Το ρεύμα γύρισε πίσω στον Μάιο 2021: «Βουτιά» 83% από το ρεκόρ του 2022

Το τέλος της ενεργειακής κρίσης που δοκίμασε με τον πιο ακραίο τρόπο τις αντοχές των Ελλήνων καταναλωτών αρχίζει να διαφαίνεται, καθώς η τιμή χονδρικής του ρεύματος τον Φεβρουάριο υποχωρεί στα επίπεδα του Μαΐου - Ιουνίου 2021 και έχει «γκρεμισθεί» 83% χαμηλότερα από το επίπεδο ρεκόρ του Αυγούστου 2022. Εάν δεν υπάρξει κάποια απρόσμενη αλλαγή αυτής της τάσης, τα στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι σύντομα θα είναι κανόνας για τη λιανική τιμές χαμηλότερες από τα 10 λεπτά ανά κιλοβατώρα.

Τα στοιχεία για τις τιμές χονδρικής (Τιμές Επόμενης Ημέρας) επιβεβαιώνουν ότι υποχωρούν περισσότερο από όσο ανέμεναν οι εταιρείες μόλις στις αρχές Δεκεμβρίου, όταν σχεδίαζαν τα νέα, «πολύχρωμα» τιμολόγια, λαμβάνοντας ως βάση υπολογισμού μια μέση τιμή άνω των 120 (€/MWh) για τον Ιανουάριο. Ήδη, τον Δεκέμβριο η μέση τιμή έπεσε στα 102,2 €/MWh, για να «προσγειωθεί» τον Ιανουάριο στα 93,02 €/MWh.

Η διολίσθηση συνεχίζεται και τον Φεβρουάριο, με τη μέση τιμή έως τώρα να έχει διαμορφωθεί χαμηλότερα και από τα 75 €/MWh, στα 74,67 €/MWh. Δηλαδή, μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Φεβρουαρίου 2024 καταγράφεται μια πτώση της χονδρικής τιμής κατά 27%! Σημειώνεται ότι η μέση τιμή από την αρχή του έτους έχει υποχωρήσει στα 86,05 €/MWh.

Με βάση την έως τώρα διαμόρφωση της τιμής τον Φεβρουάριο, η αγορά έχει επιστρέψει σε επίπεδα όπου βρισκόταν πριν αρχίσει να κλιμακώνεται η ενεργειακή κρίση, καθώς τα 74,67 €/MWh τοποθετούν την τιμή κάτω από την αντίστοιχη του Ιουνίου 2021 (83,47 €/MWh) και λίγο υψηλότερο από την τιμή του Μαΐου 2021 (63,16 €/MWh).

Ένα επίπεδο τιμών μεταξύ 40 και 60 €/MWh, δηλαδή η προ κρίσης κανονικότητα για την αγορά, ίσως να μην είναι εφικτό στο ορατό μέλλον, αλλά, πάντως, οι μέχρι στιγμής τιμές του Φεβρουαρίου είναι 83% χαμηλότερες από το ρεκόρ των 436 €/MWh, που είχε καταγραφεί τον Αύγουστο του 2022, όταν ο Πούτιν έκλεινε τις στρόφιγγες εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο.

Η τιμή χονδρικής του ρεύματος, Ιαν. 2020 - Ιαν. 2023 (πηγή: statista.com)

Η αισιοδοξία για διατήρηση της πτωτικής πορείας των τιμών του ρεύματος εδράζεται στις ευνοϊκές εξελίξεις στις ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου (συμβόλαια TIFF στο Άμστερνταμ). Τα συμβόλαια του Μαρτίου έχουν υποχωρήσει κάτω από τα 25 €/MWh, σε χαώδη απόσταση (-90%) από το ρεκόρ των 245 €/MWh που είχε καταγραφεί στο τέλος Αυγούστου 2022. Ακόμη και τα συμβόλαια για τον Δεκέμβριο του 2024, όταν δηλαδή θα αρχίζει η νέα χειμερινή περίοδος, διαμορφώνονται λίγο πάνω από τα 30 €/MWh.

Η Ευρώπη, όπως τονίζουν αναλυτές, έχει αξιοποιήσει το LNG για να καλύψει πλήρως τις ανάγκες της, μετά τη δραματική μείωση των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία και διαθέτει αυτήν την περίοδο μεγάλη επάρκεια αποθεμάτων, ενώ ήδη η κατανάλωση έχει συμπιεσθεί αισθητά και οι επενδύσεις σε ΑΠΕ «τρέχουν» με υψηλές ταχύτητες.

Αξιοσημείωτο για την ελληνική αγορά χονδρικής του ρεύματος είναι ότι τον Ιανουάριο και, πολύ περισσότερο τον Φεβρουάριο, φαίνεται να σπάει την κακή παράδοση που την ήθελε μόνιμα να βρίσκεται ανάμεσα στις ακριβότερες της Ευρώπης δίπλα στην ιταλική. Ανάμεσα στις 32 αγορές του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου, τον Φεβρουάριο μέχρι στιγμής η Ελλάδα κατατάσσεται 9η ακριβότερη με τιμή περίπου 15 €/MWh χαμηλότερη από την Ιταλία. Αυτό φαίνεται ότι είναι το αποτέλεσμα της μεγάλης συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα (έφθασε και στο 72% για μία από τις ημέρες του Φεβρουαρίου).

Η κατάταξη των ευρωπαϊκών τιμών χονδρικής τον Φεβρουάριο

Στην κατηφόρα οι τιμές στη λιανική

Οι προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος έχουν πλέον πολύ μεγαλύτερα περιθώρια να μειώσουν τις τιμές στη λιανική και ήδη... ακονίζουν τα μαχαίρια για τις επόμενες αναμετρήσεις τους στο πεδίο των τιμών. Αν και είναι νωρίς για να γίνει λόγος για πόλεμο τιμών, πάντως η ένταση του ανταγωνισμού είναι σαφώς μεγαλύτερη από προηγούμενες περιόδους, οι προμηθευτές μπορούν να «κλειδώσουν» με αρκετή ευκολία πλέον χαμηλές τιμές με προθεσμιακά συμβόλαια και να τις μεταφέρουν στους καταναλωτές χωρίς να έχουν την αγωνία ότι μπορεί να υποστούν ζημιές.

Άλλωστε, η απόφαση του υπουργείου Ενέργειας να επιτρέψει να χαρακτηρίζονται ως «σταθερά» (μπλε) ακόμη και τιμολόγια με διάρκεια χαμηλότερη του ενός έτους, αλλά και να δημιουργηθούν σύνθετα προϊόντα σταθερής και κυμαινόμενης τιμολόγησης έχει απελευθερώσει το marketing των εταιρειών για να δημιουργήσει νέα προϊόντα που θα τοποθετηθούν στην αγορά το επόμενο διάστημα, δίνοντας περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές.

Πρόσφατα παραδείγματα νέων προϊόντων που κατεβάζουν σημαντικά την τιμή χρέωσης, ακόμη και κάτω από τα 10 σεντς, είναι δύο:

1. Η Protergia έφερε στην αγορά το πρώτο σταθερό (μπλε) τιμολόγιο (Protergia Value Safe 6 μήνες) που επιτρέπει στον καταναλωτή να «κλειδώσει» για έξι μήνες μια χρέωση οριακά χαμηλότερη από 10 σεντς (9,75 σεντς ανά κιλοβατώρα), ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Το πάγιο σε αυτό το προϊόν ορίζεται στα 9,9 ευρώ τον μήνα.
2. Η NRG «χτύπησε» με το πρώτο κυμαινόμενο (κίτρινο) τιμολόγιο, με την εμπορική ονομασία NRG @ cost+, όπου η τιμολόγηση της λιανικής γίνεται στο ίδιο επίπεδο με τη χονδρική. Δηλαδή, η εταιρεία θα πουλάει το ρεύμα όσο το αγοράζει. Για να γίνει κερδοφόρο αυτό το προϊόν για την εταιρεία, η πάγια χρέωση θα κλιμακώνεται από τα 7,9 έως τα 19,9 ευρώ, ανάλογα με το επίπεδο της κατανάλωσης.

Κερδισμένοι και χαμένοι καταναλωτές

Στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στην αγορά, είναι σαφές ότι οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι όσοι καταναλωτές βιάσθηκαν να κλείσουν μπλε τιμολόγια διάρκειας ενός έτους με σχετικά υψηλές τιμές, καθώς για να αξιοποιήσουν την πτώση των τιμών θα πρέπει να πληρώσουν το προβλεπόμενο από κάθε προϊόν αυτής της κατηγορίας πέναλτι πρόωρης αποχώρησης.

Ανάμεσα στα πράσινα και στα κίτρινα τιμολόγια, φαίνεται προς το παρόν να υπάρχει μια ισορροπία με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία στην ιστοσελίδα της ΡΑΑΕΥ. Ωστόσο, πρόκειται για «μαγική εικόνα», δεδομένου ότι έως τώρα έχουν δημοσιευθεί τιμές μόνο για τα κίτρινα τιμολόγια όπου οι χρεώσεις γίνονται γνωστές εκ των προτέρων και αποτελούν την ακριβότερη κατηγορία κίτρινων τιμολογίων. Ακόμη δεν έχουν δημοσιευθεί οι τιμές για τα κίτρινα τιμολόγια όπου οι τιμές γνωστοποιούνται εκ των υστέρων (τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, ανάλογα με το προϊόν).

Τα προϊόντα αυτά, που είναι συνδεδεμένα άμεσα με την τιμή χονδρικής και κρύβουν αρκετό ρίσκο σε περίπτωση απρόβλεπτης ανόδου, φαίνεται ότι θα είναι 5% - 10% φθηνότερα από τα πράσινα, καθώς σε αυτή την κατηγορία τιμολογίων επικέντρωσαν την προσπάθειά τους για ανταγωνιστικές τιμές οι προμηθευτές, δεδομένου ότι έχουν και το χαμηλότερο ρίσκο για τις εταιρείες. Συνολικά, 27 είναι τα προϊόντα της κατηγορίας κίτρινων τιμολογίων όπου οι χρεώσεις ορίζονται εκ των υστέρων και όλα δείχνουν ότι όσοι τα προτίμησαν θα είναι οι πλέον κερδισμένοι.