Στις 5 Δεκεμβρίου οι διαγωνισμοί για τα μεγάλα έργα στη Θεσσαλία

Στην τελική ευθεία για να βγουν στον αέρα οι διαγωνισμοί συνολικού ύψους 1,35 δισ. ευρώ για τις οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές της Θεσσαλίας στις 5 Δεκεμβρίου είναι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Ο δρόμος άνοιξε, όπως έγραψε το BD, με τη δέσμευση του εθνικού σκέλους των πόρων, που είναι απαραίτητοι για την οριστική αποκατάσταση των υποδομών που επλήγησαν από τα καιρικά φαινόμενα Daniel και Elias.

Σήμερα, ο υφυπουργός Νίκος Ταχιάος, στο πλαίσιο απάντησης στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, έδωσε το χρονικό ορόσημο της 5^ης Δεκεμβρίου – αφήνοντας ένα ενδεχόμενο και για την 6^η Δεκεμβρίου το πολύ- για την αποστολή των προσκλήσεων μέσω της fasttrack διαδικασίας για έργα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας. Πρόκειται για διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, όπως προβλέπεται στο άρθρο 32 του ν.4412/2019.

Οι πόροι έκριναν την καθυστέρηση

Έχοντας εξασφαλίσει 600 εκατ. ευρώ κατά την αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης για τα έργα οριστικής αποκατάστασης της Θεσσαλίας, εκ των οποίων 420 εκατ. για τις οδικές υποδομές και τα 180 εκατ. για τις σιδηροδρομικές, το στοίχημα ήταν η κάλυψη των υπολοίπων πόρων. Η αύξηση του ΠΔΕ του υπουργείου από τα 330 εκατ. ευρώ ετησίως σε 550-600 εκατ. ευρώ από φέτος, έβαλε ένα λιθαράκι.

Έτσι, ανακοινώθηκε πριν λίγες ημέρες η πρόθεση ένταξης στο τομεακό πρόγραμμα ανάπτυξης υποδομών και μεταφορών, της κατεπείγουσας αποκατάστασης των βλαβών τόσο στις  οδικές υποδομές όσο και στις σιδηροδρομικές. Η δημόσια δαπάνη για τις δύο προσκλήσεις θα ανέλθει σε 396,6 εκατ. ευρώ και 226,86 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Υπό κοινή επίβλεψη

Πριν λίγες ημέρες, εκδόθηκε και η απόφαση με την οποία αναλαμβάνει την υλοποίηση των fast track διαγωνισμών για τα σιδηροδρομικά έργα το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, κάνοντας επί της ουσίας στην άκρη τον ΟΣΕ, που είναι ο αρμόδιος δημόσιος φορέας. Επιλογή που αποδίδεται στην άμεση συνάφεια μεταξύ των βλαβών στον σιδηρόδρομο και στο οδικό δίκτυο, καθώς αυτές προήλθαν από τα ίδια ακραία καιρικά φαινόμενα και την ίδια χρονική στιγμή.

Ως εκ τούτου, «απαιτείται η κατά τόπους ταυτόχρονη ή/και παράλληλη ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης σε τμήματα του δικτύου που συνδέονται άρρηκτα με σημειακές ή εν σειρά αστοχίες του οδικού δικτύου». Κρίθηκε λοιπόν ως αναγκαία η κοινή παρακολούθηση της πορείας και του χρονοδιαγράμματος των εργασιών στο σύνολο των υποδομών, μέσω κοινού φορέα με πρότερη εμπειρία.

Αυτός ήταν, εξάλλου, και ένας από τους λόγους που εξαρχής το αρμόδιο υπουργείο έβαλε όλες τις συμβάσεις σε μια δεξαμενή, προκειμένου να βγουν και οι προσκλήσεις όλες μαζί. Στελέχη της αγοράς, από την άλλη, σχολιάζουν ότι αυτός ήταν και ένας από τους λόγους της μεγάλης καθυστέρησης που παρατηρείται μέχρι σήμερα, δεκατέσσερις μήνες μετά το χτύπημα της κακοκαιρίας, κυρίως διότι δεν έχουν όλα τα έργα τις ίδιες απαιτήσεις σε όρους ωρίμανσης των μελετών.

Σε κάθε περίπτωση, ως αναθέτουσα και προϊσταμένη αρχή για τα κατεπείγοντα έργα ορίσθηκε η ειδική υπηρεσία Δημοσίων Έργων Κατασκευής και Συντήρησης Συγκοινωνιακών Υποδομών. Ενώ τον ρόλο της διευθύνουσας υπηρεσίας για την εκτέλεση των έργων αναλαμβάνει το τμήμα κατασκευής έργων Αθήνας, παρότι ο χώρος εκτέλεσης των έργων είναι η Θεσσαλία. Για αυτό και θα μπορεί να λάβει υποστήριξη από υπαλλήλους των αντίστοιχων ΕΥΔΕ Θεσσαλίας και Μακεδονίας, Θράκης, Ηπείρου.

Η αποστολή των «κλειστών» προσκλήσεων σε διαπραγμάτευση στους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας θα γίνει μέσα στις επόμενες εβδομάδες, βάσει του πλαισίου που καθιερώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023. Αυτό προβλέπει τη fasttrack εκτέλεση έργων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας. Εκτιμάται ότι από την αποστολή των προσκλήσεων, θα απαιτηθεί διάστημα ενός με ενάμισι μήνα για την υπογραφή των συμβάσεων, οι οποίες θα πρέπει να περάσουν και από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Παρά τις παραινέσεις των μικρότερων τεχνικών εταιρειών, να μην πάνε τα έργα μόνο στους μεγάλους, κρίθηκε ότι το «μοίρασμα» των έργων και σε μικρότερης τάξης εργολάβους θα έφερνε κατακερματισμό και πιθανώς ασυνεννοησία, προκαλώντας καθυστερήσεις και δημιουργώντας τμήματα διαφορετικών ταχυτήτων σε όρους ποιότητας.

Το προφίλ των έργων

Τo φυσικό αντικείμενο των 4+5 διαγωνισμών είναι για τα οδικά με ομαδοποίηση Δήμων ως εξής:

• Ζαγοράς – Μουρεσίου, Νοτίου Πηλίου, Βόλου και Ρήγα Φεραίου, με προϋπολογισμό 278.200.000 ευρώ
• Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα, Μετεώρων και Πύλης, με προϋπολογισμό 267.500.000 ευρώ
• Τεμπών, Τυρνάβου, Ελασσόνας, Αγιάς, Λαρισαίων, Φαρκαδόνας, Κιλελέρ, Παλαμά, Μουζακίου, Τρικκαίων και Καρδίτσας, με προϋπολογισμό 184.000.000 ευρώ
• Ιστιαίας-Αιδηψού, Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας, Δομοκού, Λαμίας, Αλμυρού, Φαρσάλων και Σοφάδων, με προϋπολογισμό 170.000.000 ευρώ

Για τα πέντε σιδηροδρομικά έργα, το εξής:

• Αποκατάσταση της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης, από την έξοδο του Σ.Σ. Δομοκού ως την είσοδο του Σ.Σ. Κραννώνα, προϋπολογισμού 173.600.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
• Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφαρσάλου – Καλαμπάκας,σε εντοπισμένα τμήματα της γραμμής, προϋπολογισμού 57.660.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
• Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου, προϋπολογισμού181.660.000 ευρώ(με ΦΠΑ).
• Εργασίες αποκατάστασης της σιδηροδρομικής γραμμής Βόλου – Μηλεών -το γνωστό τρενάκι του Πηλίου- από τον Σ.Σ. Άνω Λεχωνίων ως τον Σ.Σ. Μηλεών, προϋπολογισμού 1.860.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
• Αποκατάσταση των συστημάτων Σηματοδότησης, ETCS L1, Τηλεδιοίκησης και Ηλεκτροκίνησης στο τμήμα της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από το ΣΣ Παλαιοφάρσαλο ως Σ.Σ. Κράννων, προϋπολογισμού 37.200.000 ευρώ (με ΦΠΑ).

Ειδικότερα το τελευταίο έργο αφορά στα επίμαχα συστήματα ασφαλείας, που έγιναν ευρέως γνωστά εξαιτίας του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών, τα οποία και είχαν παραδοθεί σε λειτουργία μόλις πέντε ημέρες πριν την κακοκαιρία.