Παρελθόν θα αποτελούν σε λίγο καιρό οι δωρεάν επιστροφές ειδών που αγοράζονται από ηλεκτρονικά καταστήματα, καθώς οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο διαπιστώνουν το δυσανάλογα επιβαρυντικό κόστος στον ισολογισμό τους.
Αποτελώντας το κρυφό όπλο των online καταστημάτων στο ξεκίνημα της εποχής του ηλεκτρονικού εμπορίου, προκειμένου να δελεάσουν και τους πιο διστακτικούς καταναλωτές, οι δωρεάν επιστροφές εκτινάχθηκαν κατά 95% την τελευταία πενταετία δημιουργώντας πονοκέφαλο ακόμη και σε κολοσσούς όπως η Amazon και αναγκάζοντας πολλές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο να αποκτήσουν και φυσική παρουσία με καταστήματα, ώστε να διαχειριστούν ευκολότερα το δυσβάσταχτο κόστος.
Οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας Happy Returns, η αξία των επιστρεφόμενων εμπορευμάτων μόνο στην αμερικανική αγορά άγγιξε τα 350 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017 κι αναμένεται να υπερβεί τα 550 δισ. το 2020. Όλη αυτή η δραστηριότητα ευθύνεται για την εκπομπή 15 εκατομμυρίων τόννων διοξειδίου του άνθρακα, όσα περίπου τα απορρίμματα που παράγουν 5 εκατομμύρια άνθρωποι σε ετήσια βάση στις ΗΠΑ. Κατ’ αναλογία, στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμάται ότι οι συσκευασίες παράγουν 87 εκατομμύρια τόννους απορριμάτων σε ετήσια βάση καθώς οι online έμποροι χρησιμοποιούν κατά βάση πλαστικά υλικά μίας χρήσης που δεν ανακυκλώνονται (εύκολα).
Αξίζει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον το 10% των επιστρεφόμενων ειδών είτε δωρίζονται είτε καταστρέφονται, ενώ όσα ενδύματα κρίνονται ασφαλή να επαναδιατεθούν προς πώληση online απαιτούν την ανθρώπινη παρουσία ώστε να διαχωριστούν από τα υπόλοιπα, να καθαριστούν και να σιδερωθούν προτού επανεμφανιστούν στην virtual βιτρίνα -μία διαδικασία που μπορεί να κρατήσει έως και δύο χρόνια και που προϋποθέτει την ύπαρξη τεράστιων αποθηκευτικών χώρων, πιέζοντας επιπλέον προς τα κάτω την τιμή του προϊόντος όταν τελικά επανεμφανιστεί. Τα στοιχεία αυτά είναι ιδιαιτέρως επιβαρυντικά για τις επιχειρήσεις της βιομηχανίας της μόδας, καθώς σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας RSR Research, οι εταιρείες αυτές χάνουν περί το ένα τρίτο του τζίρου τους προκειμένου να καλύψουν τα κόστη των δωρεάν επιστροφών.
Σημεία επιστροφών
Έτσι, ήδη παρατηρείται μια μεταστροφή στην φιλοσοφία των πρωτοπόρων του ηλεκτρονικού εμπορίου. Κολοσσοί όπως η Nordstrom αλλά και η Amazon επενδύουν πλέον σε σημεία επιστροφών εμπλέκοντας τον πελάτη στην διαδικασία, προκειμένου να αποθαρρύνουν μελλοντικές επιστροφές εμπορευμάτων.
Σε ό,τι αφορά την οικολογική επιβάρυνση, ο ευρωπαϊκός όμιλος Yoox/Net-a-Porter που λειτουργεί τα ομώνυμα online καταστήματα έχει επενδύσει σε βιοδιασπώμενες συσκευασίες ενώ προωθεί την ιδέα χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων παράδοσης των premium παραγγελιών του, μεταφέροντας έτσι μέρος του κόστους στον πελάτη.
Στο ίδιο μοτίβο, το online πολυκατάστημα Asos επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό προκειμένου να εξορθολογίσει τα κόστη κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, ενώ ο ισπανικός κολοσσός Zara ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα χρησιμοποιεί πλέον μόνο 100% ανακυκλωμένο χαρτόνι και μερικώς ανακυκλωμένο πλαστικό για τις συσκευασίες του.
Τέλος, τόσο η Zara όσο και η σουηδική Η&Μ επενδύουν και στην ανάπτυξη λογισμικού που βοηθάει τον πελάτη να βρει πιο εύκολα το κατάλληλο μέγεθος για τον σωματότυπό του, ένα προβληματικό στοιχείο για όλες τις επιχειρήσεις -ενδεικτικά κατά την διάρκεια της περσινής εορταστικής περιόδου, το 72% των επιστροφών που έκαναν Αμερικανοί καταναλωτές είχε αιτία την κακή εφαρμογή των ρούχων.