Προβληματισμός και ανησυχία επικρατεί στις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων για την επιμονή της κυβέρνησης να παρατείνει την οριζόντια αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, εξομοιώνοντας πληττόμενους και μη πληττόμενους, μέχρι τα μέσα Μαρτίου.
Παράλληλα σοβαρές είναι οι παρενέργειες και στην ομαλή λειτουργία των επιχειρήσεων και της αγοράς, καθώς η οριζόντια αναστολή έχει ως αποτέλεσμα πολλοί να εκμεταλλεύονται την κατάσταση και να αθετούν υποχρεώσεις τους, παρά το γεγονός ότι δεν είναι πληττόμενοι από την πανδημία.
Επιχειρηματικοί φορείς έχουν θέσει το ζήτημα στους υπουργούς Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα και Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη ενώ έχουν αποστείλει σχετικές επιστολές στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Η κυβέρνηση ασκεί μεγάλες πιέσεις στους θεσμούς, ώστε να πετύχει την παράταση του σημερινού status, δηλαδή της υπολειτουργίας των δικαστηρίων και του πλήρους «παγώματος» κάθε αναγκαστικής εκτέλεσης, μέχρι τις 15 Μαρτίου, ενώ για τους πληττόμενους προτείνει η απαγόρευση να επεκταθεί μέχρι τον Ιούνιο.
Αν συμβεί αυτό πρακτικά δεν θα γίνουν πλειστηριασμοί το 2021, καθώς από την εκκίνηση των διαδικασιών για την εφαρμογή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης μέχρι την υλοποίηση ενός πλειστηριασμού απαιτείται διάστημα τουλάχιστον 7 – 8 μηνών.
Οι θεσμοί αντιμετωπίζουν με μεγάλες επιφυλάξεις την κυβερνητική πρόταση, υιοθετώντας τις αιτιάσεις για τις επιπτώσεις στην κουλτούρα πληρωμών αλλά και τις γενικότερες παρενέργειες που δημιουργεί η οριζόντια αναστολή των αναγκαστικών εκτελέσεων στην λειτουργία της αγοράς.
Ακριβώς για το αντίθετο, την άμεση λειτουργία των δικαστηρίων ώστε να μπορέσουν να ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες για τους πλειστηριασμούς πιέζουν οι τράπεζες αλλά και οι servicers, επισημαίνοντας ότι η διαιώνιση της σημερινής κατάστασης εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημιουργία μιας νέας γενιάς στρατηγικών κακοπληρωτών αλλά και για την επιτυχή ολοκλήρωση των συναλλαγών τιτλοποιήσεων που σχεδιάζονται. Όπως έγραψε το Business Daily την περασμένη Δευτέρα, μόνο σε δύο χώρες της Ευρώπης υπάρχει πλήρες πάγωμα των αναγκαστικών εκτελέσεων: στην Ελλάδα και την Ουγγαρία.
Στελέχη τραπεζών επισημαίνουν στο Business Daily ότι η οριζόντια απαγόρευση προκαλεί ερωτηματικά δεδομένου ότι έχουν θεσπιστεί ειδικά εργαλεία και προγράμματα για την ενίσχυση και την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών. Σημειώνουν ότι με δεδομένο ότι υπάρχει το πρόγραμμα Γέφυρα, στο οποίο έχουν ενταχθεί περίπου 110.000 νοικοκυριά που πλήττονται από την κρίση και ακολουθεί το Γέφυρα ΙΙ στο οποίο θα ενταχθούν ελεύθεροι επαγγελματίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις, παρέχεται ήδη κάλυψη σε ευάλωτους δανειολήπτες.
Επιπλέον η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στη νομοθέτηση νέου πτωχευτικού κώδικα ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ από 1η Μαρτίου για τις επιχειρήσεις και από 1η Ιουνίου για τους ιδιώτες και ο οποίος παρέχει προστασία στους αδύναμους.
Με δεδομένη την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών, σημειώνουν, η οριζόντια απαγόρευση των πλειστηριασμών και των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης από επιχειρήσεις και ιδιώτες που θέλουν να αποφύγουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεων τους χωρίς να αντιμετωπίζουν πρόβλημα λόγω της υγειονομικής κρίσης.
«Η οριζόντια απαγόρευση θα αποβεί σε βάρος της ίδιας της οικονομίας, γιατί κάθε αύξηση στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα των τραπεζών, θα περιορίσει τη δυνατότητα νέων χρηματοδοτήσεων και την ίδια την ανάπτυξη», σημειώνουν στο Business Daily στελέχη τραπεζών.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι απαιτείται η άμεση επαναλειτουργία των δικαστηρίων ώστε να μπορούν να ξεκινήσουν οι προπαρασκευαστικές διαδικασίες προκειμένου στο τέλος του χρόνου, και με την προϋπόθεση ότι θα έχουμε επιστρέψει στην κανονικότητα, να αρχίσουν να γίνονται κάποιοι πλειστηριασμοί.
Όπως εξηγούν απαιτούνται περίπου 7 – 8 μήνες από την ολοκλήρωση των προπαρασκευαστικών διαδικασιών (έκδοση διαταγής πληρωμής, έκδοση επιταγής, κατασχετήριο) μέχρι την πραγματοποίηση του πλειστηριασμού. Δηλαδή, αν μια τράπεζα ξεκινούσε τον Φεβρουάριο τις διαδικασίες κατάσχεσης ο πλειστηριασμός θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το νωρίτερο τον προσεχή Οκτώβριο.
Αν δεν επιτραπεί στις τράπεζες να ξεκινήσουν άμεσα τις σχετικές προπαρασκευαστικές ενέργειες, τονίζουν, τότε de facto δεν θα πραγματοποιηθεί κανένας πλειστηριασμός το 2021 εξέλιξη που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην κουλτούρα πληρωμών αλλά και την υλοποίηση των τιτλοποιήσεων που σχεδιάζονται. Αν δεν επιστρέψουμε γρήγορα σε συνθήκες κανονικότητας, τονίζουν, τότε είναι μεγάλος ο κίνδυνος για την δημιουργία μιας νέας γενιάς στρατηγικών κακοπληρωτών.
Επιπλέον χωρίς αναγκαστικές εκτελέσεις οι servicers δεν θα έχουν μέσα πιέσεις για την ανάκτηση οφειλών κάτι που μπορεί να έχει επιπτώσεις στο σχέδιο «Ηρακλής». Υπενθυμίζεται ότι, αν οι servicers δεν καταφέρουν να επιτύχουν τις ανακτήσεις που έχουν συμφωνηθεί, τότε μπορεί να ενεργοποιηθούν οι κρατικές εγγυήσεις, τις οποίες έχει παράσχει η κυβέρνηση στους επενδυτές που έχουν αποκτήσει πακέτα «κόκκινων» δανείων.
Μεγάλη αναστάτωση και στις επιχειρήσεις
Το ζήτημα της αναστολής κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης, στο πλαίσιο των γενικότερων περιορισμών που έχουν επιβληθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δημιουργεί μεγάλα προβλήματα σε πολλές επιχειρήσεις και στην ομαλή λειτουργία της αγοράς.
Η οριζόντια αναστολή έχει ως αποτέλεσμα πολλοί να εκμεταλλεύονται την κατάσταση και να αθετούν υποχρεώσεις τους παρά το γεγονός ότι δεν είναι πληττόμενοι από την πανδημία.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι ενώ μία επιχείρηση μπορεί να επιτύχει την έκδοση διαταγής πληρωμής για οφειλόμενα προς αυτή, ωστόσο η μη λειτουργία των δικαστηρίων και η αναστολή ανεξαιρέτως κάθε διαδικασίας εκτέλεσης, δεν επιτρέπει την αναγκαστική εκτέλεση αυτής. Τονίζουν ότι «πρόκειται για μέγιστο λάθος που στρεβλώνει απολύτως την λειτουργία της αγοράς και επιβαρύνει τις υγιείς επιχειρήσεις».
Όπως σημειώνουν με την σημερινή κατάσταση εξομοιώνεται η θέση των μη πληττόμενων οφειλετών με τους πληττόμενους, προς ζημία των πιστωτών. «Πέραν αυτών», τονίζουν, «οι πράξεις που διενεργούνται στο πλαίσιο της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι, στην πλειονότητά τους, αμιγώς τυπικές και δεν εγκυμονούν οποιονδήποτε κίνδυνο σχετικό με τον ιό COVID-19. Ακόμη κι αν κρινόταν αναγκαίο να ανασταλεί οποιαδήποτε τέτοια πράξη, ως εγκυμονούσα κινδύνους, η αναστολή θα μπορούσε να περιοριστεί μόνο στις περιπτώσεις φυσικής εκτέλεσης (π.χ. αποβολή μισθωτή από ακίνητο). Όλες οι υπόλοιπες (όπως π.χ. κατάσχεση περιεχομένου τραπεζικού λογαριασμού, εγγραφή προσημείωσης ή η επιβολή κατάσχεσης ακινήτου), οι οποίες διενεργούνται μόνο με την επίδοση ενός εγγράφου από Δικαστικό Επιμελητή, θα μπορούσαν να διενεργούνται κανονικά, τη στιγμή άλλωστε που, γενικά, η επίδοση εγγράφων από τους Δικαστικούς Επιμελητές δεν τελεί υπό οποιονδήποτε περιορισμό, το οποίο σημαίνει ότι θεωρήθηκε ασφαλής».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
