Θα συνεχιστεί η κατάργηση πιστοποιητικών με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας καθώς το ψηφιακό πορτοφόλι του gov.gr έχει αλλάξει ριζικά τις σχέσεις των πολιτών και των επιχειρήσεων με το Δημόσιο. Η Ελλάδα κλείνει την ψαλίδα με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ στη ψηφιοποίηση των υπηρεσιών, με το υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης να στοχεύει σε κατάργηση αχρείαστων διαδικασιών και πιστοποιητικών με περισσότερες εξελίξεις να αναμένονται μέχρι το τέλος του έτους.
Με τον προσωπικό αριθμό να έχει καθυστερήσει χαρακτηριστικά καθώς η πρεμιέρα του Ιανουαρίου που μεταφέρθηκε για το Πάσχα, και ακόμα δεν έχει πραγματοποιηθεί, στη ΔΕΘ θα παρουσιαστεί η είσοδος των ακινήτων στο wallet, και εκεί αναμένεται να παρουσιαστεί ένα χρονοδιάγραμμα από το υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης σχετικά με την κατάργηση των πιστοποιητικών που θα υπάρξουν το επόμενο διάστημα.
Από τα πιο σημαντικά βήματα που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα είναι η δυνατότητα για υπογραφή ασφαλιστηρίων συμβολαίων αυτοκινήτων μέσω του wallet. Σειρά θα πάρουν οι πάροχοι ρεύματος και τηλεπικοινωνιών καθώς η δυνατότητα συγκατάθεσης ανοίγει τον δρόμο για την κατάργηση πιστοποιητικών, επιταχύνοντας τις διαδικασίες που απαιτούνται για πολίτες και οργανισμούς.
Όπως έχει επισημάνει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δ. Παπαστεργίου, σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών, συνέχεια παίρνει η κατάργηση των 10 πιο δημοφιλών πιστοποιητικών, όπως τα πιστοποιητικά γέννησης, οικογενειακής κατάστασης, ενώ παράλληλα το υπουργείο στοχεύει στην κατάργηση διαδικασιών που πλέον δεν έχουν καμία λογική καθώς προϋπήρχαν των υπολογιστικών συστημάτων. Πρόκληση αποτελεί ωστόσο και το γεγονός ότι υπάρχουν πιστοποιητικά που δεν βγαίνουν ψηφιακά όπως τα ποινικά μητρώα στα οποία η αίτηση μπορεί να γίνει ψηφιακά αλλά δεν εκδίδονται ψηφιακά, με το υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης να συνεργάζεται στενά με το υπ. Δικαιοσύνης για τις δυνατότητες ψηφιοποίησης πιστοποιητικών.
Εκτός από την κατάργηση διαδικασιών, έρχονται να προστεθούν και νέες υπηρεσίες στο wallet όπως το point system και να δηλώνουν οι πολίτες τα κατοικίδια συντροφιάς που έχουν. Στο wallet είναι ήδη διαθέσιμα: το Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας, το Δίπλωμα Οδήγησης, η Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας, η Ψηφιακή Κάρτα Ανεργίας (ΔΥΠΑ), το Σήμα Δακτυλίου για ελεύθερη πρόσβαση στον δακτύλιο της Αθήνας, τα στοιχεία οχήματος (MyAuto), η Ακαδημαϊκή Ταυτότητα και η Ασφαλιστική Ικανότητα. Διαθέσιμη είναι επίσης και η Άδεια Χειριστή Ταχύπλοου Σκάφους.
Από τις πλέον σημαντικές προσθήκες στο wallet τη φετινή χρονιά αποτελεί και το ηλεκτρονικό εισιτήριο το οποίο γίνεται πλέον υποχρεωτικό για όλους τους φιλάθλους που θέλουν να παρακολουθήσουν αγώνες ποδοσφαίρου ή μπάσκετ.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υπηρεσία του Δημοσίου
Ένα από τα σημαντικά ορόσημα του 2023 ήταν η ενεργοποίηση του βοηθού mAigov, που με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης βοηθά τους πολίτες στον εντοπισμό της ψηφιοποιημένης δημόσιας υπηρεσίας που ανταποκρίνεται στην εκάστοτε ανάγκη τους. Ο βοηθός δίνει την απάντηση αναλυτικά, καθοδηγώντας όποιον ρωτάει, βήμα βήμα, για τις απαραίτητες διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθήσει, όπως π.χ. τι απαιτείται για να εκδώσει μια ταυτότητα, ή και πιο ειδικές ως προς το πού μπορεί να βγάλει τη φωτογραφία. Αποτελεί ένα «σούπερ» δημόσιο υπάλληλο που είναι διαθέσιμος όλες τις ώρες και ημέρες του χρόνου.
Η Ελλάδα αποτέλεσε το πρώτο κράτος-μέλος της ΕΕ, που εισήγαγε έναν βοηθό LLM στην αλληλεπίδραση Δημοσίου-πολίτη. Ο ψηφιακός βοηθός μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις που αφορούν τη δημόσια διοίκηση, αλλά έχει εκπαιδευτεί να απαντάει και σε πιο ελεύθερες ερωτήσεις που μπορεί να αφορούν ενδοοικογενειακή βία ή κακοποίηση ζώων.
Μέσα στον πρώτο μήνα λειτουργίας το mAigov δέχθηκε 200.000 ερωτήματα, αριθμός που δείχνει το ενδιαφέρον των πολιτών για τη δυνατότητα εξυπηρέτησής τους με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
Μπορεί στη συνέχεια ο… ενθουσιασμός των πολιτών να μετριάστηκε, ωστόσο ο ψηφιακός βοηθός δέχεται περίπου 6.000 ερωτήσεις ημερησίως, δίνοντας απαντήσεις σε ζητήματα που αφορούν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, ενώ συνεχώς προστίθενται και νέες λειτουργίες που επιτρέπουν στο χρήση να προχωρήσει στην άμεση εκτέλεση της εντολής του.
Μεγάλη η πρόοδος της Ελλάδας στη ψηφιακή διάδραση με τους πολίτες
Η Ελλάδα για χρόνια βρισκόταν στους ουραγούς της Ευρώπης προς τους ευρωπαϊκούς ψηφιακούς στόχους, ωστόσο το 2023 αποτέλεσε χρονιά καμπής, καθώς καταγράφηκε η πρόοδος που έχει σημειώσει τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, από τις 40 εκατ. συναλλαγές πολιτών στο Δημόσιο το 2019, ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε 37 φορές υψηλότερα, σε σχεδόν 1,5 δισ. συναλλαγές το 2023, και τις περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους μέσω της διαλειτουργικότητας.
Η επικαιροποιημένη έκθεση της Κομισιόν για την Ψηφιακή Δεκαετία, καταγράφει την πρόοδο που έχει πραγματοποιήσει η Ελλάδα στη ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, καθώς οι ψηφιακές υπηρεσίες για τους πολίτες το 2023 βρέθηκαν στο 75,9% σημειώνοντας άνοδο κατά 17% και οι ψηφιακές υπηρεσίες για τις επιχειρήσεις ήταν στο 86,2% με άνοδο 17,5%.
Είναι χαρακτηριστικό πως το Gov.gr ξεκίνησε με 500 υπηρεσίες και μέσα στο 2023 εντάχθηκαν 189 νέες υπηρεσίες από 40 φορείς της Δημόσιας Διοίκησης, με αποτέλεσμα να ξεπεράσει τις 1.730, ενώ το κέντρο διαλειτουργικότητας ξεκίνησε με 20 υπηρεσίες και σήμερα έχει περισσότερες από 200. Συνολικά, οι ψηφιακές υπηρεσίες στο gov.gr παρέχονται από 20 Υπουργεία, την Προεδρία της Κυβέρνησης, 85 φορείς και οργανισμούς, 13 Ανεξάρτητες Αρχές και 13 Περιφέρειες.
Τρέχει η ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Δικαιοσύνης αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα βήματα για να μειωθεί η γραφειοκρατία και να ενισχυθεί η προσπάθεια για την προσέλκυση επενδυτών και η ανάπτυξη της οικονομίας. Ο ΣΕΒ έχει υπογραμμίσει την αναγκαιότητα ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης, τονίζοντας τα οφέλη που θα φέρει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, σημειώνοντας πως η επιτάχυνση και η διεύρυνση της ψηφιοποίησης των διεπαφών του δικαστικού συστήματος μπορούν να απελευθερώσουν πόρους τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, που παραμένουν εγκλωβισμένοι σε γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Η ψηφιοποίηση των αρχείων της Δικαιοσύνης αποτελεί το μεγαλύτερο πρότζεκτ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της με το στοίχημα να βρίσκεται στην αξιοποίησή τους. Όπως έχει επισημάνει ο κ. Παπαστεργίου, η πληροφορία που θα μπορέσει να εξαχθεί από την ψηφιοποίηση των αρχείων θα αποτελέσει σημαντικό εφόδιο για τους λειτουργούς της Δικαιοσύνης για να πραγματοποιούν πιο γρήγορα και αποδοτικά τη δουλειά τους, μειώνοντας παράλληλα και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Ήδη έχουν παραδοθεί τα τρία πρώτα έργα που θα βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Η κλήση σε ποινικά δικαστήρια, η κλήση μάρτυρα και η μαρτυρία τρέχουν ήδη πιλοτικά σε κάποια δικαστήρια στην Αθήνα, με το υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης να επεκτείνει όλες τις ψηφιακές δυνατότητες σε κάθε δικαστήριο.
Επίσης ο εξοπλισμός για δίκες μέσω τηλεδιάσκεψης έχει τοποθετηθεί στα περισσότερα σημεία, και το υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης εκτιμά ότι μέσα στο 2024 θα υπάρξει και η πρώτη απομακρυσμένη εξέταση μάρτυρα, σε ένα έργο που θα διευκολύνει σημαντικά τη διαδικασία στις αίθουσες των δικαστηρίων.