Πώς «καίει» μικρούς επενδυτές σε ΑΠΕ η γραφειοκρατία για τις άδειες

Εκτός αγοράς ή με επιβάρυνση χιλιάδων ευρώ κινδυνεύουν να βρεθούν επενδυτές ΑΠΕ που υπέβαλαν αίτηση λίγο πριν την αλλαγή της νομοθεσίας για τις εγγυητικές των 35.000 ευρώ ανά μεγαβάτ. Οι επενδυτές αυτοί έσπευσαν να προσαρμοστούν στις αλλαγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που είχαν ως στόχο να «φιλτράρουν» τις σοβαρές προτάσεις, ωστόσο, βρέθηκαν μπλεγμένοι σε χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες και κινδυνεύουν να «χάσουν το τρένο», χωρίς δική τους υπαιτιότητα.

Υπενθυμίζεται ότι το περασμένο καλοκαίρι, τον Ιούλιο του 2021 το ΥΠΕΝ έφερε στη Βουλή ρύθμιση που όριζε το ύψος της εγγυητικής επιστολής που είναι προαπαιτούμενο για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού στα 35.000 ευρώ ανά MW, αφήνοντας ωστόσο τη δυνατότητα στον υπουργό να τροποποιεί το ποσό. Η υποχρέωση αυτή τέθηκε και αναδρομικά για εκείνους που είχαν ήδη άδειες παραγωγής και βεβαιώσεων αλλά έως τις 31 Ιανουαρίου 2022 δεν είχαν υποβάλει αίτημα για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, ώστε να διατηρηθεί σε ισχύ η άδεια παραγωγής ή η βεβαίωση. Τα χρήματα της εγγυητικής επιστολής θα επιστρέφονται στη συνέχεια στον επενδυτή με την υποβολή στον Διαχειριστή του πλήρους αιτήματος χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης.

Για τους επενδυτές εκείνους που είχαν παλιές άδειες ή βεβαιώσεις παραγωγού είχε δοθεί αρχικά το περιθώριο έως το τέλος του Φεβρουαρίου για να καταθέσουν στον  Διαχειριστή τον πλήρη φάκελο για οριστικούς όρους σύνδεσης και να εξαιρεθούν της υποχρέωσης των 35.000 ευρώ ανά μεγαβάτ. Μετά από αρκετές διαμαρτυρίες επενδυτών δόθηκε μία παράταση ενός μήνα που λήγει στο τέλος του Μαρτίου. Ωστόσο, παρά την παράταση, μπλεγμένοι με χρονοβόρες διαδικασίες για να ολοκληρωθούν όλα τα βήματα έως την υποβολή αίτησης οριστικών όρων σύνδεσης βρίσκονται παραγωγοί που είχαν καταθέσει τις αιτήσεις τους για αδειοδότηση λίγο διάστημα πριν από την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου το περασμένο καλοκαίρι. 

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση επενδυτή που έκανε αίτηση τον Ιούνιο 2021, ενώ λίγο αργότερα μέσα στο καλοκαίρι ήρθε η αλλαγή για τις εγγυητικές. Χρειάστηκε να φθάσει ο Οκτώβριος για να πληρώσει τα σχετικά παράβολα και να λάβει την άδεια παραγωγής από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Ωστόσο, για να φθάσει στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης που είναι απαραίτητη για την πλήρη αδειοδότηση, ο επενδυτής πρέπει να πάρει και άλλες εγκρίσεις που απαιτούν χρόνο.

Σύμφωνα με ενημερωτικό της ΡΑΕ σε αυτή τη φάση μπορεί να απαιτείται η εξέταση του φακέλου του έργου και η γνωμοδότηση από τις Εφορείες αρχαιοτήτων (προϊστορικών, κλασσικών, βυζαντινών, μεταβυζαντινών) και νεωτέρων μνημείων, το Περιφερειακό ή το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (εφόσον απαιτείται), τις δασικές υπηρεσίες (Δασαρχεία, Δ/νσεις Δασών Π.Ε., προϊστάμενες Δ/νσεις) οι οποίες μάλιστα εμπλέκονται σε πολλά και διαφορετικά στάδια της αδειοδότησης (χαρακτηρισμός εκτάσεων, ΜΠΕ, ΠΠΧ, έγκριση δασικής οδοποιίας, έγκρισης μελετών αποκατάστασης, έγκριση μελετών αντισταθμιστικών αναδασώσεων ή άλλων δασοτεχνικών έργων, υπολογισμός ανταλλάγματος χρήσης, πρωτόκολλο εγκατάστασης), τη Διεύθυνση Χωροταξίας, τη Διεύθυνση Βιοποικιλότητας (εφόσον απαιτείται), τις Πολεοδομικές Υπηρεσίες, το ΓΕΕΘΑ, και τα λοιπά τρία Επιτελεία Αεροπορίας, Στρατού και Ναυτικού, το ΕΤΗΜ του ΓΕΑ, την ΥΠΑ, το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Ο παραπάνω επενδυτής, για παράδειγμα, απευθύνθηκε στο ΓΕΕΘΑ τον Νοέμβριο και έως σήμερα δεν έχει ακόμα λάβει την απαραίτητη έγκριση ενώ χρειάζεται ακόμα άλλους 3-4 μήνες ώστε να κατατεθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την έκδοση της ΑΕΠΟ στην αποκεντρωμένη Περιφέρεια που υπάγεται το έργο.

Και αυτή η περίπτωση δεν είναι η μοναδική. Άλλωστε και στην προηγούμενη παράταση που δόθηκε ο βασικός λόγος προέκυπτε από το «σκάλωμα» που στο κομμάτι της περιβαλλοντικής αδειοδότησης ως αποτέλεσμα των καθυστερήσεων των κρατικών υπηρεσιών που αποδεικνύει ότι ίσως ο χρόνος που δόθηκε από το ΥΠΕΝ δεν ήταν ικανός για να κρατήσει στο παιχνίδι τους «σοβαρούς» επενδυτές που υπέβαλαν λίγο πριν την αλλαγή τις νομοθεσίας. Χωρίς να έχουν οι ίδιοι ευθύνη κινδυνεύουν τώρα να μην προλάβουν τις προθεσμίες και να βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβάρυνση από τις εγγυητικές και με τον κίνδυνο ότι ίσως δε θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν τις εγγυητικές και οι επενδύσεις τους ακυρωθούν, χάνοντας και όσα δαπάνησαν για την αδειοδότηση.

Οι επενδυτές πιέζουν για μια νέα παράταση της προθεσμίας τουλάχιστον κατά 3 - 4 μήνες, ώστε να επαρκεί ο χρόνος για την ολοκλήρωση των διαδικασιών, όμως, προς το παρόν τουλάχιστον, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν εμφανίζεται διατεθειμένο να κάνει αυτή την κίνηση.