Οι επτά μεγάλες επενδύσεις για ανάκαμψη από την πανδημία

Ισχυρά κίνητρα και «εμβληματικά» έργα για την προσέλκυση ξένων επενδυτών αναζητά η κυβέρνηση για τη γρήγορη απορρόφηση και αξιοποίηση των 29 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης που θα ληφθούν σταδιακά έως το 2026.

Για να κερδηθεί το στοίχημα της ταχείας και βιώσιμης ανάκαμψης θα πρέπει τα έργα που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης να τραβήξουν τη προσοχή των επενδυτών και ταυτόχρονα τα κίνητρα να είναι τέτοια που θα κάνουν την διαφορά σε σχέση με τον υπόλοιπο ανταγωνισμό, αφού η Ελλάδα δεν είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που θα λάβει χρήματα από το μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.        

Πάντως το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης προβλέπει ισχυρά φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις εταιρειών ώστε να παραμείνουν βιώσιμες μέσα στο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφώσει η πανδημική κρίση και να ενισχυθεί ο ανταγωνιστικός τους χαρακτήρας.

Παρουσιάζοντας τους βασικούς άξονες του σχεδίου για την ανάκαμψη, που κατατέθηκε 18 Νοεμβρίου στις Βρυξέλλες και έχει μπει σε τροχιά διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, ο αναπληρωτής υπουργός  Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης είπε ότι τον Δεκέμβριο θα ανακοινωθούν τα πρώτα έργα που θα ενταχθούν στο Ταμείο.

Η χρηματοδότηση τους θα γίνει σε πρώτη φάση με εθνικούς πόρους, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, προκειμένου η εκκίνηση των πρώτων δράσεων να γίνει στις αρχές του 2021. Τα κονδύλια από τα κοινοτικά ταμεία υπολογίζονται ότι θα έρθουν μετά τον Ιούνιο του 2021, με την Ελλάδα να διεκδικεί προκαταβολές 3,9 δισ. ευρώ (2,635 δισ. ευρώ από επιχορηγήσεις και 1,272 δισ. ευρώ από δάνεια).

Μέχρι την εκταμίευση υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος ενώ ο σχεδιασμός τελεί υπό την αίρεση δύο κομβικών γεγονότων: 

1. Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μετά την «τορπίλη» από Ουγγαρία και Πολωνία, που έχουν ασκήσει βέτο λόγω της ρήτρας για τους κανόνες του Κράτους Δικαίου με αποτέλεσμα να θολώνει ο χρόνος για την εκκίνηση της εκταμίευσης των πόρων στα κράτη μέλη της Ε.Ε.   
2. Οι διαπραγματεύσεις της Αθήνας με την Κομισιόν για το τελικό σχέδιο του κειμένου των δράσεων θα συνεχιστούν μέχρι το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους

Όπως είπε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Άκης Σκέρτσος, οι επενδύσεις «παντρεύονται» με περισσότερες από 60 μεταρρυθμίσεις, ενώ τα 12,6 δισ. ευρώ των δανείων από το Ταμείο θα δοθούν ως δάνεια σε επιχειρήσεις με μηδενικό επιτόκιο. Προϋπόθεση για τη λήψη αυτών των δανείων θα είναι η συμπλήρωση τουλάχιστον του 50% της επένδυσης από τραπεζικά και ίδια κεφάλαια.

«Για κάθε ένα ευρώ δανείου από το Ταμείο πρέπει να υπάρχει άλλο ένα ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα», ανέφερε ο Θεόδωρος Σκυλακάκης ώστε με αυτή την μόχλευση το ύψος των επενδύσεων να φτάσει στα 25 δισ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι τα δάνεια των 12,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο θα επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος και όχι το έλλειμμα του προϋπολογισμού, όπου το αποτέλεσμα θα είναι ουδέτερο.

Κορωνίδα των έργων του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης αποτελούν οι πράσινες επενδύσεις με τις επιχορηγήσεις να φτάνουν στα 6,2 δισ. ευρώ και να ακολουθούν οι δράσεις για την απασχόληση δεξιοτήτων και κοινωνικής συνοχής με 4,1 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις. Ανάλογη θα είναι η «προίκα» για ιδιωτικές επενδύσεις και τον μετασχηματισμό της οικονομίας, ενώ 2,1 δισ. ευρώ θα δοθούν για τις ανάγκες της ψηφιακής μετάβασης.

Στα έργα που προκρίνονται μέχρι στιγμής και έχουν ως βάση τις επενδύσεις στην πράσινη οικονομία και την ψηφιακή αναβάθμιση περιλαμβάνονται επτά σημαντικά προγράμματα:

1. Ηλεκτρικής διασύνδεσης του ΑΔΜΗΕ, όπως η διασύνδεση της Κρήτης και η 4η φάση των Κυκλάδων. Ο συνολικός προϋπολογισμός της διασύνδεσης φθάνει στο 1 δισ. ευρώ και ένα μέρος των κεφαλαίων μπορεί να καλυφθεί από ευρωπαϊκούς πόρους. 
2. Εγκατάστασης έξυπνων μετρητών από τον ΔΕΔΔΗΕ. Η κυβέρνηση θέλει να εγκαταστήσει πανελλαδικά 7,5 εκατομμύρια «έξυπνους» μετρητές.
3. Εξοικονόμησης ενέργειας σε ιδιωτικές κατοικίες, επιχειρήσεις και κτιριακές εγκαταστάσεις του δημοσίου.
4. Ηλεκτροκίνησης - υποδομών φόρτισης.
5. Απολιγνιτοποίησης στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και Mεγαλόπολης.
6. Αντιπλημμυρικά - αρδευτικά.
7. Ψηφιακά, με έμφαση στην ανάπτυξη εφαρμογών τύπου cloud αλλά και στην ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών στις σταθερές συνδέσεις, καθώς και δικτύων 5G στην κινητή τηλεφωνία.

Με τα λεφτά από το Ταμείο Ανάκαμψης θα προχωρήσει, επίσης, το «βαλτωμένο»  έργο της εγκατάστασης και διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS και το TAXIS, αλλά και προγράμματα για την κατάρτιση, τη δια βίου μάθηση και νέα αποταμιευτικά προϊόντα για την προαιρετική ιδιωτική σύνταξη.