Ένα επίτευγμα που θα ζήλευαν πολλές αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης, με πρώτη τη Lufthansa, εγγράφει στο ενεργητικό της η Aegean εν μέσω της πανδημίας που κλονίζει τον κλάδο των αερομεταφορών παγκοσμίως: ο κυρίαρχος αερομεταφορέας της χώρας έχει αποφύγει τα χειρότερα χάρη στην ισχυρή στήριξη που έλαβε από το κράτος, η οποία, όμως, προσφέρθηκε με τόσο… διακριτικό τρόπο, ώστε να αποφύγει ο ελληνικός όμιλος την πικρή εμπειρία της έγκρισης από την Κομισιόν ενός σχεδίου διάσωσης με κρατικά κεφάλαια.
Από την πρώτη στιγμή που εκδηλώθηκε η πρωτοφανής κρίση του κορονοϊού, καθηλώνοντας τις διεθνείς αερομεταφορές, πολλοί έθεταν το ερώτημα αν και η Aegean, όπως πολλές αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης, θα υποχρεωνόταν να ζητήσει τη διάσωσή της από την κυβέρνηση, με αντάλλαγμα την απόκτηση συμμετοχής από το Δημόσιο, την άσκηση ελέγχου στη διοίκηση και την επιβολή από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ενός επώδυνου σχεδίου αναδιάρθρωσης, όπως, για παράδειγμα, αυτό που υποχρεώθηκε να εφαρμόσει η γερμανική Lufthansa και το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ πολλών άλλων, την υποχρεωτική εκχώρηση μεριδίου αγοράς σε ανταγωνιστές.
Εξαρχής, ο πρόεδρος και βασικός μέτοχος της Aegean, Ευτύχης Βασιλάκης, είχε αποκλείσει, μιλώντας σε αναλυτές, ένα τέτοιο σενάριο μερικής κρατικοποίησης του ομίλου. Οι εξελίξεις φαίνεται ότι τον δικαιώνουν, καθώς η Aegean διασώζεται μεν χάρη στην κρατική στήριξη, αλλά αυτό γίνεται με την αξιοποίηση γενικών μέτρων, που απευθύνονται σε όλες τις επιχειρήσεις, χωρίς να χρειασθεί να μπει στην περιπέτεια ενός προγράμματος διάσωσης ειδικά για τον όμιλό της.
Όπως προκύπτει από τις χθεσινές ανακοινώσεις αποτελεσμάτων α’ εξαμήνου και όσα δήλωσαν αργότερα στους αναλυτές ο κ. Βασιλάκης και ο διευθύνων σύμβουλος, Δημήτρης Γερογιάννης, η Aegean βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτοφανή και αδιανόητη πριν την εμφάνιση του κορονοϊού οικονομική «αιμορραγία». Οι ζημιές του πρώτου εξαμήνου ξεπέρασαν τα 200 εκατ. ευρώ, ενώ ακόμη και στο τρίτο τρίμηνο του έτους, που είναι παραδοσιακά το καλύτερο του ομίλου, η διοίκηση εκτιμά ότι οι ζημιές θα ανέλθουν σε 25 – 30 εκατ. ευρώ, καθώς θα έχει εξυπηρετήσει λιγότερους από 2 εκατομμύρια επιβάτες. Συνολικά, στο 9μηνο ο όμιλος θα έχει «κάψει» ρευστότητα της τάξεως των 160 εκατ. ευρώ.
Το α' εξάμηνο της Aegean
Σε € εκατ. | Α’ τρίμηνο 2019 | Α’ τρίμηνο 2020 | % | Β’ τρίμηνο 2019 | Β’ τρίμηνο 2020 | % | Α’ Εξάμηνο 2019 | Α’ Εξάμηνο 2020 | % |
Έσοδα | 172,0 | 147,0 | -15% | 347,4 | 40,4 | -88% | 519,4 | 187,4 | -64% |
EBITDA | (8,5) | (34,1) | -- | 71,3 | (15,5) | -- | 62,8 | (49,6) | -- |
Kέρδη/ (ζημιές) προ φόρων εξαιρουμένων έκτακτων αποτελεσμάτων | (48,7) | (73,6) | -- | 31,5 | (58,7) | -- | (17,2) | (132,3) | -- |
Έκτακτα αποτελέσματα* | - | (38,7) | -- | - | (29,8) | -- | - | (68,5) | -- |
Κέρδη (ζημιές) προ φόρων | (48,7) | (112,3) | -- | 31,5 | (88,5) | -- | (17,2) | (200,8) | -- |
Κέρδη (ζημιές) μετά από φόρους | (35,2) | (85,4) | -- | 22,2 | (73,4) | -- | (13,0) | (158,8) | -- |
*Τα έκτακτα αποτελέσματα αποτελούνται από ζημιές παραγώγων αντιστάθμισης ταμειακών ροών που κρίθηκαν ως μη αποτελεσματικά
Επιβατική Κίνηση
Α’ τρίμηνο 2019 | Α’ τρίμηνο 2020 | % | Β’ τρίμηνο 2019 | Β’ τρίμηνο 2020 | % | Α’ Εξάμηνο 2019 | Α’ Εξάμηνο 2020 | % | |
Σύνολο επιβατικής κίνησης (σε χιλ.) | 2,525 | 2,135 | -15% | 3,927 | 328 | -92% | 6,452 | 2,463 | -62% |
Πτήσεις | 19,945 | 18,758 | -6% | 31,107 | 5,681 | -82% | 51,052 | 24,439 | -52% |
Συντελεστής Πληρότητας (RPK/ASK) | 82.3% | 76.0% | -63.0 | 82.1% | 50.8% | -31.3 | 82.2% | 72.5% | -9.7 |
Παρά ταύτα, η Aegean «στέκεται όρθια», όχι μόνο επειδή έκλεισε το 2019 με ρευστότητα 505 εκατ. ευρώ και άνοιξε γρήγορα μια γραμμή κεφαλαίου κίνησης από τις τράπεζες 120 εκατ. ευρώ, αλλά και επειδή αξιοποίησε στο έπακρο τα μέτρα στήριξης από το κράτος:
Ρευστότητα: Ο Όμιλος εντάχθηκε στο πρόγραμμα του Ταμείου Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων και υπέβαλε αιτήματα δανεισμού συνολικού ύψους 150 εκατ. ευρώ στις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Με αυτό τον τρόπο, εξασφάλισε ρευστότητα 150 εκατ. ευρώ, με εγγύηση κατά 80% από το Δημόσιο για πέντε χρόνια. Η υπογραφή των δανειακών συμβάσεων αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα. Τα 150 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στο 11% του κύκλου εργασιών του 2019 και η διοίκηση του ομίλου αφήνει να εννοηθεί ότι πρόκειται για ένα σχετικά μικρό ποσό, αλλά δεν παύει να είναι ένα ποσό που καλύπτει σχεδόν πλήρως όλη την «καμένη» ρευστότητα του 9μήνου.
Εργασιακά: Η Aegean αξιοποίησε απόλυτα τις ευελιξίες που πρόσφεραν τα κυβερνητικά προγράμματα αναστολής συμβάσεων και μερικής απασχόλησης προσωπικού με κρατική επιδότηση μέρους των αποδοχών (ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ). Όπως σημειώνει η διοίκηση, «κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους έγινε χρήση των οριζόντιων μέτρων που ανακοινώθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση κυρίως σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες που υιοθετήθηκαν από την πολιτεία αναφορικά με την υποστήριξη της απασχόλησης. Για το διάστημα που ο Όμιλος περιόρισε σημαντικά τη δραστηριότητα του, περίπου το 70% του προσωπικού της τέθηκε σε αναστολή εργασίας. Σταδιακά από τον Ιούνιο μέχρι και σήμερα η αναστολή των συμβάσεων εργασίας αντικαταστάθηκε με τη χρήση του προγράμματος μειωμένης απασχόλησης “Συν-εργασία” για το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού». Ο Ευτύχης Βασιλάκης προέβλεψε χθες, μιλώντας στους αναλυτές, ότι το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ θα επεκταθεί και το 2021 και ο όμιλος θα συνεχίσει να το αξιοποιεί.
Πολύτιμη «ανάσα» από την αναβολή παράδοσης των Airbus
Εξάλλου, η Aegean προχώρησε σε μια σημαντική συμφωνία με την Airbus, με την οποία διατηρεί μεν στον ορίζοντα την απόκτηση 46 νέων αεροσκαφών, αλλά αποφεύγει μια σοβαρή οικονομική επιβάρυνση από την παράδοση μεγάλου αριθμού αεροπλάνων φέτος και το 2021.
Όπως ανακοινώθηκε χθες, «από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι και το τέλος του πρώτου εξαμήνου 2020 είχαν παραληφθεί 5 νέα αεροσκάφη της οικογένειας Airbus A320 neo. Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020 ο Όμιλος αναμένεται να παραλάβει τρία αεροσκάφη της οικογένειας A320 neo ενώ άλλο ένα αεροσκάφος προγραμματίζεται να παραληφθεί το 2021. Οι παραδόσεις των υπόλοιπων αεροσκαφών μετατίθενται πέραν του 2022».
Έτος καμπής το 2021
Οι γραμμές άμυνας που έστησε η διοίκηση της Aegean μέσα στην κρίση, με βοήθεια από το… αόρατο χέρι του κράτους, διασφαλίζουν ότι ο όμιλος κερδίζει χρόνο για να λάβει το 2021 τις αποφάσεις για το αν θα συρρικνωθεί και σε ποιο βαθμό το πτητικό του έργο σε μόνιμη βάση, κάτι που φαίνεται αναπόφευκτο για όλες τις αεροπορικές εταιρείες στην μετά-Covid εποχή. Κέρδος για τον όμιλο είναι ότι δεν χρειάσθηκε να «ψαλιδίσει» βεβιασμένα τη δυναμικότητά του, υπό την πίεση της κατάρρευσης των εσόδων και της απώλειας ρευστότητας.
Ακόμη σημαντικότερο, ίσως, είναι ότι δεν χρειάσθηκε, στο πλαίσιο κάποιου προγράμματος ανάληψης δεσμεύσεων έναντι της Κομισιόν λόγω κρατικής διάσωσης, να τεθεί σε αμφισβήτηση η απόλυτη κυριαρχία της Aegean στην ελληνική αγορά, που παρέχει στον όμιλο και μοναδικά πλεονέκτημα στην τιμολόγηση των υπηρεσιών του. Η Lufthansa, για παράδειγμα, υποχρεώθηκε από την Κομισιόν να λάβει μέτρα που θα διασφαλίσουν τη «βιώσιμη είσοδο» ανταγωνιστών στα αεροδρόμια της Φρανκφούρτης και του Μονάχου, όπως η εκχώρηση 24 slots ημερησίως. Αντίθετα, για την Aegean βιώσιμη είσοδος ανταγωνιστών δεν προβλέπεται στο ορατό μέλλον...