Τα τελευταία χρόνια, η αγορά των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει γνωρίσει σημαντικές αλλαγές και εξελίξεις. Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες τάσεις που καταγράφονται είναι η αύξηση του franchise. Πρόκειται για ένα επιχειρηματικό μοντέλο που κερδίζει έδαφος, προσφέροντας ευκαιρίες ανάπτυξης τόσο για τις εταιρείες των σούπερ μάρκετ όσο και για τους επενδυτές.
Μέσω του franchise, οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ προσπαθούν να αυξήσουν το μερίδιό τους στην αγορά, χωρίς να επενδύουν οι ίδιες στη δημιουργία καταστημάτων, προκειμένου να καλύπτουν τις καθημερινές ανάγκες των καταναλωτών σε κάθε γειτονιά.
Την ίδια ώρα η λεγόμενη «μικρή λιανική», δηλαδή τα περίπτερα, τα καταστήματα ψιλικών, τα παντοπωλεία και φυσικά τα μίνι μάρκετ, έχει πλέον πωλήσεις πάνω από 5 δισ. ευρώ όταν ο τζίρος στον κλάδο των σούπερ μάρκετ ξεπέρασε τα 12 δισ. ευρώ. Όπως όλα δείχνουν τα μικρά σούπερ μάρκετ της «γειτονιάς» είναι η νέα τάση, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να εξυπηρετήσουν τους καταναλωτές και τις επτά ημέρες της εβδομάδας σε ωράριο «διευρυμένο» μέχρι τις 11 ή και 12 τα μεσάνυχτα. Τρεις από τους μεγάλους του κλάδου των σούπερ μάρκετ έχουν μπει δυναμικό στο «παιχνίδι» του franchise.
ΑΒ Βασιλόπουλος, METRO και έρχεται η Μασούτης
Πρώτη στη μάχη του franchise είναι η ΑΒ Βασιλόπουλος. Με τη συνεργασία 223 επιχειρηματιών και περισσότερων από 2.000 εργαζομένων, η ΑΒ Βασιλόπουλος έχει δημιουργήσει το μεγαλύτερο δίκτυο franchise στην Ελλάδα, που τον Δεκέμβριο του 2024 συμπλήρωσε 300 καταστήματα πανελλαδικά.
Από το δίκτυο των 300 καταστημάτων franchise στην Ελλάδα, τα 200 αφορούν καταστήματα «ΑΒ Shop & Go», στα αστικά κέντρα, και τα 100 καταστήματα με το μοντέλο franchise «ΑΒ Συνεργάτης», στην Περιφέρεια, τα μεγάλα τουριστικά κέντρα και τη νησιωτική Ελλάδα. Η επέκταση του δικτύου franchise αποτελεί βασικό πυλώνα του στρατηγικού πλάνου της εταιρείας, που στοχεύει στην ενίσχυση της θέσης της στην αγορά.
Όπως είχε αναφέρει ο Νίκος Λαβίδας, brand president της ΑΒ Βασιλόπουλος, η αλυσίδα επενδύει επιπλέον στο franchise που σήμερα φέρνει το 15% των πωλήσεων από 12% που ήταν πέρσι, με στόχο να φτάσει το 25% στην επόμενη τριετία. Η στρατηγική αυτή, μέρος του τριετούς πλάνου μετασχηματισμού της εν Ελλάδι θυγατρικής του πολυεθνικού ομίλου Ahold Delhaize, θα επεκτείνει το δίκτυο καταστημάτων σε νέες περιοχές.
Όπως είχε πει ο κ. Λαβίδας ο στόχος είναι να περάσουν σε νέους ιδιοκτήτες όλα τα μικρά καταστήματα κάτω των 600 τ.μ. με το όφελος για την ΑΒ να απορρέει τόσο από τη μείωση του λειτουργικού κόστους όσο και από το γεγονός ότι τα franchise που λειτουργούν κυρίως ως οικογενειακές επιχειρήσεις πετυχαίνουν συνήθως καλύτερες επιδόσεις από τα εταιρικά.
Η αλυσίδα My Market της METRO έχει μπει δυναμικά στο παιχνίδι του franchise, με στόχο την ανάπτυξη ενός δικτύου 86 καταστημάτων μέσα στην τριετία και 280 καταστημάτων σε 10 χρόνια. Η εταιρεία με επικεφαλής τον κ. Αριστοτέλη Παντελιάδη, αναπτύσσει το δίκτυο My Market Local, που περιλαμβάνει περίπου 29 καταστήματα γειτονιάς, με επιφάνεια 120 έως 200 τ.μ. Κάθε κατάστημα προσφέρει 3.000 - 4.500 προϊόντα και λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο, επτά ημέρες την εβδομάδα. Οι συμβάσεις franchise είναι δεκαετείς, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλες 10 χρόνια, ενώ οι προϋποθέσεις περιλαμβάνουν χώρο πώλησης 120-200 τ.μ. και αποθήκη 50-80 τ.μ. Η αρχική επένδυση για τον συνεργάτη υπολογίζεται από 85.000 έως 105.000 ευρώ, ενώ το entry fee ανέρχεται σε 2.000 ευρώ και το μηνιαίο μίσθωμα είναι από 2.500 έως 3.200 ευρώ.
Η Δ. Μασούτης έχει στόχο να μπει στο «κλαμπ» του franchise από το 2025, μια κίνηση που θα βοηθήσει αν φυσικά προχωρήσει είναι η συμφωνία εξαγοράς της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, μιας αλυσίδας σούπερ μάρκετ η οποία και στηρίζει την ανάπτυξής της στο σύστημα franchise.
Μάλιστα όπως δείχνουν τα οικονομικά αποτελέσματα της Κρητικός αυτή η μέθοδος αποδίδει καθώς ο τζίρος της το 2023 έφτασε τα 703,78 εκατ. ευρώ, ενώ έχει ένα δίκτυο που φτάνει σχεδόν τα 900 καταστήματα, εταιρικά και franchise.
Από την πλευρά της Δ. Μασούτης, σύμφωνα με πληροφορίες, το «μαρκάρισμα» είναι στενό στην Κρητικός, ανεξάρτητα όμως από αυτό, έχει μπει ήδη στο franchise μέσω άλλης οδού. Μέσα από το δίκτυο περίπου των καταστημάτων Express Market που ήδη συνεργάζεται η Μασούτης.
Τα Express market, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα τους, είναι παντοπωλεία που προσφέρουν μεγάλη ποικιλία προϊόντων που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες κάθε καταναλωτή. Συνδυάζουν το μικρό παντοπωλείο της γειτονιάς με τη μεγάλη ποικιλία και τις προσφορές, με την υποστήριξη της μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων λιανικής και χονδρικής πώλησης Διαμαντής Μασούτης Α.Ε.