Εκ νέου θα τεθεί σήμερα το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector (GSI) στο υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου, τη στιγμή που σημειώνονται πυρετώδεις διαβουλεύσεις σε γειτονικές χώρες της περιοχής για νέες συνεργασίες στον τομέα της ενέργειας.
Χθες στη Λευκωσία έλαβε χώρα στο προεδρικό, με συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας και των υπουργών Οικονομικών και Ενέργειας, πολύωρη συνάντηση για το περιεχόμενο της συμφωνίας με τον ΑΔΜΗΕ μετά από την καταρχήν συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι πλευρές πριν από λίγες μέρες.
Στην συνέχεια, το απόγευμα συζητήθηκε το έργο ύψους 1,9 δισ. ευρώ και στο υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου χωρίς να ληφθεί κάποια συγκεκριμένη απόφαση.
Όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, στη διάρκεια δηλώσεών του μετά το τέλος της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, πρόκειται για συνέχιση της πολύωρης συζήτησης που έχει ήδη προηγηθεί προκειμένου να εξεταστούν όλες οι παράμετροι του ζητήματος.
«Ως υπεύθυνη κυβέρνηση, με τη δέουσα επιμέλεια και υπευθυνότητα, οφείλουμε να αξιολογήσουμε όλες τις παραμέτρους, όταν και εφόσον ληφθούν οι απαντήσεις στις διευκρινίσεις που έχουν ζητηθεί, και στη βάση αυτών των διευκρινίσεων θα ληφθεί η όποια τεκμηριωμένη, υπεύθυνη απόφαση με στόχο να μην επιβαρυνθούν οι λογαριασμοί του ηλεκτρισμού επιπρόσθετα πριν από την ολοκλήρωση του έργου», σημείωσε σχετικά.
Ο πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης αναζητεί πολιτική λύση
Σύμφωνα με τα τοπικά μέσα, έντονα προβληματίζεται η κυβέρνηση του κ. Χριστοδουλίδη σχετικά με το κατά πόσο υποχρεούται νομικά να ζητήσει την έγκριση της Βουλής για να μπορέσει να δεσμευτεί για την παραχώρηση των 125 εκατ. στον φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης μέσα στην πενταετία 2025-29, υπό μορφή σχεδίου επιδότησης των καταναλωτών ρεύματος, ή αν πρέπει να περιλάβει στο κείμενο της συμφωνίας την επιφύλαξη ότι η δέσμευσή της θα ισχύσει υπό την αίρεση της Βουλής. Κάτι που ίσως πυροδοτήσει νέες αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ελληνική κυβέρνηση και τον ΑΔΜΗΕ.
Το θέμα δείχνει ότι, παρά την πολιτική βούληση να προχωρήσει η κατασκευή του υποθαλάσσιου καλωδίου, εκκρεμούν μείζονα τεχνικά ζητήματα. Ένα από τα οποία είναι ποιος θα αναλάβει το κόστος του γεωπολιτικού ρίσκου. Κάτι που φαίνεται ότι θα αποφασιστεί σε δεύτερο χρόνο.
Μια ακόμα απόφαση που αναμένεται να ληφθεί την Παρασκευή από την κυπριακή ρυθμιστική αρχή αφορά το λεγόμενο «μεσοσταθμικό κόστος κεφαλαίου» (WACC), δηλαδή την ελάχιστη απόδοση της επένδυσης. Ο ΑΔΜΗΕ έχει ζητήσει να αυξηθεί σημαντικά η απόδοση και να επιμηκυνθεί η περίοδος πληρωμής, κάτι που θα πρέπει να αποτυπωθεί σε σχετική απόφαση της ΡΑΕΚ.
Η «φιλία» Τουρκίας-Αιγύπτου
Παράλληλα, στην Τουρκία αναθερμαίνονται οι σχέσεις με την Αίγυπτο μετά από μια δεκαετία ψυχρότητας, με αιχμή όχι μόνο την πολιτική αντιπαράθεση Ερντογάν - Σίσι, αλλά και τα θέματα της ενέργειας.
Σε επίσκεψη του προέδρου της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι στην Άγκυρα χθες υπογράφηκαν 17 συμφωνίες μετά το πέρας της συνεδρίασης του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου στο Προεδρικό συγκρότημα μεταξύ των οποίων είναι κι ένα μνημόνιο κατανόησης στον τομέα της ενέργειας μεταξύ της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου.
Ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή έχει διπλό αντίκτυπο στο έργο διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Από τη μία η στάση της Άγκυρας αυξάνει το ρίσκο του έργου δημιουργώντας ερωτήματα σχετικά με το ποιος θα το χρηματοδοτήσει στην περίπτωση που δεν ολοκληρωθεί. Και από την άλλη, πρόσφατο αίτημα των Τούρκων προκειμένου να εγκριθεί η ηλεκτρική διασύνδεση των κατεχομένων με την Τουρκία έδωσε νέα ώθηση στο έργο του ΑΔΜΗΕ καθώς οι ζυμώσεις για νέες κρίσιμες ενεργειακές συνεργασίες στην περιοχή είναι πολλές.