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν σε αύξηση της κατανάλωσης - ένας τοξικός συνδυασμός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελλείψεις, προειδοποιούν αξιωματούχοι.
Οι εμπειρογνώμονες της Επιτροπής, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Charles Michel και πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι το ίδιο αποτέλεσμα ενός ανώτατου ορίου τιμών φυσικού αερίου θα μπορούσε επίσης να επιτευχθεί με κοινές αγορές - καθώς οι χώρες της ΕΕ δεν θα υπερβαίνουν πλέον η μία την άλλη και δεν θα ανεβάζουν τις τιμές.