Πολύ χειρότερες προβλέψεις για την ύφεση του 2020, που εκτιμάται ότι θα είναι η βαθύτερη μετά τη μεγάλη ύφεση του μεσοπολέμου, υιοθετεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην αναθεωρημένη έκθεση World Economic Outlook, εκτιμώντας ταυτόχρονα ότι και η ανάκαμψη του 2021 θα είναι ασθενική και αβέβαιη. Τονίζεται, μάλιστα, χαρακτηριστικά ότι αυτή η κρίση θα έχει κόστος άνω των 12 τρισ. δολ. για την παγκόσμια οικονομία. Δηλαδή, ο κορονοϊός θα εξαφανίσει εισόδημα που αντιστοιχεί περίπου σε έξι οικονομίες με το μέγεθος της Ιταλίας.
Σε ό,τι αφορά την παγκόσμια οικονομία, το ΔΝΤ εκτιμά τώρα ότι το ποσοστό συρρίκνωσης του ΑΕΠ θα φθάσει το -4,9%. Πρόκειται για μια δραματικά αρνητική αναθεώρηση προβλέψεων, δεδομένου ότι μόλις τον Απρίλιο το ποσοστό της πτώσης είχε εκτιμηθεί σε -3%, ενώ τον Ιανουάριο, πριν κάνει την εμφάνισή του ο κορονοϊός και αρχίσουν τα περιοριστικά μέτρα, το Ταμείο ανέμενε φέτος ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας με ρυθμό 3,3%. Δηλαδή, σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις για την παγκόσμια οικονομία, ο ιός έχει προκαλέσει μια σοκαριστική αναθεώρηση που ξεπερνά τις -8 μονάδες.
Οι προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομία
Για την ευρωζώνη, το Ταμείο προχωρά σε αναθεώρηση εκτιμήσεων για την ύφεση κατά -2,7% και εκτιμά πλέον ότι το ποσοστό της συρρίκνωσης θα είναι -10,2%. Εξαιρετικά ανησυχητικό, όμως, είναι ότι προδιαγράφεται μια σοβαρή διεύρυνση των ανισορροπιών στην ευρωζώνη, με την Γερμανία να έχει σαφώς μεγαλύτερη αντοχή στην ύφεση από τις μεγάλες οικονομίες οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρόβλεψη για την ύφεση στη Γερμανία αναθεωρείται μόλις κατά -0,8%, σε -7,8%, ενώ για την Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία το ΔΝΤ προβλέπει ύφεση μεγαλύτερη του -12%, με δραματικές αναθεωρήσεις κατά -3,7% έως -5,3%.
Οι προβλέψεις για τις ανεπτυγμένες οικονομίες
Σημειώνεται ότι το Ταμείο δεν δημοσιοποιεί σε αυτή την έκδοση του WEO προβλέψεις για όλες τις οικονομίες, δηλαδή και για την Ελλάδα. Στις προβλέψεις του Απριλίου, διατύπωνε την εκτίμηση ότι στην Ελλάδα θα υπάρξει η μεγαλύτερη ύφεση από όλες τις οικονομίες της Ευρώπης, με συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά -10%. Ανησυχητική είναι, για την Ελλάδα, η διαπίστωση του Ταμείου ότι οι χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό ενδέχεται να επηρεαστούν σε μεγάλο βαθμό και για παρατεταμένη περίοδο από αυτή την κρίση.
Για το 2021, το Ταμείο εκτιμά ότι η επαναφορά της παγκόσμιας οικονομίας στην ανάπτυξη θα είναι ασθενέστερη από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί, καθώς το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 5,4%, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 5,8%. Θετικά, κατά 1,3%, αναθεωρείται η πρόβλεψη για την ευρωζώνη, που προβλέπεται ότι θα ανακάμψει με ρυθμό 6%, με τις οικονομίες του Νότου (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία) να έχουν καλύτερες επιδόσεις από την Γερμανία, ξεκινώντας όμως από πολύ χαμηλότερο σημείο. Συνολικά, πάντως, το ΑΕΠ της ευρωζώνης, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ταμείου, θα είναι περίπου 6% χαμηλότερα στο τέλος του 2021 σε σχέση με το επίπεδο του τέλους 2019.
Οι προβλέψεις για επιλεγμένες οικονομίες
«Θα χαθούν περισσότερα από 12 τρισ. δολ.»
Η επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Γκίτα Γκόπινατ, σημειώνει ότι:
- Η πανδημία ώθησε τις οικονομίες σε ένα μεγάλο κλείδωμα (lockdown), το οποίο βοήθησε να περιοριστεί ο ιός και να σωθούν ζωές, αλλά προκάλεσε επίσης τη χειρότερη ύφεση από τη Μεγάλη Ύφεση. Αρκετές χώρες έχουν αρχίσει να ανακάμπτουν, ωστόσο ελλείψει ιατρικής λύσης, η ισχύς της ανάκαμψης είναι εξαιρετικά αβέβαιη και ο αντίκτυπός της σε τομείς και χώρες είναι ανομοιόμορφος.
- Σε σύγκριση με τις προβλέψεις μας του Απριλίου, προβλέπουμε τώρα μια βαθύτερη ύφεση το 2020 και μια πιο αργή ανάκαμψη το 2021. Οι προβλέψεις μας συνεπάγονται σωρευτική απώλεια για την παγκόσμια οικονομία σε διάστημα δύο ετών (2020-21) άνω των 12 τρισ. δολ. από την κρίση αυτή.
- Η υποβάθμιση από τον Απρίλιο αντανακλά χειρότερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, μια προσδοκία για πιο επίμονη κοινωνική αποστασιοποίηση στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, και ζημιές στην εφοδιαστική αλυσίδα.
- Ένας υψηλός βαθμός αβεβαιότητας περιβάλλει αυτήν την πρόβλεψη, με ανοδικούς και καθοδικούς κινδύνους για τις προοπτικές. Οι καλύτερες ειδήσεις για τα εμβόλια και τις θεραπείες, καθώς και τα πρόσθετα μέτρα στήριξης μπορούν να οδηγήσουν σε ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Από την άλλη πλευρά, περαιτέρω κύματα λοιμώξεων μπορούν να αντιστρέψουν την αυξημένη κινητικότητα και την αύξηση των δαπανών και να προκαλέσουν πιο σφικτές οικονομικές συνθήκες και δυσκολίες στην εξυπηρέτηση του χρέους. Οι γεωπολιτικές και εμπορικές εντάσεις θα μπορούσαν να βλάψουν τις εύθραυστες παγκόσμιες σχέσεις σε μια εποχή που το εμπόριο προβλέπεται να καταρρεύσει κατά περίπου 12%.
- Αυτή η κρίση δεν έχει προηγούμενο και η ανάκαμψη δεν θα μοιάζει με καμία άλλη. Πρώτον, η άνευ προηγουμένου παγκόσμια επέκταση αυτής της κρίσης παρεμποδίζει τις προοπτικές ανάκαμψης των οικονομιών που εξαρτώνται από τις εξαγωγές και θέτει σε κίνδυνο τις προοπτικές σύγκλισης των εισοδημάτων μεταξύ αναπτυσσόμενων και προηγμένων οικονομιών. Προβλέπουμε μια συγχρονισμένη βαθιά ύφεση το 2020 τόσο για τις προηγμένες οικονομίες (-8%) όσο και για τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες (-3% ή -5% εάν εξαιρέσουμε την Κίνα), και πάνω από το 95% των χωρών προβλέπεται να έχουν αρνητική αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος το 2020.
- Καθώς οι χώρες ξανανοίγουν, η ανάκαμψη της δραστηριότητας είναι άνιση. Αφενός, η αυξημένη ζήτηση οδηγεί σε αύξηση των δαπανών σε ορισμένους τομείς, όπως το λιανικό εμπόριο, ενώ, αφετέρου, οι τομείς υπηρεσιών, όπως η φιλοξενία, τα ταξίδια και ο τουρισμός, παραμένουν σε ύφεση. Οι χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτούς τους τομείς ενδέχεται να επηρεαστούν σε μεγάλο βαθμό για παρατεταμένη περίοδο.
- Η αγορά εργασίας έχει πληγεί σοβαρά και με ταχύτητα ρεκόρ, ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους με χαμηλότερο εισόδημα και χαμηλή εξειδίκευση που δεν έχουν τη δυνατότητα τηλεργασίας. Με τη δραστηριότητα σε τομείς έντασης εργασίας όπως ο τουρισμός και η φιλοξενία να αναμένεται να παραμείνει υποτονική, η πλήρης ανάκαμψη στην αγορά εργασίας μπορεί να καθυστερήσει, επιδεινώνοντας την εισοδηματική ανισότητα και αυξάνοντας τη φτώχεια.
«Να μην σταματήσει η στήριξη»
Η επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου επισημαίνει ότι τα έκτακτα μέτρα στήριξης από τις κυβερνήσεις ξεπέρασαν ήδη τα 10 τρισ. δολ., ενώ η νομισματική πολιτική έχει χαλαρώσει δραματικά. Έτσι, αποτρέπεται ο μόνιμος τραυματισμός των οικονομικών και διευκολύνεται η ανάκαμψη. Όμως, η τεράστια ρευστότητα που έχει κινηθεί στις αγορές από κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις οδηγεί σε αποσύνθεση των αγορών από την οικονομικότητα πραγματικότητα και εγείρει ανησυχίες για υπερβολική ανάληψη κινδύνων, που αποτελεί σημαντική ευπάθεια στο σύστημα των διεθνών αγορών.
Η Γκόπινατ προειδοποιεί, πάντως, ότι δεν βγήκαμε από το δάσος και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση για να προσαρμόζουν την πολιτική όσο θα εξελίσσεται η κατάσταση. Η ουσιαστική κοινή στήριξη από τη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική πρέπει να συνεχιστεί προς το παρόν, ιδίως σε χώρες όπου ο πληθωρισμός προβλέπεται να παραμείνει υποτονικός. Ταυτόχρονα, οι χώρες πρέπει να διασφαλίσουν την κατάλληλη δημοσιονομική λογιστική και διαφάνεια, καθώς και ότι δεν διακυβεύεται η ανεξαρτησία της νομισματικής πολιτικής.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
