Ηχηρό και ομόφωνο ήταν το «όχι» στο masterplan του λιμανιού της Ραφήνας από το Περιφερειακό Συμβούλιο της Αττικής, δίνοντας συνέχεια στις αναταράξεις γύρω από τον σχεδιασμό του ΤΑΙΠΕΔ. Μάλιστα, ο περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς όχι απλώς εξέφρασε, κατά τη συνεδρίαση της περασμένης Τρίτης, την κάθετη διαφωνία του, αλλά έκανε λόγο για ένα σχέδιο «εκτρωματικό» και μία Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων «πλήρως παραπλανητική».
Η γνωμοδότηση της Περιφέρειας Αττικής επί της ΣΜΠΕ του masterplan προφανώς δεν είναι δεσμευτική, δημιουργεί όμως ένα πολιτικό προηγούμενο. Από την πλευρά του, το ΤΑΙΠΕΔ κινείται βάσει του κυβερνητικού οδικού χάρτη και ως εκ τούτου θα προχωρήσει τα βήματα για την «επισφράγιση» του σχεδιασμού. Αυτός θα πρέπει να λάβει την έγκριση της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ), για να πάρει μετά τον δρόμο για το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Την «κόκκινη κάρτα» στον σχεδιασμό για την αξιοποίηση του λιμανιού έβγαλε πρώτος ο δήμος Ραφήνας-Πικερμίου, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην κυκλοφοριακή επιβάρυνση της πόλης. Σήμερα, η κίνηση των οχημάτων από και προς το λιμάνι, που είναι το δεύτερο δεύτερο μεγαλύτερο σε επιβατική κίνηση διεθνές λιμάνι της χώρας, γίνεται μόνο μέσω της λεωφόρου Φλέμινγκ.
Όπως είπε η δήμαρχος Ραφήνας, Δήμητρα Τσεβά, σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2023, καταγράφηκαν 3.000 αφίξεις πλοίων και 2.500 αναχωρήσεις, που μεταφράζονται σε πάνω από 1 εκατομμύριο επιβάτες, περίπου 200.000 Ι.Χ. και 20.000 φορτηγά. Δεδομένου ότι τα δρομολόγια αναχωρούν από το λιμάνι σε μεγάλη πυκνότητα μεταξύ 7-8 το πρωί και στις 8-10 το βράδυ -ενώ τις υπόλοιπες ώρες είναι ουσιαστικά ανενεργό-, εξαιτίας και της στενότητας των οδικών υποδομών, κατ’ αυτές τις ώρες επικρατεί στην πόλη κυκλοφοριακό χάος.
Με την επέκταση του λιμένος που συνεπάγεται ο σχεδιασμός του ΤΑΙΠΕΔ, αναμένεται αυτό να αναλάβει μεγαλύτερο βάρος της επιβατικής κίνησης κυρίως προς τις Κυκλάδες. Βάσει των στοιχείων που παρουσιάστηκαν στη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου, στο masterplan προβλέπεται η έκταση του λιμανιού από 154 στρέμματα σήμερα να αυξηθεί σε 460 στρέμματα, οι προβλήτες από 28.000 τ.μ. θα γίνουν 73.000 τ.μ. και τα κρηπιδώματα θα αυξηθούν από 430 μέτρα σε 1.700 μέτρα. Ως εκ τούτου, αντί για 7 πλοία θα εξυπηρετεί στην πλήρη ανάπτυξή του 22 πλοία.
«Αν έχει κορεστεί το λιμάνι του Πειραιά, εμείς θα πληρώσουμε το αντίτιμο; Γιατί να τιμωρηθούν οι πολίτες της Ραφήνας;», αναρωτήθηκε η δήμαρχος, ενώ από τους περισσότερους τέθηκαν και ζητήματα πλημμυρικού και περιβαλλοντικού κινδύνου.
Αγνοούνται οι επεκτάσεις Αττικής Οδού και Προαστιακού
Παρότι στο πλαίσιο του masterplan γίνονται αναφορές στις προβλέψεις του ρυθμιστικού σχεδίου Αττικής για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού και του προαστιακού σιδηροδρόμου προς τη Ραφήνα, αυτές αποτελούν ευχολόγια και όχι προϋποθέσεις. Όπως επισημαίνεται στη ΣΜΠΕ, είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα για την αποφυγή πρόκλησης κυκλοφοριακής συμφόρησης, ειδικά σε περιόδους αιχμής.
«Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν η άρτια κυκλοφοριακή διαμόρφωση των εισόδων του λιμένα, η προβλεπόμενη υπογειοποίηση της οδού Φλέμινγκ στην οποία θα καταλήγει η επέκταση της Αττικής Οδού, η προβλεπόμενη σύνδεση της πόλης και του λιμένα της Ραφήνας με την υπόλοιπη Αττική μέσω του δικτύου του Προαστιακού, καθώς και οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και η εξασφάλιση ικανής δυναμικότητας χώρων στάθμευσης εντός της χερσαίας ζώνης αλλά και στην ευρύτερη περιοχή», αναφέρεται.
Όσον αφορά, όμως, και τα δύο έργα προς τα οποία επιδιώκει να ασκήσει πίεση και το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς τα βάζουν στο τραπέζι και οι επίδοξοι επενδυτές, αυτά παραμένουν «παγωμένα», κυρίως λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Εντωμεταξύ, είναι θολό το κατά πόσο βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών η σύνδεση της Αττικής Οδού με τη Ραφήνα, αφού στην πρώτη γραμμή είναι η επέκταση προς τα νότια προάστια μέσω της σήραγγας Ηλιουπόλεως, λόγω του Ελληνικού.
Όσο για τον προαστιακό, παρότι το έργο της επέκτασης έχει προκηρυχθεί από το φθινόπωρο του 2021, η αδυναμία εξασφάλισης ευρωπαϊκών πόρων το κρατά σε αναμονή. Όμως βάσει του στρατηγικού σχεδίου για τον νέο ΟΣΕ που ανακοινώθηκε στις αρχές του 2024, η σύνδεση με τη Ραφήνα συγκαταλέγεται στα έργα του δεκαετούς προγραμματισμού. Από τη στιγμή, που ο νέος φορέας εκτιμάται πως θα είναι λειτουργικός στο τέλος του 2025, ευλόγως ο ορίζοντας μετατίθεται στο μέσον της επόμενης δεκαετίας.
Στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ επισημαίνουν ότι μπορεί να υιοθετηθεί μία στρατηγική όπου έργα που επαυξάνουν τον φόρτο, δεν θα υλοποιηθούν προτού γίνουν τα απαραίτητα έργα υποδομών. Εκτιμούν, δε, πως η έγκριση του master plan θα λειτουργήσει ως μοχλός αποτελεσματικής πίεσης για την κατασκευή τους.
Το χρονοδιάγραμμα
Ως προς τη σειρά των γεγονότων, το masterplan για το λιμάνι της Ραφήνας, έλαβε στις 26 Ιανουαρίου 2023 τη θετική γνωμοδότηση της ΕΣΑΛ του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Οι επισημάνσεις που εξέφρασε επέφεραν μικρές βελτιώσεις στο πλαίσιο της ΣΜΠΕ και της συνοδού κυκλοφοριακής μελέτης, που εκπονήθηκαν από το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο ενεργεί ως αρχή σχεδιασμού.
Η ολοκλήρωση της διαβούλευσης της μελέτης άνοιξε τον δρόμο, ώστε η αρμόδια διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις γνωμοδοτήσεις, να συντάξει σχετική εισήγηση. Εν συνεχεία, το ΤΑΙΠΕΔ θα προχωρήσει στη σύνταξη του Προεδρικού Διατάγματος, που θα πρέπει να λάβει την τελική γνωμοδότηση της ΕΣΑΛ και να πάει προς έγκριση στο ΣτΕ. Κατά την ισχύουσα νομοθεσία, στη συνεδρίαση της ΕΣΑΛ θα προσκληθεί και ο οικείος δήμος για να εκφράσει τις απόψεις του.
Το master plan προβλέπει, μεταξύ άλλων, την κατασκευή νέου terminal 2.800 τ.μ., την κατασκευή σταθμού στάθμευσης αυτοκινήτων, συνολικής επιφάνειας 5.100 τ.μ., και δυναμικότητας 210 οχημάτων. Ακόμη, εντός της ζώνης λιμένος θα δεσμευτεί επιφάνεια 1.500 τ.μ. για την κατασκευή του σταθμού του Προαστιακού. Προβλέπονται, επίσης, ζώνες πρασίνου στο δασάκι Σπορούλα πάνω από τα καταστήματα του λιμανιού και στον αδιαμόρφωτο χώρο έναντι της Πλατείας Ταχυδρομείου, μετά την κατεδάφιση που έγινε τον περασμένο Μάιο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
