Βαθαίνει η ύφεση του 2020 με τα νέα περιοριστικά μέτρα

Νάρκες στην πραγματική οικονομία και τα δημοσιονομικά βάζει η παράταση του lockdown και το «λουκέτο» στο κλάδο της εστίασης και της ψυχαγωγίας τουλάχιστον έως τις 7 Ιανουαρίου, ενώ θολό παραμένει το τοπίο για το αν, πότε και με ποιους όρους θα ανοίξει το λιανεμπόριο που έχει τη μερίδα του λέοντος στο τζίρο των εορτών.

Η χρονική επέκταση της καραντίνας υπονομεύει τις προοπτικές για την ανάκαμψη το 2021 και καθιστώντας έωλη την πρόβλεψη για ανάπτυξη 4,8% τον επόμενο χρόνο από ύφεση 10,5% φέτος. Ήδη το πλήγμα στην πραγματική οικονομία από την κρίση του κορονοϊού είναι ισχυρό και στην περίπτωση που το σκηνικό παραμείνει το ίδιο μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2021, η οικονομία θα πρέπει να κάνει «άλματα» για να αναπληρώσει τις απώλειες και να επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 πριν από το 2023.

Σε απόλυτα ποσά, το ΑΕΠ θα υποχωρήσει φέτος στο θλιβερό ρεκόρ των 162,776 δισ. ευρώ από 183,413 δισ. ευρώ το 2019, γράφοντας απώλειες πάνω από 20,6 δισ. ευρώ.

Την ίδια ώρα η ασφυξία στην αγορά λόγω πτώσης της κατανάλωσης σε συνδυασμό με τις αναστολές στις πληρωμές των φόρων ανοίγουν νέες τρύπες τα κρατικά ταμεία. Μόνο η παράταση των τελών κυκλοφορίας των οχημάτων έως τις 26 Φεβρουαρίου του 2021 δημιουργεί κενό 1,1 δισ. ευρώ στα έσοδα. Επιπρόσθετα, η οικονομική στενότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και η αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα καθιστούν εξαιρετικά αμφίβολη την επίτευξη του στόχου για είσπραξη επιπλέον 3,5 δισ. ευρώ από φόρους κατανάλωσης και εισοδήματος τον επόμενο χρόνο.

Στο μέτωπο των δαπανών η παράταση του lockdown αυξάνει τον λογαριασμό των μέτρων για την στήριξη της πραγματικής οικονομίας και απειλεί με ανατροπή τη πρόβλεψη για αυστηρή συγκράτηση τους στα 67,2 δισ. ευρώ, αν και έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό αποθεματικό 3 δισ. ευρώ για έκτακτες παρεμβάσεις για την αναχαίτιση των επιπτώσεων από την πανδημία. Σημειώνεται ότι το 2020 οι ανάγκες για μέτρα εκτίναξαν τις συνολικές δαπάνες στα 69,3 δισ. ευρώ έναντι αρχικής εκτίμησης για 57,1 δισ. ευρώ.

Πρόσθετη δημοσιονομική επιβάρυνση φέρνει η επέκταση των μέτρων στήριξης λόγω της παράτασης του lockdown. Το πακέτο στήριξης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις το μήνα Δεκέμβριο περιλαμβάνει αποζημιώσεις για εργαζόμενους σε καθεστώς αναστολής, υποχρεωτικά «κουρέματα» στα ενοίκια για επαγγελματική και φοιτητική στέγη, «πάγωμα» οφειλών στο Δημόσιο  αλλά και νέους κύκλους επιστρεπτέας προκαταβολής που αποτελούν το καταφύγιο ρευστότητας για εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίους και αυτοαπασχολούμενους.

Ειδικότερα:

1. Οι εργαζόμενοι επιχειρήσεων-εργοδοτών που θα τεθούν σε προσωρινή αναστολή σύμβασης εργασίας δικαιούνται αποζημίωσης ειδικού σκοπού, η οποία υπολογίζεται με βάση τα  534 ευρώ το μήνα.
2. Στις επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή αναστέλλεται η πληρωμή των δόσεων για ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές πληρωτέες το μήνα Δεκέμβριο.
3. Για τους εργαζόμενους σε αναστολή, παγώνουν οι δόσεις ρυθμίσεων που είναι πληρωτέες τον μήνα Δεκέμβριο και η αποπληρωμή τους μετατίθεται στο τέλος της ισχύουσας ρύθμισης.
4. Αναστέλλονται οι δόσεις τραπεζικών δανείων έως το τέλος του έτους.
5. Επεκτείνονται κατά 2 μήνες τα επιδόματα ανεργίας που λήγουν τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο.
6. Μειώνονται κατά 40% τα ενοίκια για κύρια και φοιτητική κατοικία. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα αποζημιωθούν για το 50% της ζημιάς που έχουν υποστεί με απευθείας πίστωση των χρημάτων στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
7. Η επιστρεπτέα προκαταβολή 5 θα δοθεί τον Ιανουάριο του 2021, με βάση την πτώση τζίρου Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου 2020. Το 50% της ενίσχυσης δεν θα επιστραφεί, υπό τον όρο διατήρησης του ίδιου επιπέδου απασχόλησης έως τέλος Ιουνίου του 2021.