«Σβήνουν» οι μεγάλες προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί το τελευταίο διάστημα στις αγορές για γρήγορη και σταθερή ανάκαμψη των οικονομιών μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων για τον κορονοϊό, καθώς έρχεται στο προσκήνιο η ανησυχία για δεύτερο «χτύπημα» από τον ιό μετά το καλοκαίρι, την οποία υπογραμμίζουν οι νεότερες προβλέψεις του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και της Fed για την αμερικανική.
Το νέο στοιχείο στις προβλέψεις που δημοσιοποίησε χθες ο ΟΟΣΑ δεν είναι μόνο ότι έχουν επιδεινωθεί αισθητά σε σχέση με τις αμέσως προηγούμενες, αλλά ότι ο Οργανισμός δημοσιεύει για πρώτη φορά ένα δεύτερο σενάριο για την παγκόσμια οικονομία, με βάση την υπόθεση ότι θα έχουμε ένα δεύτερο κύμα πανδημίας και περιοριστικών μέτρων πριν το τέλος του έτους.
Μάλιστα, ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι ο ΟΟΣΑ δίνει πιθανότητες 50 - 50 να επιβεβαιωθεί τελικά το κακό σενάριο, το οποίο θα βυθίσει πολύ περισσότερο στην ύφεση φέτος την παγκόσμια οικονομία. Για τις χώρες του ΟΟΣΑ, η ύφεση θα φθάσει το 7,5% με βάση το σενάριο του «μονού χτυπήματος», αλλά θα ενταθεί σοβαρά και θα υπάρξει συρρίκνωση κατά 9,5%, στο σενάριο του «διπλού χτυπήματος», όπως φαίνεται στο γράφημα. Για την παγκόσμια οικονομία, το «δεύτερο χτύπημα» θα φέρει συρρίκνωση κατά 7,6%, δηλαδή θα μπούμε στη χειρότερη ύφεση του αιώνα, όπως εκτιμά ο ΟΟΣΑ.
Τα δύο σενάρια του ΟΟΣΑ για την ύφεση
Ενσωματώνοντας στις προβλέψεις της χειρότερα σενάρια για την εξέλιξη της πανδημίας, η Fed διατύπωσε χθες χειρότερες προβλέψεις για την ύφεση στις ΗΠΑ φέτος, κάνοντας λόγο για συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 6,5%, με αύξηση της ανεργίας στο 9,3%, από μόλις 3,5% τον Φεβρουάριο.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προειδοποιήσει στην τελευταία της έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ότι αυτή η κρίση μπορεί να εξελιχθεί σε μια νέα κρίση χρέους για την ευρωζώνη, αν φθάσουμε στο σημείο όπου η επιδείνωση της οικονομίας οδηγήσει τις αγορές να αξιολογήσουν τον κίνδυνο των ομολόγων των ασθενέστερων οικονομιών.
Η ΕΚΤ δεν έχει κάνει προβλέψεις για την επίδραση ενός «δεύτερου χτυπήματος» από τον ιό, είναι φανερό όμως ότι προετοιμάζεται για δυσμενέστερα σενάρια: όχι μόνο αύξησε κατά 600 δισ. ευρώ το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για την πανδημία, αλλά πληθαίνουν οι αναφορές ότι εξετάζει το σενάριο ίδρυσης ευρωπαϊκής bad bank, εάν χρειασθεί να αντιμετωπίσει ένα κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ο Αντρέ Ενρία, επικεφαλής της εποπτείας, έχει προειδοποιήσει ότι τα κεφάλαια των τραπεζών επαρκούν για να αντιμετωπίσουν τις πρόσθετες ζημιές αν δεν υπάρξει κάποια επιδείνωση από το φθινόπωρο.
Πρόκειται για μια ισορροπία της παγκόσμιας οικονομίας σε τεντωμένο σχοινί, όπως εύστοχα σημείωσαν οι αναλυτές του ΟΟΣΑ. Η υπεραισιόδοξη ανάγνωση των προοπτικών από τα χρηματιστήρια είναι σε κάποιο βαθμό δικαιολογημένη, αν ληφθεί υπόψη η τεράστια ρευστότητα από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις, που διαχέεται στο διεθνές οικονομικό σύστημα, και οι ιστορικά χαμηλές αποδόσεις των ομολόγων, που κάνουν ελκυστικότερες τις μετοχές. Όμως, όπως τόνισαν χθες και οι ειδικοί του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας «δεν έχουμε ξεμπερδέψει, σε καμία περίπτωση, από τον κορονοϊό». Αν επιβληθούν νέα περιοριστικά μέτρα μετά το καλοκαίρι, το πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία και τις αγορές θα είναι πολύ ισχυρό, θα φέρει βαθύτερη ύφεση φέτος και πιο αργή ανάκαμψη από το 2021.