To σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αναζωογονήσει την οικονομία της από την πανδημία του κορονοϊού ρέμεται από μία κλωστή, καθώς οι ηγέτες διαφωνούν για το επίπεδο δαπανών την τρίτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής.
Η σημερινή τρίτη μέρα των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες καθυστέρησε να ξεκινήσει. Στο τραπέζι υπάρχει ένα πακέτο 1,8 τρισ. ευρώ για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ και ένα ταμείο ανάκαμψης για να απομακρύνει την Ευρώπη από τη βαθύτερη ύφεση της μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Να μην υπερβαίνουν τα 400 δισ. ευρώ οι συνολικοί πόροι του Ταμείου Aνάκαμψης ζήτησαν οι φειδωλοί του Βορρά και οι περικοπές να έρθουν από τις επιχορηγήσεις, και όχι από τα δάνεια. Έτσι το ύψος των επιχορηγήσεων θα περικοπεί δραματικά (100 με 160 δισ. ευρώ). Στην ουσία πρόκειται για μία πρόταση που υπονομεύει τις διαπραγματεύσεις και τη γερμανογαλλική πρόταση.
Ενδεικτικά, η συμβιβαστική πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μειώνει το ποσό των επιχορηγήσεων στα 450 δισεκ. ευρώ και αυξάνει αυτό των δανείων στα 300 δισεκ. ευρώ αφήνοντας το συνολικό ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης στα 750 δισεκατομμύρια.
Διχασμένοι παραμένουν οι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής για το Ταμείο Ανάκαμψης
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε σήμερα ότι υπάρχει ακόμη «δρόμος» που θα πρέπει να διανυθεί μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής των 27 που είναι σε εξέλιξη στις Βρυξέλλες, για τρίτη ημέρα. «Πιστεύω ότι είναι εφικτό να καταλήξουμε σε μια συμφωνία σε αυτή τη σύνοδο. Αλλά ναι, μολονότι βρίσκεται στην τρίτη ημέρα της, υπάρχει ακόμη δρόμος μπροστά», είπε ο Κουρτς.
Την ίδια στιγμή, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν κατηγόρησε σήμερα τον Ολλανδό ομόλογό του, τον Μαρκ Ρούτε, ότι θέλει «να τιμωρήσει οικονομικά» τη χώρα του, καθώς επιμένει να συνδεθεί ο σεβασμός στο κράτος δικαίου με την εκταμίευση ευρωπαϊκών κονδυλίων στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ. «Δεν ξέρω για ποιον προσωπικό λόγο ο Ολλανδός πρωθυπουργός μισεί εμένα ή την Ουγγαρία. Αλλά επιτίθεται σκληρά. Και λέει ξεκάθαρα ότι επειδή η Ουγγαρία, κατά την άποψή του, δεν σέβεται το κράτος δικαίου, θα πρέπει να τιμωρηθεί οικονομικά», είπε ο Όρμπαν μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Και ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι επανέλαβε σήμερα ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει στην εφαρμογή ενός νέου μηχανισμού με τον οποίο θα αποκλείονται από την εκταμίευση κονδυλίων οι χώρες που παραβιάζουν το κράτος δικαίου, όπως έχει προταθεί στο πλαίσιο του σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης στην ΕΕ μετά την πανδημία της Covid-19.Ο Μοραβιέτσκι είπε ότι οι ηγέτες των χωρών παραμένουν διχασμένοι σε διάφορα θέματα, όπως στις επιστροφές κονδυλίων, ή το ποσοστό επιχορηγήσεων και δανείων στο πλαίσιο του νέου Ταμείου Ανάκαμψης. «Οι θέσεις έρχονται εγγύτερα αλλά δεν είναι ακόμη αρκετά κοντά», κατέληξε, προσερχόμενος στη σύνοδο για την Τρίτη ημέρα των διαπραγματεύσεων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει να συνδεθεί η χορήγηση ευρωπαϊκών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης –για το οποίο διαπραγματεύονται από την Παρασκευή οι Ευρωπαίοι ηγέτες στις Βρυξέλλες– με το κράτος δικαίου. Η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβενία αντιτίθενται σε αυτόν τον όρο. Η Βουδαπέστη εκτιμά ότι υπάρχουν άλλοι μηχανισμοί στις ευρωπαϊκές Συνθήκες που εγγυώνται το κράτος δικαίου. Εξάλλου, εδώ και δύο χρόνια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ενεργοποιήσει τη λεγόμενη «διαδικασία του άρθρου 7» (της Συνθήκης της ΕΕ) για την επιβολή κυρώσεων στην Ουγγαρία λόγω κατάφωρης παραβίασης των αξιών επί των οποίων ιδρύθηκε η Ένωση. Παρ’ ότι έχουν γίνει πολλές συζητήσεις επί του θέματος αυτού, ακόμη δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση.
Η θέση του Ρούτε «δεν είναι αποδεκτή», είπε ο Όρμπαν, επειδή η διαδικασία είναι ακόμη σε εξέλιξη και δεν έχουν εξαχθεί συμπεράσματα για το κράτος δικαίου στην Ουγγαρία.
Η Ουγγαρία διαβεβαιώνει ότι ζήτησε από τη γερμανική προεδρία της ΕΕ «να εγγυηθεί ότι το Συμβούλιο θα συζητήσει και θα λάβει μια απόφαση». «Κάντε το, σας παρακαλώ. Αντί να δημιουργούμε έναν νέο μηχανισμό, ολοκληρώστε αυτό που έχει ήδη ξεκινήσει, πάρτε μια απόφαση για την Ουγγαρία το συντομότερο δυνατόν», είπε ο Όρμπαν, επισημαίνοντας ότι η δημιουργία ενός «νέου μηχανισμού» θα απαιτούσε χρονοβόρες διαπραγματεύσεις επειδή θα πρέπει να τροποποιηθούν οι Συνθήκες.
Mητσοτάκης: Δε μπορούμε να αντέξουμε να εμφανιστούμε διαιρημένοι ή αδύναμοι
Για μια κρίση χωρίς προηγούμενο έκανε λόγο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στο Συμβούλιο τονίζοντας ότι «δεν μπορούμε να αντέξουμε να εμφανιστούμε διαιρημένοι ή αδύναμοι».
Ειδικότερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: «Διαπραγματευόμαστε εδώ και τρεις ημέρες, προφανώς δεν έχουμε κάνει αρκετή πρόοδο για να φτάσουμε σε συμφωνία και ειλικρινά ελπίζω ότι σήμερα μπορούμε να ξεπεράσουμε το αδιέξοδο. Από την πρώτη στιγμή κατέστησα σαφές ότι όλοι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμούς, όμως αυτοί οι συμβιβασμοί δεν πρέπει να είναι τέτοιοι που να αποδυναμώνουν το επίπεδο της φιλοδοξίας μας σε σχέση με μια θαρραλέα ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση του κορονοϊού και τον οικονομικό αντίκτυπο που κόστισε. Αντιμετωπίζουμε μια οικονομική κρίση χωρίς προηγούμενο και δεν μπορούμε να αντέξουμε να εμφανιστούμε διαιρημένοι ή αδύναμοι»
Μέρκελ: Μπορεί να μην υπάρξει συμφωνία σήμερα
Νωρίτερα, η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ δήλωσε πως είναι πιθανό οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην καταλήξουν σε συμφωνία κατά την τρίτη ημέρα των συνομιλιών τους σχετικά με τα σχέδια για ενίσχυση των ευρωπαϊκών οικονομιών, που έχουν πληγεί πολύ εξαιτίας του κορονοϊού. «Υπάρχει πολλή καλή θέληση αλλά και πολλές θέσεις. Θα καταβάλω κάθε προσπάθεια αλλά είναι πιθανό να μην υπάρξει αποτέλεσμα», δήλωσε στις Βρυξέλλες.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε ότι υπάρχει μια προθυμία για συμβιβασμό ώστε να υπάρξει συμφωνία για ένα ταμείο οικονομικής ανάκαμψης στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά αυτή δεν πρέπει να είναι εις βάρος των φιλοδοξιών για την Ένωση. «Η προθυμία για συμβιβασμό δεν θα πρέπει να μας αποτρέπει από τη νόμιμη φιλοδοξία που πρέπει να έχουμε», είπε κατά την άφιξή του για την τρίτη ημέρα της συνόδου κορυφής. «Θα δούμε τις ερχόμενες ώρες αν αυτά τα δύο είναι συμβατά. Δεν είναι θέμα αρχής, αλλά γιατί αντιμετωπίζουμε μια έκτακτη υγειονομική, οικονομική και κοινωνική κρίση, και επειδή οι χώρες μας το χρειάζονται -- και χρειαζόμαστε την ευρωπαϊκή ενότητα».
Όπως έγραφε το BD σε διπλωματικό Βατερλό για τις χώρες του Νότου τείνει να εξελιχθεί διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες για το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα συνεχισθεί και σήμερα στη βάση νέων προτάσεων από το Σαρλ Μισέλ, καθώς «φειδωλοί» του Βορρά επιτυγχάνουν στους αλλεπάλληλους γύρους συζητήσεων να «αδειάζουν» όλο και περισσότερο το «πακέτο» των επιχορηγήσεων και να επιβάλλουν σκληρούς όρους για τη χορήγηση των ενισχύσεων στις οικονομικά ασθενέστερες χώρες.
Παρότι τυπικά η σύνοδος των 27 έπρεπε να έχει λήξει από χθες, χωρίς να υπάρξει συμφωνία, σήμερα θα γίνει άλλη μια διαπραγματευτική προσπάθεια, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, να τονίζει στους ηγέτες ότι δεν πρέπει να φύγουν από τις Βρυξέλλες αν δεν υπάρξει συμφωνία και να ετοιμάζει νέα συμβιβαστική πρόταση για να την καταθέσει σήμερα πριν τις 13.00, οπότε και θα αρχίσει ο νέος γύρος συζητήσεων.
Όμως, κάθε νέα πρόταση είναι χειρότερη για τις χώρες του Νότου από την προηγούμενη, καθώς οι τέσσερις χώρες του μπλοκ της λιτότητας (Ολλανδία, Αυστρία, Δανία, Σουηδία) κρατούν πολύ σκληρή στάση και εκμαιεύουν όλο και περισσότερες παραχωρήσεις. Για παράδειγμα,
- Ήδη, η χθεσινή πρόταση Σαρλ Μισέλ μείωσε τις επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ από 500 σε 450 δισ. ευρώ, με ισόποση αύξηση των δανείων. Όμως, ενώ ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, φάνηκε να ικανοποιείται από την πρόταση, η Αυστρία και η Φινλανδία επέμειναν σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση των επιχορηγήσεων, κάτω από τα 400 δισ. ευρώ, όπως μετέδωσε το Bloomberg. Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, όπως μετέδωσε το ιταλικό πρακτορείο Ansa, διατύπωσε ακόμη πιο σκληρή θέση, λέγοντας ότι το ποσό των επιχορηγήσεων δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 150 δισ. ευρώ. Και τώρα μένει να φανεί από τις νέες προτάσεις του Σ. Μισέλ αν θα ικανοποιήσει μερικώς αυτές τις προτάσεις, διατυπώνοντας μια συμβιβαστική πρόταση με επιχορηγήσεις λιγότερες και από τα 450 δισ. ευρώ.
- Σε ό,τι αφορά τον τρόπο έγκρισης των εκταμιεύσεων, η ιδέα του Ρούτε για δικαίωμα βέτο σε κάθε κράτος, ώστε να μπορεί να μπλοκάρει τη χορήγηση ενισχύσεων σε μια χώρα έγινε ουσιαστικά αποδεκτή στις χθεσινές συμβιβαστικές προτάσεις του Σ. Μισέλ, οι οποίες προβλέπουν ότι, εάν εκφράζονται αντιρρήσεις από μια χώρα το θέμα θα παραπέμπεται στους υπουργούς Οικονομικών και, ακολούθως, στους ηγέτες, αν δεν υπάρχει συμφωνία στο επίπεδο των υπουργών Οικονομικών. Μέσα από αυτό το μηχανισμό, εκφράζονται φόβοι ότι οι χώρες του Βορρά θα επιχειρήσουν να επιβάλλουν επώδυνες μεταρρυθμίσεις στις χώρες του Νότου, εκβιάζοντας κάθε με βέτο στη χορήγηση ενισχύσεων.
Διπλωμάτης ανέφερε στο Reuters ότι οι «φειδωλές» χώρες πιέζουν για βαθύτερες περικοπές στο Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και για μεγαλύτερες επιστροφές εισφορών προς τον κοινοτικό προϋπολογισμό για τους καθαρούς πληρωτές, ενώ προβάλλουν αρκετά ακόμη αιτήματα.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε, με δήλωσή του μέσω Facebook, αναφέρθηκε στην πορεία της διαπραγμάτευσης, εκφράζοντας απογοήτευση. «Βρισκόμαστε σε τέλμα. Τελικά τα πράγματα είναι πιο δύσκολα απ΄ότι είχε προβλεφθεί. Υπάρχουν πολλά θέματα για τα οποία ακόμη συζητάμε και που δεν καταφέρνουμε να λύσουμε», τόνισε ο Κόντε.
Παράλληλα, ο Ιταλός πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Αναζητούμε και πρέπει να βρούμε μια σύνθεση των διαφόρων θέσεων, διότι είναι προς το συμφέρον όλων. Πρέπει να διατηρήσουμε, όμως, και τις σημαντικότερες συνισταμένες, αρχίζοντας από το ότι τα μέσα πρέπει να είναι ουσιαστικά και ανάλογα με την υφιστάμενη κρίση. Δηλαδή ότι είναι αποτελεσματικά. Η απάντησή μας πρέπει να είναι άμεση, συλλογική, σταθερή και ισχυρή».
Σαν να μην ήταν αρκετές οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε Νότο και Βορρά, η Ουγγαρία, υποστηριζόμενη από την ευρωσκεπτικιστική και εθνικιστική κυβέρνηση της Πολωνίας, απειλούν να μπλοκάρουν με βέτο κάθε συμφωνία για τον προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης, εάν υπάρξει οποιαδήποτε σύνδεση της παροχής κονδυλίων με το σεβασμό των αρχών του κράτους δικαίου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
