Ένας δείκτης - κλειδί για την πορεία της παραγωγής στην Ελλάδα σημειώνει μεγάλη πτώση, που αποτελεί, όπως επισημαίνει η Eurobank στο οικονομικό δελτίο της, ένα πρώτο σημάδι της επερχόμενης ύφεσης. Υπενθυμίζεται ότι η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει την Πέμπτη, 4 Ιουνίου τα στοιχεία για το ΑΕΠ πρώτου τριμήνου, ενώ η μεγάλη συρρίκνωση του ΑΕΠ, λόγω της κρίσης του κορονοϊού, αναμένεται να καταγραφεί το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Ο κρίσιμος δείκτης για την πορεία της πραγματικής οικονομίας που καταγράφει μεγάλη πτώση, πέραν των πρόδρομων δεικτών οικονομικού κλίματος και PMI μεταποίησης που κατέγραψαν σημαντική πτώση, είναι ο βαθμός χρησιμοποίησης του εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία. Πρόκειται για ένα δείκτη που αποτυπώνει σε ποιο βαθμό η βιομηχανία χρησιμοποιεί το εργοστασιακό της δυναμικό και ο οποίος έδειξε ήδη ότι χρήση των εργοστασίων περιορίσθηκε στα 2/3 του δυναμικού από τον Απρίλιο.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η Eurobank,
- Ο βαθμός χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία (πηγή: ΤτΕ και ΙΟΒΕ) διαμορφώθηκε στο 67,1% τον Απρίλιο 2020 –η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 3,6 ετών– από 71,2% τον Μάρτιο 2020. Η εν λόγω μεταβολή ισοδυναμεί με μηνιαία πτώση -5,8% ή -6,2% σε σύγκριση με τον μέσο όρο 12 μηνών.
- Ο αντίστοιχος δείκτης για την κατηγορία των ενδιάμεσων αγαθών, δηλαδή των προϊόντων που χρησιμοποιούνται ως εισροές στην παραγωγική διαδικασία, κινήθηκε ακόμα χαμηλότερα στο 60,9% από 68,3% τον Μάρτιο 2020 (-10,8% MoM). Το τελευταίο στοιχείο αποτελεί προάγγελο για περαιτέρω μείωση της παραγωγής στο μέλλον.
- Παρόμοιες απότομες μειώσεις του βαθμού χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία καταγράφηκαν το 1ο τρίμηνο 2009, το 1ο τρίμηνο 2012 και το 3ο τρίμηνο 2015. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το 1ο τρίμηνο 2009 η ύφεση επιταχύνθηκε στο -4,7% QoQ από -1,4% QoQ το 4ο τρίμηνο 2018 και το 3ο τρίμηνο 2015 διαμορφώθηκε στο -2,0% QoQ από οριακή αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 0,1% QoQ% το προηγούμενο τρίμηνο.
Η μείωση του βαθμού χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία, μια προσέγγιση της πτώσης του βαθμού εκμετάλλευσης του παραγωγικού συντελεστή του φυσικού κεφαλαίου (π.χ. μηχανολογικός και μεταφορικός εξοπλισμός) συνοδεύτηκε και από μείωση της χρήσης του παραγωγικού συντελεστή της εργασίας.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της εγχώριας παραγωγής, στοιχείο που αναμένεται να αποτυπωθεί στις χρονολογικές σειρές του ΑΕΠ. Η πτώση της παραγωγής ισοδυναμεί με μείωση του εισοδήματος. Η τελευταία δύναται να οδηγήσει σε πτώση της ζήτησης με αποτέλεσμα την περαιτέρω συρρίκνωση της παραγωγής, δηλαδή στην ενεργοποίηση του γνωστού μηχανισμού του πολλαπλασιαστή.
Οι δείκτες υψηλής συχνότητας
Εξάλλου, όπως τονίζουν οι αναλυτές της Eurobank, υπήρξαν νωρίτερα θετικά και αρνητικά μηνύματα από δείκτες υψηλής συχνότητας για την πορεία της οικονομίας το 1ο τρίμηνο 2020.
Στα τελευταία προστέθηκαν,
- H ελαφρά πτώση του δείκτη όγκου λιανικού εμπορίου κατά -0,4% QoQ / 1,9% YoY από -0,2% QoQ / 3,0% YoY το προηγούμενο τρίμηνο,
- H μείωση του δείκτη κύκλου εργασιών στο χονδρεμπόριο κατά -3,0% QoQ / -3,7% YoY από -1,2% QoQ / -1,8% YoY το 4ο τρίμηνο 2019 και
- H πτώση του δείκτη κύκλου εργασιών στον τομέα των αυτοκινήτων κατά -15,4% QoQ / -7,0% YoY από αύξηση 2,4% QoQ / 11,5% YoY το προηγούμενο τρίμηνο. Είναι πολύ πιθανόν, η μείωση του τζίρου στον προαναφερθέντα κλάδο της οικονομίας να προέρχεται εκτός των ιδιωτών και από εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων. Η σχέση ανάμεσα στις μισθώσεις αυτοκινήτων και στις υπηρεσίες τουρισμού είναι συμπληρωματική (complementary services), με αποτέλεσμα η αναμενόμενη συρρίκνωση των ταξιδιωτικών αφίξεων να πυροδοτεί πτώση των αγορών αυτοκινήτων.
Η επιστροφή σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα στο προβλεπόμενο σύμφωνα με το ΔΝΤ (Νοέμβριος 2019) προ κορονoϊού COVID-19 μονοπάτι οικονομικής μεγέθυνσης, πέραν της απότομης ανάκαμψης το 2021 προϋποθέτει την επίτευξη υψηλών ρυθμών μεγέθυνσης (σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν, 2016-2019) για τα επόμενα χρόνια (π.χ. κοντά στο 3%). Παλαιότερα παρόμοιες ασκήσεις γίνονταν με έτος βάσης το 2007, για τα επόμενα χρόνια η σύγκριση θα γίνεται με το 2019.
Τα μέτρα στήριξης της οικονομίας
Τα μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης αναπληρώνουν σε έναν βαθμό τις απώλειες των εισοδημάτων και εν μέρει προστατεύουν τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, με τη δημιουργία ωστόσο δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Στόχος αυτής της πολιτικής, πέραν της χρηματοοικονομικής διευκόλυνσης των επιχειρήσεων, είναι να αποτραπεί μια μεγάλη πτώση της εγχώριας ζήτησης που μπορεί να πυροδοτήσει έναν νέο γύρο μείωσης της παραγωγής, του εισοδήματος, της ζήτησης και ούτω καθεξής.
Εντούτοις, υπογραμμίζει η Eurobank, τα δημοσιονομικά ελλείμματα δεν αποτελούν δωρεάν γεύμα για την οικονομία καθώς δεσμεύουν μελλοντικούς πόρους. Αυτό το γνωρίζουν οι διεθνείς επενδυτές. Συνεπώς σε συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας λόγω της πανδημίας του κορονoϊού COVID-19, σε συνθήκες ανάγκης προσέλκυσης κεφαλαίων από την αλλοδαπή για τη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων, και το βάθος της αναπόφευκτης ύφεσης χρειάζεται να ελεγχθεί/περιοριστεί αλλά και να μην υπονομευτεί η μελλοντική αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού (ΚΠ), για την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2020, τα καθαρά έσοδα παρουσίασαν υστέρηση έναντι του στόχου (που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020) κατά €1.353 εκατ. σε τροποποιημένη ταμειακή βάση. Από την πλευρά των δαπανών καταγράφηκε αύξηση έναντι του στόχου κατά €1.064 εκατ. Ως εκ τούτου, το πρωτογενές αποτέλεσμα και το ισοζύγιο ΚΠ ήταν χαμηλότερα σε σχέση με τον στόχο κατά €2.299 και €2.417 εκατ. αντίστοιχα.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα για την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους €1.516 εκατ., έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα €783 εκατ. (ήτοι χαμηλότερο κατά €2.299 εκατ.) και πρωτογενούς πλεονάσματος €1.463 εκατ. σε σχέση με το αντίστοιχο αποτέλεσμα για την ίδια περίοδο του 2019. Τέλος, το ισοζύγιο ΚΠ παρουσίασε έλλειμμα ύψους €4.072 εκατ. έναντι στόχου για έλλειμμα €1.655 εκατ. (ήτοι υψηλότερο έλλειμμα κατά €2.417 εκατ.) και έναντι ελλείμματος €1.041 εκατ. για το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
