Έξι αλλαγές στη φορολόγηση των cryptos: Πώς θα τα αναγνωρίσει η Εφορία

Με 14 υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, της ΑΑΔΕ, του ΣΔΟΕ, της Τράπεζας της Ελλάδος, των τραπεζών, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και καθηγητές πανεπιστημίου συγκροτήθηκε η ομάδα εργασίας, η οποία θα μελετήσει το πλαίσιο φορολόγησης των κρυπτονομισμάτων.

Ονομαστικοποίηση, έλεγχος πόθεν έσχες των ποσών που επενδύονται, επιβολή φόρου υπεραξίας και απαλλαγή από τον ΦΠΑ είναι οι παρεμβάσεις που θα εξετάσει η ομάδα εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες που έχει δώσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Με απόφαση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (165194 ΕΞ 2024/ 7-11-2024), την οποία υπογράφει με εντολή υπουργού ο υπηρεσιακός γραμματέας του ΥΠΕΘΟ, Εμμ. Αντωνόπουλος προβλέπεται η σύσταση, συγκρότηση και ορισμός των μελών της Ομάδας Εργασίας για τον καθορισμό πλαισίου φορολόγησης, ελέγχου και κανονιστικής λειτουργίας των κρυπτονομισμάτων και ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων (digital assets).

Στο σκεπτικό της απόφασης γίνεται λόγος για την ανάγκη σύστασης και συγκρότησης Ομάδας Εργασίας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, για τον καθορισμό πλαισίου φορολόγησης και ελέγχου των κρυπτονομισμάτων και ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων (digital assets).

Το έργο της Ομάδας Εργασίας, σύμφωνα με την απόφαση, «συνίσταται στον καθορισμό πλαισίου φορολόγησης, ελέγχου και κανονιστικής λειτουργίας των κρυπτονομισμάτων και ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων (digital assets)».

Οι κατευθύνσεις του ΥΠΕΘΟ

Σήμερα δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο φορολογικής αντιμετώπισης των κρυπτονομισμάτων, με αποτέλεσμα να επικρατεί ένα κομφούζιο όταν η ΑΑΔΕ επιχειρεί να εφαρμόσει το «γράμμα του νόμου», καθώς για την εφορία τα cryptos είναι ανύπαρκτα. Στο πλαίσιο αυτό έχουν καταγραφεί τα ακόλουθα περιστατικά:

1. Επιβλήθηκε ΦΠΑ σε συναλλαγές με κρυπτονομίσματα, που έγιναν μέσω ανταλλακτηρίου συναλλάγματος, επειδή βάσει της νομοθεσίας «το κρυπτονόμισμα θεωρείται ψηφιακή μονάδα αξίας, η οποία μπορεί να ανταλλάσσεται ηλεκτρονικά και όχι νόμισμα».
2. Δεν αναγνωρίστηκε από την εφορία σε ζευγάρι φορολογουμένων η υπεραξία ύψους 182.500.000 ευρώ από τα κρυπτονομίσματα, την οποία επικαλέστηκαν, προκειμένου να δικαιολογήσουν την απόκτηση ακινήτου. Λόγω εφαρμογής του πόθεν έσχες, τους καταλογίστηκε φόρος και πρόστιμο, πάνω από 96.000 ευρώ.
3. Φορολογούμενος δήλωσε στην εφορία, με τη φορολογική του δήλωση, κέρδη από κρυπτονόμισμα, ύψους 1,74 εκατ. ευρώ, αλλά η ΑΑΔΕ αρνήθηκε να τα φορολογήσει, καθώς, η φορολογική νομοθεσία δεν αναγνωρίζει το συγκεκριμένο επενδυτικό μέσο.

Τι θα αλλάξει

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αλλαγές που δρομολογούνται, μετά τις κατευθύνσεις που δόθηκαν στην ομάδα εργασίας, από το ΥΠΕΘΟ είναι βασικά η «αναγνώριση» της επένδυσης στα cryptos, που σημαίνει τα ακόλουθα:

1. Θα ονομαστικοποιηθούν οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα, φυσικών ή νομικών προσώπων με φορολογική κατοικία στην Ελλάδα, ώστε να γνωρίζουν οι ελεγκτικές αρχές (ΑΑΔΕ, ΣΔΟΕ, Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος, επιτροπή Κεφαλαιαγοράς) σε ποιον ανήκουν.
2. Θα εφαρμόζεται «πόθεν έσχες» επί των κεφαλαίων που θα επενδύονται σε κρυπτονομίσματα. Σήμερα επειδή για την εφορία είναι «αόρατα», δεν ελέγχεται αν το κεφάλαιο που επενδύθηκε προέρχεται από νόμιμα φορολογηθέντα εισοδήματα.
3. Θα υπάρχει ανταλλαγή πληροφοριών για τις επενδύσεις σε cryptos, μεταξύ των χωρών, με τις οποίες υφίσταται ήδη φορολογική συνεργασία.
4. Θα επιβληθεί φόρος υπεραξίας στη διαφορά μεταξύ της τιμής απόκτησης και της τιμής πώλησης, το ύψος του οποίου θα κινείται μεταξύ 10-15%.
5. Θα αναγνωρίζονται από την εφορία τα κέρδη (υπεραξία) από τα κρυπτονομίσματα που αποκτούν φυσικά και νομικά πρόσωπα, με αποτέλεσμα να «νομιμοποιούνται» και να μπορούν, πλέον, να χρησιμοποιούν το ποσό για την κάλυψη των τεκμηρίων διαβίωσης ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
6. Θα απαλλάσσονται οι συναλλαγές (αγορές, ρευστοποιήσεις) από τον ΦΠΑ, όπως συμβαίνει έως τώρα, στις αγορές μέσω ανταλλακτηρίων συναλλάγματος που λειτουργούν στην Ελλάδα.

Ποιοι τοποθετήθηκαν

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών τοποθέτησε στην Ομάδα Εργασίας τους ακόλουθους:

1. Μαρία Ψύλλα, Γενική Γραμματέα Φορολογικής Πολιτικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ως Πρόεδρο.
2. Θεώνη Αλαμπάση, Γενική Γραμματέα Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
3. Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, με αναπληρώτρια την Αναστασία Στάμου, Β’ Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
4. Παναγιώτη Γιαννόπουλο, Πρόεδρο της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (Ε.Λ.Τ.Ε.).
5. Ιωάννη Μπλάτσο, υπάλληλο που υπηρετεί στο Τμήμα Ε’ Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης Σ.Δ.Ο.Ε. Αττικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
6. Μαριάννα Ηλιοκαύτου, υπάλληλο που υπηρετεί στο Γραφείο του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστου Δήμα.
7. Ελένη Βρέντζου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Φορολογικής Πολιτικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
8. Άννα Κλωνή, υπάλληλο που υπηρετεί στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία στην Ε.Ε..
9. Γεώργιο Νάσκαρη, στέλεχος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, με αναπληρώτρια την Ιωάννα Νικητοπούλου, στέλεχος που υπηρετεί στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών.
10. Αλέξανδρο Καλιοντζόγλου, στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος, με αναπληρώτρια την Αγάπη Κασιμάτη, στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος.
11. Νικόλαο Δασκαλάκη, Επίκουρο Καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου.
12. Χριστίνα Ταρνανίδου, Καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
13. Κωνσταντίνο Γκιουλέκα, Προϊστάμενο του Τμήματος Ερευνών της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες της Α’ Μονάδας της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.
14. Γεώργιο Χατζησταύρου, Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Εφαρμογής Άμεσης Φορολογίας της Α.Α.Δ.Ε..

Η ομάδα εργασίας θα συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά τον μήνα, ωστόσο η απόφαση δεν ορίζει τον χρόνο υποβολής του πορίσματος.