Ώθηση στην αγορά ακινήτων από το ΥΠΟΙΚ με δύο φορολογικά μέτρα

Χρονική επέκταση σε δύο φορολογικά στηρίγματα της οικοδομής, τον ΦΠΑ και την έκπτωση φόρου για ανακαινίσεις κτιρίων, σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών με στόχο να “εξουδετερώσει” τις αρνητικές επιπτώσεις από την άνοδο των αντικειμενικών τιμών που διογκώνουν το κόστος για την απόκτηση ακινήτου και να ενισχύσει την ανάκαμψη της κτηματαγοράς που αποτελεί κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη

Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι η φορολογία επηρεάζει καθοριστικά τη πορεία της οικοδομής που εμφανίζει έντονα σημάδια ανάκαμψης παρά το οικονομικό πλήγμα της πανδημίας και προβλέπουν σημαντική αύξηση στην έκδοση νέων ιδιωτικών οικοδομικών αδειών τους επόμενους μήνες λόγω και της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές. Αποκαλυπτικά για την αναθέρμανση της οικοδομής είναι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σύμφωνα με τα οποία ο αριθμός των ιδιωτικών αδειών αυξήθηκε κατά 26,1% την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2021 και έφθασε τις 19.352 έναντι 15.343 το αντίστοιχο διάστημα του 2020. Οι συνολικές οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν από τον Ιανουάριο του 2020 έως και τον Οκτώβριο του 2021 ανήλθαν σε 34.695.

Για την τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν την παράταση της αναστολής ΦΠΑ 24% σε όλα τα ακίνητα και μετά τις 31 Δεκεμβρίου του 2022 που λήγει κανονικά. Αρμόδια στελέχη επισημαίνουν οι αλλαγές στους κανόνες των συντελεστών ΦΠΑ που αποφάσισε στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου το Εcofin ανοίγουν το δρόμο για παράταση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων ακινήτων για ακόμη δυο χρόνια έως το τέλος του 2024.

Σημειώνεται ότι με βάση το νέο ευρωπαϊκό καθεστώς για το ΦΠΑ η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα από την 1η Ιανουαρίου 2025 και ανάλογα με τις δημοσιονομικές συνθήκες να εφαρμόσει στις μεταβιβάσεις νέων οικοδομών μειωμένο συντελεστή 13% ή ακόμη και μηδενικό όπως ισχύει σε άλλες χώρες της Ε.Ε. (π.χ. Λουξεμβούργο). Ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Το 2019 η κυβέρνηση αποφάσισε «πάγωμα» του φόρου από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2022 η οποία ισχύει για τις νέες άδειες αλλά και τις παλιές που εκδόθηκαν από 1η Ιανουαρίου 2006.

Η ρύθμιση προβλέπει ότι με αίτηση του κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2022, η εφαρμογή του Φ.Π.Α. στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων παραπάνω ακινήτων του υποκειμένου. Μαζί με την αίτηση ο υποκείμενος υποβάλλει κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα και το ποσό του φόρου που αντιστοιχεί στο κάθε ακίνητο προς διακανονισμό».

Επίσης, η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο, έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ καθώς η σχετική διάταξη ορίζει ότι «ειδικά για τις περιπτώσεις αντιπαροχής, η εργολαβία του υποκειμένου στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση προς τον οικοπεδούχο, δεν υπάγεται στο φόρο όταν ο υποκείμενος κατασκευαστής έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του φόρου».

Παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει την παράταση για τουλάχιστον για ένα ακόμα χρόνο της έκπτωσης φόρου έως 6.400 ευρώ για εργασίες επισκευής και ανακαίνισης ακινήτων, μέτρο λήγει στο τέλος του 2022. Με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο η έκπτωση φόρου κατανέμεται ισόποσα σε περίοδο τεσσάρων ετών και ανέρχεται σε ποσοστό 40% του ύψους των επιλέξιμων δαπανών για τη λήψη των υπηρεσιών, με ανώτατο συνολικό όριο δαπανών για τα έτη 2020, 2021 και 2022 τα 16.000 ευρώ.

Το μέγιστο ποσό έκπτωσης διαμορφώνεται, συνεπώς, συνολικά στα 6.400 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι εάν κάποιος δαπάνησε 5.000 ευρώ μέσα στο 2021 για την ανακαίνιση του σπιτιού του, τότε θα γλιτώσει φόρο εισοδήματος συνολικού ύψους 2.000 ευρώ, ποσό το οποίο επιμερίζεται σε τέσσερα χρόνια: 500 ευρώ αφαιρούνται από το εκκαθαριστικό του 2022, 500 ευρώ από το εκκαθαριστικό του 2023, 500 ευρώ από τον λογαριασμό του 2024 και άλλα 500 ευρώ από το εκκαθαριστικό σημείωμα του 2025.

Για τον υπολογισμό της έκπτωσης λαμβάνονται υπόψη μόνο οι δαπάνες για τις εργασίες, και όχι τα έξοδα για τις προμήθειες υλικών ενώ απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η πληρωμή τους με ηλεκτρονικό χρήμα (χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες, υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής).