Το φάντασμα μιας νέας σκληρής λιτότητας με περικοπές μισθών και συντάξεων και φορολογικές επιβαρύνσεις αναβιώνει ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός και η βαθιά ύφεση λόγω της πανδημίας και η μόνη οδός διαφυγής από την επιστροφή στα πέτρινα χρόνια των Μνημονίων είναι η χρονική επιμήκυνση σε ευρωπαϊκό επίπεδο της ευελιξίας και της χαλάρωσης των κανόνων του Συμφώνου της Σταθερότητας καθώς και η χρηματοδοτική στήριξη της χώρας.
Η μεγάλη απειλή για να οδηγηθεί η χώρα σε νέες περιπέτειες προέρχεται από το γεγονός ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ξένων και Ελλήνων αναλυτών η οικονομία θα δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα στην ανάπτυξη συγκριτικά με τις άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης και ταυτόχρονα θα καταγράψει μεγάλες ανισορροπίες στο έλλειμμα και το χρέος που εκ των πραγμάτων αργά η γρήγορα μετά το τέλος της κρίσης θα πρέπει να διορθωθούν με μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής. Το μεγάλο ζητούμενο είναι η γραμμή που θα υιοθετήσει η Ευρώπη για τον τρόπο, τα μέσα και το χρονοδιάγραμμα εξυγίανσης των δημοσίων οικονομικών και επαναφοράς των κρίσιμων μεγεθών στα προ της πανδημίας επίπεδα.
Αν και ουδείς μπορεί στη παρούσα φάση να προβλέψει με ασφάλεια το σκηνικό στην Ευρωζώνη μετά το πέρας της κρίσης το βέβαιο είναι ότι η ελληνική οικονομία θα βγεί με πολλές και ανοιχτές πληγές και θα χρειασθεί χρόνο και νέο μοντέλο οικονομικής πολιτικής που θα συνδυάζει την ανάπτυξη με την δημοσιονομική βιωσιμότητα
Τους κινδύνους για νέα λιτότητα που εγκυμονεί το αυξημένο δημόσιο χρέος επισημαίνει το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή, στην περίπτωση που οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν δώσουν το χρόνο και τα κονδύλια που χρειάζεται η Ελλάδα για να αναρρώσει από την κρίση με αποτέλεσμα ο λογαριασμός του χρέους να πέσει και πάλι πάνω στους πολίτες.
«Η κατανομή αυτού του βάρους, είτε μεταξύ κοινωνικών ομάδων είτε μεταξύ γενεών, θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ανοιχτού και ειλικρινούς δημόσιου διαλόγου, ώστε να χαραχθεί μια κοινώς αποδεκτή δημοσιονομική στρατηγική για τα επόμενα χρόνια», τόνισε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Γραφείου Φραγκίσκος Κουτεντάκης.
Mε βάση το απαισιόδοξο σενάριο για την πορεία της οικονομίας, το δημόσιο χρέος προβλέπεται να αναρριχηθεί στο 192,7% του ΑΕΠ φέτος, όταν η εκτίμηση πριν από την πανδημία προέβλεπε υποχώρηση στο 175% του ΑΕΠ. Η έκθεση επαναλαμβάνει τη δυσμενέστερη εκδοχή για ύφεση 9,4% το 2020, με τον κ. Κουτεντάκη να επισημαίνει ότι, όποια και αν είναι η κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας, υπάρχει ανάγκη λήψης ενός νέου πακέτου μέτρων στη βάση των αντοχών της οικονομίας για εργαζόμενους, επιχειρήσεις και επαγγελματίες.
Σύμφωνα με το απαισιόδοξο σενάριο το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ανέλθει στο 4,6% του ΑΕΠ και η ανεργία θα απογειωθεί στο 31,2% λόγω του αναμενόμενου μπαράζ των νέων απολύσεων από επιχειρήσεις σε διάφορους κλάδους της οικονομίας εξ αιτίας της κρίσης. Ακόμα και στο αισιόδοξο σενάριο η ανεργία εκτιμάται στο 26%, δέκα μονάδες υψηλότερα από την πρόβλεψη για 16% φέτος.
Αναφορικά με τον αριθμό των οφειλετών η έκθεση αναφέρει ότι στο τέλος του πρώτου τριμήνου του έτους καταγράφεται αύξηση κατά 16.823 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, με αποτέλεσμα οι οφειλέτες να φθάνουν πλέον τους 3.956.921. Ωστόσο, η αύξηση του αριθμού των οφειλετών παρατηρείται κυρίως στην κατηγορία με χρέη μικρότερα από 50 ευρώ.
Την ίδια ώρα τα ληξιπρόθεσμα χρέη των πολιτών στην εφορία παρουσιάζουν αύξηση 1,5 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν στα 105,8 δις. ευρώ από 104,3 δις. ευρώ που ήταν στο πρώτο τρίμηνο του περυσινού έτους