Μείωση του ΑΕΠ κατά 1,6 δισεκ. ευρώ και απώλεια περισσότερων από 19.000 θέσεων εργασίας θα φέρει η απολιγνιτοποίηση σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ. Τις αρνητικές αυτές εξελίξεις θα πρέπει να αντισταθμίσουν οι δράσεις που προωθούνται με το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ).
Σε ειδική ενότητα, το Δελτίο εξελίξεων στη Βιομηχανία του ΙΟΒΕ για τον Φεβρουάριο, με θέμα «Απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής: Κοινωνικοοικονομικές επιδράσεις και αντισταθμιστικές δράσεις», παρουσιάζονται τα αποτελέσματα που θα είχε στις τοπικές οικονομίες η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων χωρίς τις δράσεις που προωθούνται μέσω του ΣΔΑΜ, δίνοντας μια εικόνα για το τι θα πρέπει να «σώσει» το ΣΔΑΜ, ώστε να είναι όντως δίκαιη η μετάβαση στην επόμενη μέρα από την απολιγνιτοποίηση.
Σύμφωνα με τη μελέτη, προβλέπεται μείωση του τοπικού ΑΕΠ κατά 18% (€305 εκατ. σε σχέση με το 2019) στην Αρκαδία, απώλεια 3.000 θέσεων εργασίας (19%) και απώλειες στο εισόδημα από εργασία κατά 19% δηλαδή €80 εκατ. Στην Φλώρινα η πτώση του ΑΕΠ φτάνει στο 28% (€331 εκατ.), η μείωση των θέσεων εργασίας το 15% ή 2.900 θέσεις εργασίας και η μείωση στο εισόδημα από εργασία κατά 28% (€85 εκατ.) Αντίστοιχη η εικόνα και στην Κοζάνη με μείωση του τοπικού ΑΕΠ κατά 25% ή € 680 εκατ., πτώση των τοπικών θέσεων εργασίας κατά 16% ή 7.500 θέσεις εργασίας και απώλειες στο εισόδημα από εργασία κατά 27% (€ 180 εκατ.)
Όπως σημειώνει η μελέτη, ενισχύσεις και φορολογικά κίνητρα θα δοθούν για την προσέλκυση και προώθηση επενδύσεων σε παραγωγικούς κλάδους των 5 πυλώνων του Master Plan:
- Καθαρή ενέργεια,
- Βιομηχανία, βιοτεχνία και εμπόριο,
- Έξυπνη αγροτική παραγωγή,
- Βιώσιμος τουρισμός και
- Τεχνολογία και εκπαίδευση.
Η Ελλάδα θα λάβει χρηματοδότηση για το ΣΔΑΜ με συνολικό κεφαλαιουχικό κόστος που εκτιμήθηκε με βάση τη μέχρι στιγμής αποτύπωση των επενδύσεων πως θα υπερβαίνει τα €5 δισεκ., και ενδεικτικές πηγές χρηματοδότησης:
- 1ος Πυλώνας (ΤΔΜ)
- Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης
- ΕΣΠΑ 2021-2027
- Λιγνιτικός Πόρος
- Εθνικοί πόροι
- Πράσινο Ταμείο
- 2ος Πυλώνας (Ειδικό καθεστώς Δίκαιης Μετάβασης του InvestEU)
- Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
- 3ος Πυλώνας (Μηχανισμός δανειοδότησης του δημόσιου τομέα με τη συμμετοχή της ΕΤΕπ)
- Τακτικός Προϋπολογισμός
- Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά Προγράμματα
- Δημόσιοι Οργανισμοί
Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) στην Ελλάδα αποτελεί τον Αναπτυξιακό Οδικό Χάρτη (Master Plan) για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τον Δήμο Μεγαλόπολης. Στόχος η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της απολιγνιτοποίησης, με δράσεις:
- Βραχυπρόθεσμες, για την αντιμετώπιση των άμεσων κοινωνικών επιπτώσεων από την απόσυρση των μονάδων
- Μεσοπρόθεσμες, για τον οικονομικό μετασχηματισμό, μέσω προσέλκυσης επενδύσεων
- Μέσο-μακροπρόθεσμες, για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων με σκοπό την αξιοποίηση του ειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και τη συνέχιση έργων αποκατάστασης των λιγνιτικών πεδίων
Οι δράσεις θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΠΔΑΜ) το οποίο θα έχει δυο σκέλη:
- Το συγχρηματοδοτούμενο στο οποίο θα ενσωματωθούν τα ΕΣΔΜ και θα αναφέρονται οι επενδύσεις που αναμένεται να υλοποιηθούν με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού ΜΔΜ.
- Το μη συγχρηματοδοτούμενο που αφορά στις μη επιλέξιμες για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος δραστηριότητες, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από άλλες πηγές.
Σε ένα Μεταβατικό Πρόγραμμα θα ενταχθούν έργα προτεραιότητας, καθώς και έργα που θα προκύψουν κατά τη διαβούλευση του Master Plan. Το Μεταβατικό Πρόγραμμα μπορεί να εγκριθεί με την επόμενη αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Η ανάλυση του ΙΟΒΕ:
ΔΕΛΤΙΟ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ