Την «αφρόκρεμα» του κατασκευαστικού κλάδου αναμένεται να προσελκύσει το μεγαλύτερο κτιριακό έργο που προκηρύχθηκε με την μορφή ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα), με την εκδήλωση ενδιαφέροντος να έχει οριστεί για τις 21 Ιανουαρίου 2020. Ο λόγος για το έργο των 255 εκατ. ευρώ, που αφορά στην κατασκευή 3.000 φοιτητικών κατοικιών στην Κρήτη και συγκεκριμένα 2.000 στην Πανεπιστημιούπολη του Ρεθύμνου και 1.000 σε εκείνη του Ηρακλείου.
Πρόκειται για την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια κάλυψης των τεράστιων στεγαστικών αναγκών των φοιτητών στην χώρα, με φορέα ανάθεσης στην προκειμένη περίπτωση το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Μάλιστα, η εν λόγω προσπάθεια αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς, κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, η εκτόξευση του φαινομένου των βραχυχρόνιων μισθώσεων, έχει περιορίσει δραματικά την προσφορά διαμερισμάτων στις μεγάλες πόλεις της Κρήτης, καθώς ο αριθμός των αγγελιών ακινήτων μέσω των σχετικών ψηφιακών πλατφορμών προσεγγίζει τις 20.000 και μάλιστα με βάση τα στοιχεία του τελευταίου μήνα, δηλαδή όχι σε περίοδο υψηλής τουριστικής κίνησης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετοί φοιτητές, ή άλλοι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές, έχουν φτάσει πλέον στο σημείο να αναζητούν κατοικία μέσω των σχετικών πλατφορμών, προκειμένου να μπορέσουν να εντοπίσουν και στη συνέχεια να διαπραγματευτούν με τον ιδιοκτήτη του προς εκμίσθωση ακινήτου.
Στην περίπτωση του συγκεκριμένου έργου, βάσει των όρων της προκήρυξης, η διάρκεια της σύμβασης θα είναι 30 χρόνια, εκ των οποίων τα τρία πρώτα χρόνια αφορούν την κατασκευαστική περίοδο και τα υπόλοιπα 27 την λειτουργία των εγκαταστάσεων. Όπως και σε άλλες αντίστοιχες συμβάσεις ΣΔΙΤ, κατά την διάρκεια της περιόδου αυτής, ο ανάδοχος θα έχει την ευθύνη της συντήρησης και των επισκευών των σχετικών εγκαταστάσεων, κάτι που σημαίνει ότι θα έχει και το απαιτούμενο κίνητρο, προκειμένου η ποιότητα της κατασκευής να κινείται σε υψηλό επίπεδο, καθώς με τον τρόπο αυτό, θα αποφύγει πολλαπλάσια έξοδα στην πορεία των ετών.
Ένας ακόμα λόγος για την όσο το δυνατόν ταχύτερη και ταυτόχρονα ποιοτική κατασκευή, είναι ότι με βάση τους όρους του διαγωνισμού, το ανάδοχο σχήμα θα πληρώνεται κατά την διάρκεια της σύμβασης από το Πανεπιστήμιο Κρήτης μέσω «πληρωμών διαθεσιμότητας». Σε αυτές τις περιπτώσεις (που πλέον έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται και σε οδικά έργα ΣΔΙΤ), ο ανάδοχος και διαχειριστής του έργου θα λαμβάνει «ενοίκιο» από την αναθέτουσα αρχή (στην προκειμένη περίπτωση το Πανεπιστήμιο Κρήτης) όταν καλύπτει συγκεκριμένες απαιτήσεις/προδιαγραφές ποιότητας κατά τη λειτουργία των κτιρίων.
Επειδή οι «πληρωμές διαθεσιμότητας» καταβάλλονται κατά τη λειτουργία του έργου, ο ανάδοχος έχει κίνητρο να το ολοκληρώσει όσο πιο γρήγορα μπορεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το όφελος προς το Δημόσιο. Στη συνέχεια, εφόσον παραδοθεί το έργο, ο ανάδοχος πληρώνεται με ένα προσυμφωνημένο ποσό, κάτι που συνεπάγεται σταθερές ροές εσόδων στους αναδόχους, όπως δηλαδή συμβαίνει και με μια τυπική σύμβαση παραχώρησης, όπου όμως τα έσοδα παράγονται από την εκμετάλλευση των διοδίων.
Το deal της Άβαξ
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από λίγες εβδομάδες, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πώληση μιας τέτοιας προγενέστερης σύμβασης ΣΔΙΤ για 10 σχολικά κτίρια στην Αττική. Στην σχετική συμφωνία, στην οποία συμμετείχε ως σύμβουλος η EY, η Άβαξ, η οποία είχε αναλάβει το έργο πώλησε την σχετική σύμβαση στον σουηδικό όμιλο ακινήτων Sterner Stenhus, με επικεφαλής τον Ελληνοσουηδό επιχειρηματία, κ. Ηλία Γεωργιάδη.
Το ύψος της συμφωνίας ανήλθε σε 8,8 εκατ. ευρώ, ενώ ο σουηδικός όμιλος ανέλαβε και το υφιστάμενο δάνειο των 33,4 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό ύψος της επένδυσης για την κατασκευή των 10 σχολείων ανήλθε σε 52,6 εκατ. ευρώ, ενώ η σύμβαση έχει υπολειπόμενη διάρκεια 22 ετών.
Ως εκ τούτου, ο κατασκευαστικός όμιλος που θα ανακηρυχθεί ανάδοχος για το έργο στην Κρήτη, που είναι πενταπλάσιου μεγέθους σε όρους αξίας, αναμένεται να έχει υπόψη του και την μελλοντική δυνατότητα κεφαλαιοποίησης πιθανών υπεραξιών, μέσω της μεταπώλησης της σύμβασης. Στο τέλος της σύμβασης, τα κτίρια θα περιέλθουν στην κυριότητα του Πανεπιστημίου Κρήτης.