Νέο σχέδιο για το άνοιγμα της Ευρώπης στον τουρισμό

Τη χαλάρωση των περιορισμών, που έχουν ισχύ στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τα μη απαραίτητα ταξίδια, πρότεινε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη την επιτάχυνση του εμβολιαστικού προγράμματος. Η Κομισιόν προτείνει, μεταξύ άλλων, να επιτραπεί η είσοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο για τα άτομα που έρχονται από χώρες με μη επιβαρυμένη επιδημιολογική κατάσταση, αλλά και για όσους έχουν λάβει την τελευταία δόση εμβολίου εγκεκριμένου από την ΕΕ. 

Τα κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να αποδεχθούν όλα τα εμβόλια που έχουν εγκριθεί στην ΕΕ - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παράγονται από την Pfizer/BioNTech, AstraZeneca και Moderna.

Αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί σε εμβόλια που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία καταχώρισης έκτακτης ανάγκης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ταυτόχρονα, οι νέοι κανόνες θα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να απαγορεύσουν όλα τα ταξίδια από χώρες όπου εμφανίζονται μεταδοτικές μεταλλάξεις του κορονοϊού, μέσω ενός «φρένου έκτακτης ανάγκης».

Επιπλέον, εάν τα κράτη μέλη αποφασίσουν να παραιτηθούν από τις απαιτήσεις για αρνητικό τεστ PCR ή / και υποβολής σε καραντίνα για εμβολιασμένα άτομα στην επικράτειά τους, θα πρέπει επίσης να παραιτηθούν από αυτές τις απαιτήσεις για ταξιδιώτες που έχουν εμβολιαστεί από χώρες εκτός της ΕΕ.

Μόλις τεθεί σε λειτουργία το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, σύμφωνα με τους κανόνες που πρότεινε η Επιτροπή στις 17 Μαρτίου, οι ταξιδιώτες θα πρέπει να μπορούν να αποδεικνύουν την κατάσταση εμβολιασμού τους με το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό που εκδίδεται από τις Αρχές των κρατών μελών σε ατομική βάση ή με άλλο πιστοποιητικό που αναγνωρίζεται ως ισοδύναμο βάσει απόφασης της Επιτροπής. Μέχρι να τεθεί σε λειτουργία το Ψηφιακό Πράσινο Πιστοποιητικό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να δέχονται πιστοποιητικά από χώρες εκτός ΕΕ βάσει της εθνικής νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα επαλήθευσης της γνησιότητας, της εγκυρότητας και της ακεραιότητας του πιστοποιητικού και εάν περιέχει όλα τα σχετικά δεδομένα. Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας πύλης που θα επιτρέπει στους ταξιδιώτες να ζητήσουν την αναγνώριση πιστοποιητικού εμβολιασμού που εκδίδεται από χώρα εκτός ΕΕ ως αξιόπιστη απόδειξη εμβολιασμού και / ή για την έκδοση ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού.

Τα παιδιά που αποκλείονται από τον εμβολιασμό θα πρέπει να μπορούν να ταξιδεύουν με τους εμβολιασμένους γονείς τους, εάν έχουν υποβληθεί σε αρνητικό τεστ PCR COVID-19 το νωρίτερο 72 ώρες πριν από την περιοχή άφιξης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να απαιτήσουν πρόσθετα τεστ μετά την άφιξη.

Τα μη απαραίτητα ταξίδια ανεξάρτητα από την ατομική κατάσταση εμβολιασμού επιτρέπονται επί του παρόντος από 7 χώρες με καλή επιδημιολογική κατάσταση.

Τέλος η Επιτροπή θα καταρτίσει κατάλογο εγκεκριμένων πιστοποιητικών εμβολιασμού που εκδίδονται από χώρες εκτός της Ένωσης. «Οι συζητήσεις με την Ουάσιγκτον ελπίζουμε ότι θα οδηγήσουν στην καθιέρωση ενός κοινού πιστοποιητικού που θα πληροί τα πρότυπα ασφάλειας και ακρίβειας της ΕΕ», ανέφερε αξιωματούχος της Επιτροπής, με δηλώσεις που παραχώρησε σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.

Φυσικά, οι προτάσεις απαιτούν έγκριση από τα κράτη μέλη της Ένωσης και ένας αξιωματούχος της Κομισιόν δήλωσε ότι ελπίζει ότι θα εγκριθούν μέχρι το τέλος του μήνα.

Μεγάλη πίεση από τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου

Η απόφαση της Κομισιόν να δώσει το «πράσινο φως» για την έκδοση ενός «Πανευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Εμβολιασμού» έγινε δεκτή με σχεδόν άκρατο ενθουσιασμό, κυρίως για χώρες όπως οι Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία, οι οικονομίες των οποίων εξαρτώνται σε υψηλό βαθμό από τον τουρισμό. 

Όμως, όπως λέει και το γνωστό κλισέ, «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», καθώς η έκδοση αυτού του πιστοποιητικού δεν είναι εύκολη υπόθεση, τόσο από γραφειοκρατικής άποψης όσο και από ουσιαστικής. 

Η έκδοση έρχεται αντιμέτωπη με σειρά προβλημάτων, τα οποία όλοι ευελπιστούν ότι τελικώς δεν θα καταστούν απαγορευτικά για την ολοκλήρωση της διαδικασίας, είτε τεχνικής φύσης, δηλαδή ποια θα είναι η απόδειξη ότι κάποιος όντως είναι «Covid Free», έως και θέματα που αφορούν το ενδεχόμενο να υπάρξουν διακρίσεις και φυσικά συγκρούσεις.

Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου πιέζουν ώστε να υπάρξει ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας που θα καθορίζει τους ακριβείς όρους, καθώς τονίζουν ότι οι οικονομίες τους δεν μπορούν να αντέξουν άλλη μία χαμένη χρονιά για τον τουριστικό κλάδο. 

Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Reuters, η Κομισιόν ετοιμάζεται να επιταχύνει την όλη διαδικασία και να δημιουργήσει ένα κεντρικό σύστημα, το οποίο θα επικυρώνει τα ψηφιακά «διαβατήρια», με χρήση κωδικών QR, οι οποίοι θα μπορούν να «σκαναριστούν» μέσω έξυπνων κινητών τηλεφώνων, ενώ θα βοηθήσει και τα κράτη – μέλη να στήσουν ανάλογου τύπου πλατφόρμες. Στόχος είναι αυτό να τεθεί σε λειτουργία τον Ιούνιο, αφού πρώτα έχουν γίνει τα απαραίτητα τεστ για την ορθή του λειτουργία κατά τη διάρκεια του Μαΐου. 

Όμως δεν είναι όλοι σύμφωνοι με την επιτάχυνση της διαδικασίας, με τις χώρες του Βορρά – όπου ο τουρισμός δεν είναι και τόσο σημαντικός – να υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει να υπάρξει μεγάλη βιασύνη. «Το χρονοδιάγραμμα είναι πολύ επιθετικό και θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία», σπεύδει να υποστηρίξει ο Ματς Σναλ, επικεφαλής της σουηδικής υπηρεσίας που είναι υπεύθυνη για το ψηφιακό πιστοποιητικό. 

Οι τεχνικές δυσκολίες 

Μπορεί η τεχνολογία να έχει κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη, αλλά στην περίπτωση του ψηφιακού πιστοποιητικού τα πράγματα δεν είναι απλά. Υπάρχουν αμφιβολίες κατά πόσο ακόμη και τα τεστ μπορούν με απόλυτη σιγουριά να επιβεβαιώσουν ότι ένα πρόσωπο έχει ανοσία στον κορονοϊό. Δυσκολίες υπάρχουν και για τους πολίτες εκτός ΕΕ, παρά το γεγονός ότι η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε πρόσφατη συνέντευξή της στους «New York Times» ξεκαθάρισε ότι η Ευρώπη είναι «ανοιχτή» για τους εμβολιασμένους Αμερικανούς επισκέπτες. 

Ένα άλλο πεδίο ανησυχίας έχει να κάνει με την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, με την Κομισιόν να υπόσχεται ότι οι πληροφορίες θα είναι περιορισμένες: ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γεννήσεως, πολύ συγκεκριμένες πληροφορίες για την υγεία του κατόχου, την ημερομηνία έκδοσης του πιστοποιητικού και φυσικά ένα μοναδικό κωδικό επιβεβαίωσης. Δηλαδή στοιχεία που δεν πλήττουν σε καμία περίπτωση την ιδιωτικότητα των κατόχων. Όμως οι πιο επιφυλακτικοί επιμένουν ότι οι πλατφόρμες αυτές θα είναι εύκολο να «χακαριστούν» και τα στοιχεία όσων έχουν εγγραφεί να υποκλαπούν από χάκερ.

Ένα ακόμη πρόβλημα είναι η εκπαίδευση όσων καλούνται να εξετάσουν κατά πόσο το πιστοποιητικό είναι αυθεντικό. Μία ανησυχία που δεν είναι παράλογη, εάν θυμηθούμε αρχικά τις φήμες και κατόπιν τις αποδείξεις ότι σε ορισμένες περιπτώσεις επί ελληνικού εδάφους και κυρίως στα σύνορα με βαλκανικές χώρες είχε «στηθεί» δίκτυο που πουλούσε ψεύτικες βεβαιώσεις για αρνητικά τεστ κορονοϊού το περασμένο καλοκαίρι. 

Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν δημιουργήσει τα δικά τους συστήματα, με την Κομισιόν να υπόσχεται ότι θα είναι συμβατά με τα υπόλοιπα και φυσικά με την κεντρική πλατφόρμα που θα φτιαχτεί.