Έως 9 δισ. ευρώ, στη χειρότερη των περιπτώσεων, θα κοστίσει στο Ελληνικό Δημόσιο το φιλόδοξο σχέδιο για την ελάφρυνση των τραπεζών από «κόκκινα» δάνεια ύψους έως 30 δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο που εστάλη από την ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες, το οποίο φέρνει στο φως το BD.
Την περασμένη Παρασκευή, η κυβέρνηση απέστειλε νέα επιστολή στις ευρωπαϊκές αρχές, η οποία είναι στη διάθεση του BD, και περιλαμβάνει έντεκα δεσμεύσεις για την υλοποίηση του σχεδίου τιτλοποίησης προβληματικών δανείων των συστημικών τραπεζών, ώστε να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη έγκριση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν.
Όπως είναι ήδη γνωστό, το σχέδιο για την τιτλοποίηση «κόκκινων» δανείων και τη διάθεση των τίτλων σε επενδυτές βασίζεται στο αντίστοιχο ιταλικό Asset Protection Scheme. Προκειμένου να γίνουν ελκυστικοί οι τίτλοι ανώτερης διαβάθμισης (senior tranche) και να απορροφηθούν από τους επενδυτές, το κράτος παρέχει την εγγύησή του για το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών που πιθανόν να εγγραφούν κατά τη διαδικασία αποπληρωμής των τιτλοποιημένων δανείων.
Με άλλα λόγια, το κράτος παρέχει εγγύηση για τους τίτλους καλύτερης ποιότητας, όσους δηλαδή βασίζονται στα λιγότερο... «κόκκινα» δάνεια που θα τιτλοποιηθούν, ώστε να εκτίθενται σε μικρότερο κίνδυνο οι ιδιώτες επενδυτές και να δεχθούν να εισφέρουν τα πολύτιμα κεφάλαιά τους. Όσο τα τιτλοποιημένα δάνεια αποπληρώνονται, τόσο θα μειώνονται, σταδιακά, και οι εγγυήσεις που θα παρέχει το κράτος, ενώ εξαρχής θα πρέπει να έχει τεθεί ένα ανώτατο όριο αυτών των εγγυήσεων, ώστε να περιοριστεί η πιθανή ζημιά του Δημοσίου.
Σε αυτό το πλαίσιο έγινε η συζήτηση με τις ευρωπαϊκές αρχές για το πλαφόν των εγγυήσεων και η ελληνική κυβέρνηση, στην επιστολή που εστάλη την περασμένη Παρασκευή δεσμεύεται ότι οι εγγυήσεις δεν θα ξεπεράσουν τα 9 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η κυβέρνηση αναλαμβάνει έναντι της Κομισιόν τη δέσμευση ότι το σχήμα παροχής εγγυήσεων δεν θα έχει απεριόριστη χρονική διάρκεια, αλλά θα τερματιστεί εντός 18 μηνών, κάτι που σημαίνει ότι οι τράπεζες πρέπει να κάνουν «αγώνα δρόμου» για να προχωρήσουν έγκαιρα την εξαιρετικά σύνθετη διαδικασία των τιτλοποιήσεων.
Διευκρινίζεται ότι τα 9 δισ. αποτελούν το ποσό των εγγυήσεων, ενώ το συνολικό ύψος των δανείων που θα τιτλοποιηθούν θα είναι πολύ μεγαλύτερο, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για δάνεια αξίας τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ.
Η διαδικασία τιτλοποίησης θα περιλαμβάνει, όπως προκύπτει από το ίδιο έγγραφο, το σκανάρισμα όλων των «κόκκινων» δανείων που θα μεταβιβαστούν από τις συστημικές τράπεζες στο ειδικό όχημα από ορκωτό λογιστή.
Στην επιστολή περιλαμβάνονται οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η χώρα για τον τρόπο, και τις παραμέτρους που πρέπει να ληφθούν υπόψη, προσδιορισμού της αξιολόγησης των διαφόρων τίτλων που θα εκδοθούν, καθώς επίσης και τα στοιχεία που θα πρέπει να παρέχει στους ορκωτούς λογιστές που θα αναλάβουν την αξιολόγηση και τιμολόγηση της συναλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό θα δοθούν αναλυτικά στοιχεία για κάθε «κόκκινο» δάνεια που θα μεταφερθούν στα ειδικά οχήματα στο πλαίσιο της συναλλαγής.
Επίσης, η χώρα υποχρεούται να αναθέσει σε monitoring trustee την παρακολούθηση και την πρόοδο του σχεδίου, ο οποίος θα έχει πλήρη πρόσβαση στα στοιχεία τόσο των τραπεζών όσο και των ορκωτών λογιστών προκειμένου να συντάσσει σχετικά reports.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις με τις ευρωπαϊκές αρχές προκειμένου το σχέδιο να εγκριθεί μέσα στον Οκτώβριο και να είναι διαθέσιμο. Από την πλευρά των τραπεζών φαίνεται ότι δεν υπάρχει πλήρης γνώση για το τεχνικό σκέλος του σχεδίου σε ότι αφορά την τιμολόγηση της προμήθειας που θα πρέπει να καταβάλλουν οι τράπεζες στο Δημόσιο για την κάλυψη του κόστους παροχής των εγγυήσεων. Η φόρμουλα υπολογισμού της προμήθειας, όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, θα πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να καταλήγει σε ένα ανεκτό κόστος για τις τράπεζες. Σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει ασύμφορο το σχέδιο για τις τράπεζες, επειδή θα επιβαρύνει υπέρμετρα την κερδοφορία τους, και να μην επιτευχθούν οι στόχοι μείωσης των προβληματικών δανείων.