Στη τελική ευθεία εισέρχεται το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, που περιλαμβάνει 250 έργα με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα και 65 μεταρρυθμίσεις και αποτελεί κινητήρια δύναμη για την ανάκαμψη της οικονομίας μετά την πανδημία.
Το τελικό κείμενο θα συζητηθεί στη σημερινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες την Τετάρτη ο πρωθυπουργός αναμένεται να παρουσιάσει λίστα με τα πρώτα 20 έργα που θα μπουν σε τροχιά υλοποίησης και θα ξεκλειδώσουν προκαταβολές και δάνεια ύψους 4 δισ. ευρώ για φέτος.
Παράλληλα, το Σχέδιο προβλέπει βαθιές αλλαγές σε νευραλγικούς τομείς όπως το ασφαλιστικό, τα εργασιακά, τη δημόσια διοίκηση, την φορολογία και τον ελεγκτικό μηχανισμό, που συνιστούν προαπαιτούμενα για την χρηματοδότηση.
Κυβερνητικά στελέχη κάνουν λόγο για αποτελεσματικές και γρήγορες διαβουλεύσεις με τις Βρυξέλες και εκφράζουν αισιοδοξία ότι η Ελλάδα θα είναι από τις πρώτες χώρες που θα λάβουν έγκριση για την εκταμίευση των πόρων που συνολικά φθάνουν τα 31 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 18 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και τα 13 δισ. ευρώ δάνεια, τα οποία αυξάνουν το δημόσιο χρέος.
Το σχέδιο θα σταλεί στο τέλος αυτής της εβδομάδας, ή το αργότερο αρχές της επόμενης στην Κομισιόν και θα ακολουθήσει μαραθώνιος σκληρών διαπραγματεύσεων που αναμένεται να διαρκέσει πάνω από τρεις μήνες, πριν οι ευρωπαϊκές αρχές «ανάψουν το πράσινο φως» για την εκταμίευση των πρώτων κονδυλίων.
Με βάση τον κανονισμό του Ταμείου οι πόροι θα καταβάλλονται σε δόσεις, με την Κομισιόν να ελέγχει σε τακτά χρονικά διαστήματα την υλοποίησή των σχεδίων και με κριτήρια αυστηρότερα σε σχέση με παλαιότερα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Όπως επισημαίνουν αρμόδιοι παράγοντες, η ροή των χρημάτων θα συνδεθεί με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις και σε περίπτωση που τα ορόσημα και οι στόχοι δεν εκπληρώνονται θα μπαίνει «κόφτης» στις εκταμιεύσεις.
Ο μηχανισμός προβλέπει την ενίσχυση επενδυτικών έργων σε τομείς όπως: πράσινη ενέργεια, ψηφιακός μετασχηματισμός, έρευνα και ανάπτυξη, αλλά και την αναβάθμιση επιχειρηματικών στρατηγικών μέσω εξαγορών, συγχωνεύσεων και συνεργασιών, ώστε να αυξηθεί το μέγεθος και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Δεν χρηματοδοτούνται προσλήψεις
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Θεόδωρο Σκυλακάκη τα χρήματα ύψους 4 δισ. ευρώ θα έρθουν από τον Ιούλιο και μετά και θα αφορούν αποκλειστικά επενδύσεις. «Δεν επιτρέπουν προσλήψεις ή επαναλαμβανόμενες δαπάνες. Στις επενδύσεις περιλαμβάνονται και προγράμματα κατάρτισης του προσωπικού. Θα υπάρχουν και άλλα προγράμματα που θα είναι πιο εύκολα και πιο γρήγορα, όπως τα "Εξοικονομώ". Οι βαριές επενδύσεις που είναι καινούριες θα πάρουν περισσότερο χρόνο», τόνισε ο κ. Σκυλακάκης.
Τα έργα θα ξεκινήσουν με εθνική χρηματοδότηση, δηλαδή με κεφάλαια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στη πρώτη γραμμή βρίσκονται προγράμματα κατάρτισης του υπουργείου Εργασίας, ύψους 200 - 300 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά στα δάνεια, ύψους 13 δισ. ευρώ, τα επενδυτικά έργα τα οποία θα χρηματοδοτηθούν θα αξιολογούνται με γρήγορες διαδικασίες, μέσω κυρίως του τραπεζικού συστήματος. Στόχος της κυβέρνησης είναι να μοχλευθεί ένα συνολικό ποσό ιδιωτικών επενδύσεων που θα ξεπεράσει τα 30 δισ. ευρώ.
Σχετικά με τα ποσοστά ενίσχυσης, το δάνειο μηδενικού επιτοκίου θα ανέρχεται σε 30 - 50%, η ίδια συμμετοχή σε τουλάχιστον 20% και το υπόλοιπο ποσοστό θα καλύπτεται από τις τράπεζες. Το φάσμα των πιθανών επενδύσεων είναι ευρύ, περιλαμβάνοντας από AΠE και αποθήκευση ενέργειας, υδρογόνο και τη χρήση του στη παραγωγή ενέργειας, τις μεταφορές και τη βιομηχανία, υποδομές ενέργειας, μέχρι τη διαχείριση απορριμμάτων, υποδομές δρόμων και τουρισμό.
Οι κύριες συνιστώσες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Κίνητρα για επενδύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας για κατοικίες, επιχειρήσεις και Δημόσιο,
- ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών και επενδύσεις ενεργειακής αποθήκευσης,
- αναδασώσεις και επενδύσεις στη βιοποικιλότητα,
- υποδομές 5G και οπτικών ινών,
- ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημόσιου Τομέα, πλήρη ψηφιοποίηση των φορολογικών αρχών, νέες έξυπνες μεθόδους καταπολεμήσεως της φοροδιαφυγής, εισαγωγή διασυνδεδεμένων ταμειακών μηχανών και POS, ηλεκτρονική τιμολόγηση για το σύνολο του ιδιωτικού τομέα,
- μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος,
- ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις και συμπράξεις Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα,
- επενδύσεις στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και της αγροδιατροφής,
- μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας και ενεργητικών και παθητικών πολιτικών απασχόλησης, επενδύσεις στην κατάρτιση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού και στην κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων,
- μεταρρύθμιση του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.