Τα 3,9 δισ. έφτασαν τα παράνομα τσιγάρα που καταναλώθηκαν στην Ελλάδα, εκ των οποίων το 1,5 δισ. ήταν απομιμητικά σύμφωνα με την ετήσια μελέτη Stella της KPMG η οποία εκτιμά το μέγεθος και την εξέλιξη της παράνομης αγοράς τσιγάρων στην ΕΕ. Η αυξητική τάση που καταγράφεται οδηγεί σε σημαντικά χαμένα έσοδα για την κυβέρνηση, της τάξεως των 700 - κατά προσέγγιση - εκατομμυρίων το χρόνο. Παράλληλα, σύμφωνα με την έρευνα, οι αυξημένες έφοδοι σε παράνομα εργοστάσια την περασμένη χρονιά, δείχνουν την αλλαγή δράσης των εγκληματικών οργανώσεων, από την εισαγωγή παράνομων προϊόντων, σε εγχώρια, πλέον, παραγωγή.
Η μελέτη Stella της KPMG για την κατανάλωση παράνομων τσιγάρων στην ΕΕ το 2018, η οποία εκδόθηκε τον Ιούνιο 2019, αποκάλυψε ότι καταναλώθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 43,6 δισ. παράνομα τσιγάρα, ποσότητα ισοδύναμη σε μέγεθος με το σύνολο της νόμιμης αγοράς πωλήσεων τσιγάρων του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστρίας και της Δανίας. Αυτή η πραγματικότητα κόστισε στις κυβερνήσεις 10 δισ. ευρώ χαμένα έσοδα.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η κατανάλωση παράνομων τσιγάρων το 2018 στην ΕΕ υπολογίζεται στο 8,6% της συνολικής κατανάλωσης και αντιστοιχεί σε 43,6 δισ. τσιγάρα. Τα ευρήματα αναφέρουν ότι υπήρξε αύξηση 33% στα απομιμητικά τσιγάρα – το μεγαλύτερο ποσό που έχει καταγραφεί ιστορικά – με την κατανάλωση να φτάνει στα 5,5 δισ. απομιμητικά τσιγάρα το 2018.
Σε 15 από τις χώρες που ερευνήθηκαν παρατηρήθηκε αύξηση στην κατανάλωση απομιμητικών τσιγάρων, με τον μεγαλύτερο όγκο να καταγράφεται στην Ελλάδα (1,5 δισεκ. τσιγάρα) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (0,9 δισεκ. Τσιγάρα). Οι αυξημένες κατασχέσεις παράνομων εργοστασίων στην ΕΕ αναδεικνύουν την αυξημένη παραγωγή παράνομων τσιγάρων εντός της ΕΕ
Η έρευνα της KPMG κατέγραψε ότι κατασκευάζονται περίπου 9,2 δισ. παράνομα τσιγάρα εντός της ΕΕ. Ταυτόχρονα, αυξήθηκαν και οι έφοδοι σε παράνομα εργοστάσια από 22 το 2017, σε 51 το 2018.
Η Πολωνία, η Τσεχία και η Ελλάδα είχαν τις περισσότερες εφόδους σε παράνομα εργοστάσια το 2018. Τα παράνομα προϊόντα που παράγονταν σε αυτά τα εργοστάσια εντοπίστηκαν σε πολλές χώρες της ΕΕ. Εάν αυτές οι ποσότητες τσιγάρων είχαν διοχετευτεί στη νόμιμη αγορά, θα πρόσθεταν 2 δισ. ευρώ επιπλέον στα Ευρωπαϊκά ταμεία.
Η απόκτηση παραγωγικού εξοπλισμού από τις εγκληματικές οργανώσεις είναι εύκολη.
Οι εγκληματικές οργανώσεις αποκτούν μέσω του διαδικτύου τεχνολογικά εξελιγμένο εξοπλισμό και αναλώσιμα, τα οποία, για να αποφύγουν τους ελέγχους, αποστέλλονται μέσω των Ελευθέρων Ζωνών Εμπορίου, συνήθως από τη Μέση και Άπω Ανατολή. Με αυτό τον τρόπο στήνουν πιο γρήγορα και εύκολα τα παράνομα εργοστάσια τσιγάρων.
Η έρευνα καταδεικνύει ότι οι εγκληματικές οργανώσεις που λειτουργούν σε διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικό επίπεδο εμπειρίας και εξειδίκευσης. Το ίδιο δίκτυο που χρησιμοποιείται για τα παράνομα τσιγάρα, χρησιμοποιείται και για άλλα παράνομα είδη όπως ναρκωτικά, απομιμητικά ρούχα και φάρμακα.
Λίγα λόγια για τη μελέτη της KPMG
Η μελέτη Stella είναι μία ετήσια μελέτη η οποία εκτιμά το μέγεθος και την εξέλιξη της παράνομης αγοράς τσιγάρων στην ΕΕ. Η έκθεση ανατέθηκε στην KPMG από τη Philip Morris Products SA, και αφορά στη συγκέντρωση των δεδομένων για το 2018. Η μελέτη καλύπτει και τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, υπάρχουν μεμονωμένες αναφορές στη Νορβηγία και την Ελβετία. Η KPMG όρισε Ομάδα Εμπειρογνωμόνων από διαφορετικά πεδία, όπως η βιομηχανία, οι διωκτικές Αρχές, ο ακαδημαϊκός τομέας και ο έλεγχος του καπνού για να εξετάσουν και αναλύσουν τα ευρήματα της μελέτης Stella για το 2018.