Σταθερή αποκλιμάκωση του χρέους έως και το 2029, συνολικά περίπου κατά 20 μονάδες του ΑΕΠ, αλλά και επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 2% του ΑΕΠ αναμένει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι θα επιτύχει η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του στην έκθεση Fiscal Monitor.
Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το χρέος θα φθάσει στο 159% του ΑΕΠ το 2024, για να υποχωρήσει στο 152,9% το 2025, να αποκλιμακωθεί στο 149,1% το 2026, στο 145,4% το 2027, στο 142,3% το 2028 και να φθάσει στο 139,4% το 2029. Εάν το Ταμείο επιβεβαιωθεί, τότε το 2029 η Ελλάδα θα πάψει να είναι η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος στην ευρωζώνη και τη θέση της θα πάρει η Ιταλία, με το ΔΝΤ να εκτιμά ότι το 2029 το χρέος της θα φθάσει στο 142,3% του ΑΕΠ.
Η πορεία του χρέους
Αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα το Ταμείο θεωρεί ότι θα φθάσει φέτος στο 2,1% του ΑΕΠ και θα διατηρηθεί σε αυτά τα επίπεδα έως και το 2029,. ενώ το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα βρεθεί στο 1% φέτος, για να υποχωρήσει στο 0,9% το 2025, αλλά ακολούθως θα ενισχυθεί ελαφρώς με διαμόρφωση στο 1,1% του ΑΕΠ το 2026, στο 1,3% του ΑΕΠ το 2027, ενώ θα παραμείνει στο 1,5% του ΑΕΠ τόσο το 2028 όσο και το 2029.
Η πορεία του ελλείμματος
Σε ό,τι αφορά τα έσοδα, εκτιμάται ότι από το 46,7% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσουν φέτος θα αυξηθούν στο 47,7% του ΑΕΠ το 2025 και θα υποχωρήσουν στο 46,7% του ΑΕΠ το 2026. Στη συνέχεια θα συνεχίσουν να μειώνονται σταθερά, μέχρι να φτάσουν στο 44,2% του ΑΕΠ στο τέλος του 2029. Η εξέλιξη αυτή, εκτός από τη συνεχή αύξηση του ΑΕΠ, δείχνει ότι δεν θα υπάρξουν νέες φορολογικές επιβαρύνσεις στο μέλλον.
Αντιστοίχως, οι δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ θα υποχωρήσουν από το 48,6% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσουν στο τέλος του 2024 στο 45,7% στο τέλος του 2029.
Τα πρωτογενή πλεονάσματα
«Έκρηξη» για το παγκόσμιο χρέος
Όπως σημειώνει το Ταμείο το παγκόσμιο δημόσιο χρέος είναι πολύ υψηλό. Αναμένεται να ξεπεράσει τα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια (93% του παγκόσμιου ΑΕΠ) το 2024 και να συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι το τέλος της δεκαετίας (πλησιάζοντας το 100% του ΑΕΠ μέχρι το 2030). Αν και το χρέος προβλέπεται να σταθεροποιηθεί ή να μειωθεί στα δύο τρίτα περίπου των χωρών, θα παραμείνει πολύ πάνω από τα επίπεδα που προβλέπονταν πριν από την πανδημία.
Οι χώρες στις οποίες το χρέος δεν προβλέπεται να σταθεροποιηθεί αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου χρέους και περίπου τα δύο τρίτα του παγκόσμιου ΑΕΠ. Υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι τα μελλοντικά επίπεδα χρέους θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα από τα προβλεπόμενα σήμερα. Ο πολιτικός διάλογος για τα δημοσιονομικά ζητήματα έχει κλίνει όλο και περισσότερο προς την κατεύθυνση της αύξησης των κρατικών δαπανών τις τελευταίες δεκαετίες. Η αβεβαιότητα της δημοσιονομικής πολιτικής έχει αυξηθεί και οι πολιτικές κόκκινες γραμμές στη φορολογία έχουν παγιωθεί περισσότερο.
Αυξάνονται οι πιέσεις στις δαπάνες για την αντιμετώπιση των πράσινων μεταβάσεων, της γήρανσης του πληθυσμού, των ανησυχιών για την ασφάλεια και των μακροχρόνιων αναπτυξιακών προκλήσεων. Περαιτέρω, η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι οι προβολές τείνουν να υποεκτιμούν συστηματικά τα επίπεδα του χρέους: οι πραγματικές αναλογίες χρέους προς ΑΕΠ τρία χρόνια πριν είναι, κατά μέσο όρο, υψηλότερες από τις προβολές κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Οι κίνδυνοι για τις προοπτικές του χρέους είναι έντονα ανοδικοί και ότι απαιτούνται πολύ μεγαλύτερες δημοσιονομικές προσαρμογές από τις προβλεπόμενες επί του παρόντος για να σταθεροποιηθεί (ή να μειωθεί) το χρέος με μεγάλη πιθανότητα. Η αποκατάσταση των δημοσιονομικών αποθεμάτων με τρόπο φιλικό προς την ανάπτυξη και ο περιορισμός του χρέους είναι ουσιώδους σημασίας για τη διασφάλιση βιώσιμων δημόσιων οικονομικών και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.