Δουλεύουμε σχεδόν τις μισές μέρες του χρόνου για να πληρώσουμε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, καταβάλλουμε στο κράτος διπλάσια ποσά συγκριτικά με τις δαπάνες για κάλυψη βασικών μας αναγκών και είμαστε στην πρώτη ταχύτητα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το βαρύτερο φορολογικό φορτίο.
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα έρευνας του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών «Μάρκος Δραγούμης» (ΚΕΦίΜ), για το βαθμό φορολογικής ελευθερίας των Ελλήνων.
Αναλυτικότερα από την έρευνα προκύπτουν τα εξής:
- Οι Έλληνες χρειάζεται να δουλεύουν 179 από τις 365 ημέρες του χρόνου για την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία και συνεπώς η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2021 είναι η 29η Ιουνίου. Από τις 179 ημέρες, οι 75 ημέρες «πηγαίνουν» στην πληρωμή έμμεσων φόρων, 60 ημέρες στην πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών, 43 ημέρες στην πληρωμή άμεσων φόρων και 1 ημέρα στην πληρωμή των φόρων κεφαλαίου. Στα χρόνια των μνημονίων η κατάσταση επιδεινώθηκε.
- Από τις 147 ημέρες εργασίας που έπρεπε να εργαστεί το 2009 ο μέσος Έλληνας για να πληρώσει φόρους και εισφορές, το 2018 έπρεπε να εργαστεί 186 ημέρες, 175 το 2020 και 179 το 2021. Η μείωση αυτή οφείλεται στη χαμηλή είσπραξη φορολογικών εσόδων και όχι στον περιορισμό των κρατικών δαπανών. Τα συνεχόμενα lockdown μείωσαν τα φορολογικά έσοδα, ενώ αυξήθηκαν οι κρατικές ενισχύσεις με αποτέλεσμα αν συμπεριληφθεί το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2021 να προβλέπεται το έτος με τις περισσότερες ημέρες εργασίας για το κράτος (221) μετά το 2013.
- Την εικοσαετία από το 1999 έως το 2018 προστέθηκαν 47 παραπάνω ημέρες εργασίας για το κράτος. Το 1999 εργαστήκαμε 139 ημέρες, το 2012, 174 ημέρες, ενώ το 2018 φτάσαμε τις 186 ημέρες εργασίας για να πληρωθούν οι φόροι και οι εισφορές. Το διάστημα 2019-2020 καταγράφεται η πρώτη σημαντική πτώση της τελευταίας εικοσαετίας, κατά 11 ημέρες και το 2021 αύξηση τεσσάρων ημερών.
- Τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2021 αναμένεται να ανέλθουν στα 71,9 δισ.. ευρώ από τα οποία 30,2 δισ. ευρώ από έμμεσους φόρους, 17,4 δισ. από άμεσους φόρους, 24 δισ. από ασφαλιστικές εισφορές και 214 εκατ. από φόρους επί του κεφαλαίου. Την ίδια ώρα το καθαρό εθνικό εισόδημα προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 147,2 δισ.. ευρώ.
- Η συνολική επιβάρυνση πολιτών και επιχειρήσεων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2021 είναι σχεδόν διπλάσια από το ποσό που καταβάλλουν τα νοικοκυριά για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών. Ανέρχεται σε 71,9 δισ. ευρώ έναντι 44,4 δισ. ευρώ που ήταν το 2019 η συνολική δαπάνη για διατροφή, ένδυση, στέγαση, οικιακά αγαθά, μεταφορές και επικοινωνίες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ.
- Η Ελλάδα καταγράφει μία από τις 7 υψηλότερες επιβαρύνσεις από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για το 2019 (12 ημέρες πάνω από τον μέσο όρο) και το χαμηλότερο βαθμό αποτελεσματικότητας της κοινωνικής πολιτικής, σε σχέση με τον μέσο όρο των υπό μελέτη χωρών (3,6 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο). Πιο συγκεκριμένα καταλαμβάνει την 24η θέση από τις 26 χώρες του δείγματος στη μείωση του ποσοστού του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας πριν και μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις. Μαζί με την Ελλάδα στην ομάδα με τον χαμηλότερο βαθμό αποτελεσματικότητας των κοινωνικών μεταβιβάσεων και τις περισσότερες ημέρες εργασίας για το κράτος βρίσκονται η Γερμανία, η Ολλανδία, η Τσεχία και η Ιταλία. Στις χώρες με τον υψηλότερο βαθμό αποτελεσματικότητας των κοινωνικών μεταβιβάσεων και τις λιγότερες ημέρες εργασίας για το κράτος βρίσκονται η Ιρλανδία και η Λιθουανία.
- Η χώρα μας έχει χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση σε σχέση με τον μέσο όρο (11 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο) ανάμεσα στις 23 Ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Μαζί με την Ελλάδα στην ομάδα με τη χαμηλότερη εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και τις περισσότερες ημέρες εργασίας για το κράτος βρίσκονται η Σλοβενία, η Τσεχία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Γαλλία. Οι χώρες με την υψηλότερη εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και τις λιγότερες ημέρες εργασίας για το κράτος είναι η Ιρλανδία και η Ελβετία.