Σημαντικές ελαφρύνσεις για 450.000 ιδιοκτήτες ακινήτων φέρνει η πρόταση της Επιτροπής Πισσαρίδη για την κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ που επιβάλλεται σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις με αξία ακίνητης περιουσία που ξεπερνά τα 250.000 ευρώ.
Σύμφωνα με πηγές του οικονομικού επιτελείου, το μέτρο βρίσκεται ψηλά στη κυβερνητική ατζέντα για τις αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς των ακινήτων, αλλά η πανδημία έχει παγώσει τον σχετικό σχεδιασμό και έχει μεταθέσει το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής μετά το τέλος της επιδημιολογικής κρίσης και ανάλογα με τα δημοσιονομικά περιθώρια.
Σημειώνεται ότι περίπου 450.000 φυσικά πρόσωπα καλούνται κάθε χρόνο να πληρώσουν διπλό φόρο ακινήτων, αφού επωμίζονται κανονικά τον ΕΝΦΙΑ με τους συντελεστές που ισχύουν για όλους τους φορολογούμενους και επιπρόσθετα καλούνται να πληρώσουν «καπέλο» με κλιμακωτούς συντελεστές από 0,15% έως και 1,15%.
Για περίπου 50.000 νομικά πρόσωπα ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται με συντελεστή 5,5‰ ενώ για τα ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασιών, υπολογίζεται με 1‰.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ απέδωσε φέτος έσοδα 631,38 εκ. ευρώ, εκ των οποίων 352,52 εκατ. ευρώ πληρώνουν τα φυσικά πρόσωπα και 272,38 εκ. ευρώ οι επιχειρήσεις.
Για παράδειγμα, κάποιος που έχει στην κατοχή του ακίνητη περιουσία αξίας 300.000 ευρώ καταβάλει για το συμπληρωματικό φόρο 75 ευρώ. Για συνολική περιουσία 400.000 ευρώ, ο συμπληρωματικός φόρος ανέρχεται στα 375 ευρώ, για περιουσία 500.000 ευρώ ο συμπληρωματικός φόρος διαμορφώνεται στα 875 ευρώ και για συνολική περιουσία 600.000 ευρώ, ο φόρος ανέρχεται στα 1.475 ευρώ.
Στην έκθεση της επιτροπής Πισσαρίδη επισημαίνεται ότι «η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου για τους ιδιώτες θα μειώσει τις στρεβλώσεις και θα ενισχύσει την αγορά ακινήτων». Μάλιστα σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, μόνο από την κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,1 έως 1,4 δισ. ευρώ τα χρόνια που έπονται της κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου ακίνητης περιουσίας, συγκριτικά με την περίπτωση στην οποία διατηρείται το υφιστάμενο φορολογικό καθεστώς. Επιπλέον, οι νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης μπορεί να ξεπεράσουν, μέσα σε μία πενταετία, τις 33.000, μέγεθος ιδιαιτέρως σημαντικό δοθέντος του υψηλού ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα».
Οι συντελεστές του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ
Ανατρεπτικές προτάσεις για την φορολογία εισοδήματος
Πέραν του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, η επιτροπή Πισσαρίδη προτείνει μεγάλες ανατροπές στη φορολογία εισοδήματος και στις ασφαλιστικές εισφορές με στόχο την ελάφρυνση της μισθωτής εργασίας και κυρίως των μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων καθώς και την παροχή κινήτρων για τις ηλεκτρονικές πληρωμές με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Ειδικότερα η επιτροπή προτείνει:
- Αναμόρφωση των φορολογικών συντελεστών και των φορολογικών κλιμακίων εισοδήματος στην κατεύθυνση της περαιτέρω απλοποίησης. Σύγκλιση προς τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (προσαρμοσμένη στα μέσα εισοδήματα). Εναρμόνιση των κλιμακίων φορολογίας εισοδήματος και ασφαλιστέων αποδοχών ώστε να μην επιβαρύνονται τα εισοδήματα από εργασία, ταυτόχρονα με υψηλούς φορολογικούς συντελεστές και υψηλές ασφαλιστικές εισφορές
- Εξομοίωση και ενιαία φορολογική μεταχείριση των εισοδημάτων από διαφορετικές πηγές ώστε να μην καταστρατηγείται και η έννοια της προοδευτικότητας της φορολογικής κλίμακας. Αυτό σημαίνει φορολόγηση όλων των εισοδημάτων σε ενιαία κλίμακα, όπως των ενοικίων που σήμερα φορολογούνται αυτοτελώς
- Σταδιακή μεταφορά του ΕΝΦΙΑ σε τοπικό επίπεδο, με αντίστοιχη προσαρμογή των μεταβιβάσεων από την κεντρική κυβέρνηση προς τους ΟΤΑ
- Ενίσχυση κινήτρων για συρρίκνωση της παραοικονομίας μέσω επιβράβευσης και στοχευμένης χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών.
- Ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση των επενδύσεων των επιχειρήσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό, με μεταβολή του σημερινού συστήματος δεκαετούς φορολογικής απόσβεσης, ενδεικτικά με επιταχυνόμενες αποσβέσεις εντός τριετίας.
- Άρση αντικινήτρων για τη μεγέθυνση μικρομεσαίων επιχειρήσεων
- Σταθερό φορολογικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις. Δεκαετής ρήτρα μη επιδείνωσης του φορολογικού πλαισίου για νέες επενδύσεις. Εισαγωγή διαδικασίας για προκαταβολική διευθέτηση φορολογικών ζητημάτων (advance tax ruling) μέσω μοναδικού σημείου επαφής στη φορολογική Αρχή για νέες επιχειρήσεις και επενδύσεις.
- Ενίσχυση αποταμίευσης νοικοκυριών με κίνητρα για μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις μέσω της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και ειδικών επενδύσεων.
- Εξέταση της δυνατότητας επιβολής περιβαλλοντικών φόρων σε εισαγωγές (carbon border tax) από χώρες οι οποίες δεν έχουν θεσπίσει κατάλληλα περιβαλλοντικά μέτρα, στο πλαίσιο της διαδικασίας λήψης σχετικών αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ. Συγκράτηση της φορολογικής επιβάρυνσης του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία (μέσω φόρων, τελών και ρυθμιζόμενων χρεώσεων) σε επίπεδα συγκρίσιμα με άλλες χώρες της ΕΕ.
- Αυστηρότερα μέτρα ελέγχου για τον περιορισμό της λαθραίας διακίνησης καυσίμων και καπνικών προϊόντων, με εξασφάλιση του κατάλληλου εξοπλισμού και τεχνογνωσίας.
- Συνεχή προσπάθεια απλοποίησης του φορολογικού συστήματος, με τη θέσπιση ειδικού θεσμού (στο πρότυπο του Office for Tax Simplification του Ηνωμένου Βασιλείου).