Η επιστροφή των Ελλήνων του εξωτερικού αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα στοιχήματα για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Πίσω από τις στατιστικές και τις πολιτικές πρωτοβουλίες, κρύβονται προσωπικές ιστορίες και η επιθυμία για ουσιαστική συνεισφορά.
Η περίπτωση της Γεωργίας Μοσχόβου, Senior Manager Corporate Communications με ευθύνη για τέσσερις αγορές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αναδεικνύει τη μετάβαση από το φαινόμενο του Brain Drain στη συζήτηση για το Brain Regain και κυρίως το Brain Retain.
Η ίδια επέλεξε να επιστρέψει στην Ελλάδα έπειτα από πολυετή καριέρα στην Ολλανδία και σε διεθνή οργανισμό, όχι λόγω ανάγκης αλλά με επίγνωση και στρατηγική σκέψη.
Όπως σημειώνει σε δηλώσεις της στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η απόφασή της βασίστηκε τόσο σε προσωπικά όσο και επαγγελματικά κριτήρια, αλλά και στη βελτίωση του κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα μετά από μια μακρά περίοδο κρίσης.
Η Γεωργία Μοσχόβου εξηγεί πως η επιστροφή της ήταν αποτέλεσμα επαναξιολόγησης των προτεραιοτήτων της.
Η επιθυμία να δημιουργήσει οικογένεια κοντά στους δικούς της ανθρώπους και να αξιοποιήσει την εμπειρία που απέκτησε στο εξωτερικό, συνέπεσε με την εμφάνιση νέων και πιο ώριμων ευκαιριών στην ελληνική αγορά.
Υπογραμμίζει ότι «η καριέρα πλέον δεν ορίζεται μόνο από τον τόπο διαμονής, αλλά από το τι μπορείς να προσφέρεις».
Η επιστροφή συνοδεύτηκε από προκλήσεις προσαρμογής, καθώς οι διαφορές μεταξύ της ελληνικής και της διεθνούς εργασιακής κουλτούρας παραμένουν υπαρκτές.
Στο εξωτερικό, ο προγραμματισμός και η αυστηρή τήρηση των deadlines αποτελούν καθημερινότητα, ενώ στην Ελλάδα ο ρυθμός είναι συχνά πιο ευέλικτος. Ωστόσο, διαπιστώνει ότι η ελληνική αγορά εξελίσσεται και προσαρμόζεται σταδιακά στα διεθνή πρότυπα.
Πλεονεκτήματα και προοπτικές της επιστροφής
Παρά τις προκλήσεις, η ελληνική πραγματικότητα προσφέρει ουσιαστικά πλεονεκτήματα, όπως η επιμονή, η δημιουργικότητα και η εφευρετικότητα των εργαζομένων, καθώς και η πιο ανθρώπινη διάσταση στις εργασιακές σχέσεις.
Η διεθνής εμπειρία που απέκτησε, αναγνωρίστηκε ως βασικό προσόν για τον ρόλο της σε έναν πολυεθνικό οργανισμό με δραστηριότητα σε πολλές χώρες.
Αυτό που της λείπει περισσότερο από το εξωτερικό είναι το πολυπολιτισμικό περιβάλλον και η συνεχής έκθεση σε νέες τάσεις μέσω διαρκούς επιμόρφωσης.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα προσφέρει ένα μοναδικό συνδυασμό ευκαιριών δημιουργίας και ποιοτικής ζωής, με έντονη κοινωνικότητα και καλές κλιματικές συνθήκες.
Από το Brain Regain στο Brain Retain
Η Γεωργία Μοσχόβου επισημαίνει ότι το πραγματικό στοίχημα για τη χώρα είναι το Brain Retain, η διατήρηση δηλαδή των ταλέντων που επιστρέφουν.
Αυτό απαιτεί σύγχρονα εργασιακά περιβάλλοντα, συνεχή ανάπτυξη δεξιοτήτων και αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας.
Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των δομών που στηρίζουν την επιστροφή και εξέλιξη των γυναικών, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι επιστρέφουν σε μικρότερη αναλογία σε σχέση με τους άνδρες.
Για τη Γεωργία Μοσχόβου, η επιστροφή στην Ελλάδα αποτελεί συνειδητή επένδυση στο μέλλον, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.
Το μήνυμά της προς τους Έλληνες του εξωτερικού είναι πως ο επαναπατρισμός μπορεί να αποτελέσει πραγματική ευκαιρία για τους ίδιους και για τη χώρα, εφόσον δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για διαρκή εξέλιξη και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.